Му се заканува ли на светот навистина хиперинфлација?

Добивај вести на Viber

Коосновачот на Твитер и сопственик на Сквер, Џек Дорси, доста ги потресе пазарите во неделата навечер, кога рече дека хиперинфлацијата започнала во светот и дека тоа ќе „промени сè“. Ова е прво појавување на истакнат претприемач во коe експлицитно се споменува хиперинфлација.

Неговата изјава дојде во време кога потрошувачките цени во САД се приближија до највисокото ниво во последните 30 години, што поттикна многумина да се сомневаат дека проблемот со инфлацијата е полош отколку што се мислеше.

Во петокот, на пример, претседателот на Федералните резерви Џером Пауел призна дека инфлациските притисоци „најверојатно ќе траат подолго од очекуваното“, истакнувајќи дека тие би можеле да траат „до крајот на следната година“. Шефот на централната банка додаде дека очекува ФЕД наскоро да започне со повлекување на вонредните мерки што ги презеде за да и помогне на економијата, за кои критичарите велат дека ја поттикнале инфлацијата.

Но, многумина го опишуваат Дорси како ексцентрик, така што неговата прогноза за хиперинфлација, која „ќе промени сè“, би можела да биде на патеката. Во изминатиот век хиперинфлацијата не беше ретка појава на нашите простори, но речиси и да нема причина за нејзина појава во денешниот свет.

Љубо Јурчиќ, економист и професор на Економскиот факултет во Загреб, за tportal изјавиl дека посилната инфлација, како што видовме во последните месеци, може да трае до крајот на првиот квартал следната година и со можност за притисок за зголемување на цените во текот на 2022 година, под услов некоја нова варијанта на коронавирус повторно да го клекнува целиот свет на колена.

„Во пандемијата на коронавирус, глобалното производство падна за три до четири илјади милијарди долари, додека централните банки истрелаа десет илјади милијарди долари во финансиските системи. Иако се чини дека е примарен предизвикувач за инфлација, таа всушност беше предизвикана од скршените синџири на снабдување, а не од централните банки и печатењето пари“, вели Јурчиќ.

Со други зборови, прекините во производството за време на заклучувањето доведоа до недостиг на суровини од секаков вид, а олеснувањето на мерките наеднаш доведе до голема побарувачка за финални производи, и од потреба и поради психолошката побарувачка за се и сешто, по заклучувањето, на крајот роди инфлација.

„Ако се потсетиме на последната голема криза, во 2008 година, таа беше предизвикана од високата инфлација на цените на недвижностите во САД, немаше монетарна инфлација и денешната инфлација не е резултат на печатење пари, иако беа великодушно печатени“, вели Јурчиќ.

„Надуените синџири на снабдување, цената на транспортот, која скокна и до десет пати, и високата цена на енергијата се виновни за инфлацијата. Во првиот квартал од идната година притисокот на инфлацијата ќе биде помал бидејќи ќе помине зимата што ќе резултира со пад на цените на енергенсите, а како што одминува времето пазарот на суровини се повеќе ќе закрепнува, па ќе има нема недостаток.'

Во иднина, Јурчиќ гледа долгорочен тренд на „потпирање на сопствените клучеви“: „Развиените земји почнуваат повеќе да се фокусираат на сопствените добавувачи и тие се секогаш поскапи од странските, како што видовме во оваа криза. Домашните добавувачи се поскапи, но тоа ја генерира таа „добра инфлација“ бидејќи домашните добавувачи ќе заработат повеќе и ќе можат да им понудат на своите работници повисоки плати“.

Ова е можност и за Хрватска, заклучува Јурчиќ за tportal, бидејќи штотуку почувствувавме колку е скапа „увозната“ инфлација со намалување на домашниот приход во корист на трети земји.

Извор: ba.n1info.com