„Фактор анализа“: Од што, како и колку заработуваат банките?

Добивај вести на Viber

Дури шест од седум банки кои се предмет на анализата имаат поголеми вкупни приходи во споредба со истиот период лани и покрај тоа што живееме во пост – ковид криза засилена со негативни и инфлаторни влијанија поради растечките цени на енергенсите. Просто за банките „нема зима“ и добро е што е така без разлика колку тоа чини

Деловните банки во Македонија се веројатно најздравата индустрија која има конктинуиран и изразен раст, покажуваат официјалните податоци на 7 од 12 банки кои ги обработи „Фактор“ врз основа на јавно достапни најсвежи податоци за првите шест месеци годинава. За другите 5 банки (Прокредит, Халк банка, Шпаркассе банка, Силк Роад банка и Капитал банка) податоците што се предмет на оваа обработка за првото полугодие не се достапни затоа што акциите на компаниите не се котираат на Официјалниот пазар и со тоа немаат обврска за достава на податоци до Македонската берза.

„Фактор“ ги спореди сите извори на приходи на банките за кои има најсвежи јавно достапни податоци. Очекувано, убедливо најголем извор на приходи остануваат да бидат нето приходите од камати кои банките ги наплаќаат од клиентите за своите пласмани т.е. заеми и кредити.

Нашиот финансиски систем е банкоцентричен и тоа нашиот финансиски систем го рангира во категоријата конзервативни или класични финанасиски системи.

Уникатен белег на нашиот банкоцентричен систем е тоа што во него има пет големи банки од кои три се супер големи и сами прават над 65 отсто од целиот банкарски пазар. Тие банки остануваат да бидат Стопанска банка Скопје најголема по кредитни пласмани, Комерцијална банка најголема по актива и депозити и НЛБ Банка најбрзорастечка банка која воедно го држи приматот во банкарската дигитализација.

За жал не сме во можност да ги споредиме податоците по аквизицијата на Охридска банка во Шпаркасе банка и да видиме каква е нивната пазарна позиција.

Од тоа што сега се гледа од официјалните јавни податоци може да се заклучи дека шест од седум банки во првотот полугодие годинава во споредба со лани имаат поголеми вкупни приходи. При тоа кај пет банки од седумте нето приходите од камати, најголема приходна ставка, растат. А кај шест од седум банки растат вторите најважни приходи – нето приходите од провизии и надоместоци.

Единствена категорија во која сите банки без исклучок книжат раст на приходите се нето приходите од курсни разлики. Очигледно е дека банките обрнуваат повеќе внимание на оваа можност за приходување која досега беше во сенка на другите два генератори на приходи кои се главните белези заради кои и нашиот банкарски систем е класичен, а тоа се каматите и провизиите. Важно е да се истакне и тоа што нашите банки имаат многу мали и беззначајни приходи од тргување.

Заедничко за четири од седумте банки, меѓу кои се и две од трите најголеми, е тоа што бележат намалување на останатите приходи од дејноста. Тоа значи, во извесна мерка дека во овој период намалиле со продажбата на запленет имот за неисплатени хипотеки во споредба со истиот период лани.

*зелената боја во табеларниот приказ означува дека приходите годинава се повисоки од истиот период 2021 година

** црвената боја во табеларниот приказ означува дека приходите годинава се пониски од истиот период 2021 година

Р. Ф.