Колумна на Вечерњи лист: Францускиот обид за нова блокада е погрешен и срамен

Добивај вести на Viber

Во ерата на претседателот Доналд Трамп, тешко е да се зборува воопшто за срамно однесување во политиката. Неговото срамно предавство на Курдите во Сирија е најново, но само едно во низата примери толку вообичаени и неверојатни што просечниот граѓанин дури и не обрнува внимание. Но, во оваа ера, во која можете да го релативизирате секој срамен потег во политиката во однос на Трамп, особено е срамно однесувањето на францускиот претседател Емануел Макрон по предлогот да се даде датум за почеток на преговорите за пристапување на Северна Македонија во Европската унија, пишува Томислав Краснец во својата колумна за последното издание на „Вечерњи лист“.

Во разбирањето на политиката, особено на европската, секогаш треба да се обидете да ја разберете перспектива што вие лично не ја делите, а од француска перспектива, постојат валидни причини за резервирање кон натамошно проширување на ЕУ. Но, ова е за отворање, а не за затворање на преговорите! Отворањето на процес што ќе трае  којзнае колку, и отворањето на преговорите за најдолготрајната земја кандидат (од 2005 година) и која во последните две години, за време на премиерот Зоран Заев, покажа дека за да го отклучи својот пат кон ЕУ е во состојба да стори сешто, дури и да го смени името. Северна Македонија го исполни своето, мнозинството во ЕУ сака да го исполни ветувањето за возврат, но Франција тоа го блокираше од летото па до крајот на ова издание на весникот. Советот за општи работи на ЕУ вчера на состанокот во Луксембург донесе одлука дали на Северна Македонија и Албанија да им се даде датум за почеток на преговорите, но до заклучувањето на ова прашање Франција остана на ставот да го одложи и инсистираше на тоа дека прво треба да се задолжи Европската комисија. да се реформира самиот начин на преговарање за пристапување во Унијата, а потоа да се преиспита што ќе прават со Македонците и Албанците. Француската министерка за Европа вчера дојде на состанокот со тезата дека проширувањето на ЕУ стана „бесконечна сапуница“.

Таквиот француски став е длабоко неточен. Бугарите исто така учествуваа во оваа нова блокада на Северна Македонија со свои погрешни погледи, како што се барањето до Скопје да се заложи за бришење на поимот „бугарски фашистички окупатор“ од сите споменици од II. Светска војна. Но, во коренот на проблемот е Франција и претседателот кои дојдоа на власт ветувајќи реформа на ЕУ, а дел од таа реформа е и реформа на политиката за проширување.

Тој дел, ако ги погледнете причините за таквата француска перспектива, е целосно легитимен и разбирлив.Прашањето за Брегзит, како што знаеме, сè уште не е решено. Начинот на кој првата земја-членка ќе излезе од ЕУ не е јасен, ниту каква е перспектива на Унијата на долг рок по излегувањето на Велика Британија. И тоа прашање не е мала работа. Брегзит, колку и да е единствена ЕУ во преговорите, има потенцијал да ја стави во нерамнотежа. Додека ЕУ не најде нов баланс, тешко може да прими нови членки. Обидете се да објасните во Париз дека не е важно дека Лондон веќе не е ЕУ затоа што таа загуба ќе ги замени Скопје или Тирана. Невозможно. И од таа перспектива, однесувањето на Макрон има смисла. Сепак, тоа нема смисла ниту од една друга перспектива.

Северна Македонија чекаше предолго и се однесува предобро како земја-кандидат за сега да и се дозволи такво разочарување како што си замислува Франција. Покрај тоа, ова е прашање на геополитика: ако ЕУ не е во состојба да го исполни ветувањето на земјите-кандидатки со европска перспектива, тие земји повеќе нема да бараат европска, туку друга перспектива во прифаќањето на другите играчи, автократите наместо демократите, другите сили не нужно заинтересирани за стабилноста на Западен Балкан. И затоа француската блокада е срамна, затоа што не станува збор само за Северна Македонија, земја со 2 милиони жители, туку и за геополитички пораз на ЕУ. Повторно, релативна околност е што има толку многу од овие порази во Европа што е тешко повеќе внимателно да се следат, пишува колумнистот на Вечерњи лист.