Што прават младите во Европа – учат, работат или ништо?

Добивај вести на Viber

Во текот на изминатата недела, во пресрет на Меѓународниот ден на младите, Еуростат, статистичката служба на Европската унија, ги претстави своите редовни податоци за младите во Заедницата.

Во возрасниот инервал од 15-29 години спаѓаат 90 милиони луѓе или 17% од населението на ЕУ. Не предизвикува изненадување фактот дека карактеристично за посочениот интервал во првите години од него - 15-19, да преовладуваат младите кои исклучиво се обучуваат, а во последните години од него - 25-29 - вработените млади. Во средината на интервалот, каде што се наоѓаат младите меѓу 20 и 24-годишна возраст, е карактеристична работата и образованието кои се релативно еднакви.

Друга карактеристика за интервалот е дека со зголемување на возраста се зголемува и процентот на младите луѓе, кои ниту се во вработување, ниту се во образование или обука - т.н.. NEETs. Процентот на отскокнување е речиси три пати, од 6,3% кај најмладите до 17,3% кај младите во интервалот 20-24 години, а во возраста на интервал - 25-29, расте до речиси 20%.

Истражувањето на Еуростат се фокусира на просечната возрасна група 20-24 година, составена од речиси 5 милиони млади од ЕУ во 2015 година . Кај неа највисок удел од младите кои не работат ништо има во Италија и Грција, односно 31,1% и 26 , 1%, или повеќе од секој четврти во овие земји. Повеќе од секој петти пак е во оваа ситуација во Хрватска, Романија, Бугарија, Шпанија и Кипар. Обратно, со најмал процент се Холандија (7,2%) и Луксембург (8,8%), следени од Германија, Данска и Шведска (и трите со 9,3%), Малта и Австрија (со по 9, 8%) и Чешка (10,8%).

Интересна е и динамиката на податоците и како тие се менуваат во однос на 2006 година . Иако уделот на младите меѓу 20 и 24 години, кои ниту работат ниту студираат или се обучуваат, останува стабилен меѓу 2006 и 2015 година, важни промени се случуваат во земјите членки, а во 10 од нив се забележува намалување, а во останатите 18 - зголемување.

Се остава впечаток дека меѓу 18земји со најголемо влошување на показателот NEETs се земјите кои настрадаа најсилно од кризата во Европа. Тој е зголемен со најмногу во Италија (9,5 процентни поени), Грција (9,3 пр.п.), Шпанија (9 пр.п.), Кипар (8,5пр.п.) И Ирска ( 7,8 пр.п.). Со релативно помалку, или со меѓу 4 и 5 процентни поени, е растот во Хрватска, Романија, Португалија, Велика Британија, Данска и Финска.

Со најдобри показатели, односно земјите во кои се намалува процентот на NEETs, при тоа со брзо темпо, се Германија и Бугарија. Но, додека за Германија може да се каже дека падот од 5,9 процентни поени им помогна да се меѓу земјите со најнизок број на млади кои не работат ништп, тогаш за Бугарија нивниот пад од 5,5 пр.п. едноставно ја одлепи земјата од дното, што било во 2006 година.  Бугарија тогаш ја предводи листата со речиси 30% млади кои  ниту работат, ниту се ученици или обучувачи, кое било во близина двојно над тогашниот просек за Заедницата.

Оваа позитивна тенденција за Бугарија се должи најмногу на зголемувањето со повеќе од 60% на младите, кои се исклучиво во образование, во 2015 година во однос на 2006 година, при пораст за ЕУ ​​од малку над 11%. Паралелно со тоа оние кои само работат, паѓа сериозно. Односно податоците покажуваат јасно претпочитање за едукација пред вработување и, можеби, следење на народната мудрост „Учи за да не работиш“. Предвид широко критикуваниот од работодавците недостаток на практични знаења и вештини меѓу завршените млади, минималното зголемување на уделот на оние кои истовремено учат и работат (од 6,4% на 6,9%), е повеќе од разочарувачки.

Податоците на Еуростат по региони за земјата се само за возрасните интервали 15-24 и 18-24. Гледајќи ги податоците од динамиката за овие интервали може да се заклучи дека единствено во северозападниот регион на земјата нема скоро никаква разлика со текот на годините и таму делот на NEETs спрема сите млади е речиси двојно повисок од просекот на земјата. И кај двата разгледувани старосни интервал процентот е највисок во северозападниот регион, а промената низ годините таму е минимална. Овие податоци се индикативни за тешката состојба на пазарот на трудот во повеќето заостанати бугарски региони.