Што ако Путин употреби нуклеарно оружје во Украина?

Добивај вести на Viber

Недискретната закана на Владимир Путин дека ќе употреби нуклеарно оружје во Украина доколку биде загрозен „територијалниот интегритет“ на Русија, предизвика длабоки дебати на Запад за тоа како да се одговори.

Во телевизиското обраќање во средата, рускиот лидер рече дека не блефира за користење нуклеарно оружје доколку се загрозени руските територии, бидејќи најави делумна мобилизација на околу 300.000 резервни сили за борба во Украина.

„Оние кои се обидуваат да не уценат со нуклеарно оружје треба да знаат дека ветрот може да се сврти во нивна насока. Ова не е блеф“, рече Путин.

Аналитичарите не се убедени дека Путин е подготвен да користи нуклеарно оружје, што би било првпат откако САД фрлија две атомски бомби врз Јапонија во 1945 година.

АФП разговараше со неколку експерти и официјални лица за можните сценарија доколку Русија изврши нуклеарен напад.

Како би изгледал руски нуклеарен напад?

Аналитичарите велат дека Москва најверојатно ќе употреби една или повеќе тактички нуклеарни бомби.

Станува збор за помало оружје, чија моќност варира од 0,3 до 100 килотони, во споредба со 1,2 мегатони во случајот со најголемата американска стратешка боева глава или 58 мегатони во случајот со руската бомба тестирана во 1961 година.

Тактичките бомби се дизајнирани да имаат ограничено влијание на бојното поле, во споредба со стратешките нуклеарни оружја што се дизајнирани апсолутно да ја добијат војната.

Сепак, „помалото“ и „ограниченото“ оружје се релативни термини - атомската бомба фрлена од САД на Хирошима во 1945 година беше само 15 килотони.

Што може да биде целта на Москва?

Аналитичарите наведуваат дека целта на Русија во употребата на тактичко нуклеарно оружје во Украина би била да ги заплаши Украинците и да ги натера да се предадат или да преговараат и да ги подели западните земји.

Марк Канчијан, воен експерт во Центарот за стратешки и меѓународни студии (ЦСИС) во Вашингтон, рече дека Русија веројатно нема да користи нуклеарно оружје на фронтот.

Заземањето над 32 километри територија може да бара употреба на неколку нуклеарни оружја - голем ризик за мали придобивки.

„Употребата на само една бомба нема да биде доволна“, рече Канчијан.

Наместо тоа, Москва би можела да испрати силна порака и да избегне повеќе жртви со детонирање на нуклеарна бомба над вода или високо над Украина за да создаде електромагнетен пулс за уништување на електронската опрема.

Путин би можел да бара напад врз украинска воена база или врз урбан центар, што би резултирало со огромен број жртви и убиство на политичкото раководство во земјата.

Ваквите сценарија „веројатно ќе го поделат НАТО и глобалниот консензус против Путин“, напиша Џон Волфстал, поранешен експерт за нуклеарна политика во Белата куќа.

Како ќе одговори Западот?

Западот останува неизвесен за тоа како треба да одговори на тактичките нуклеарни напади, а изборот е комплициран.

САД и НАТО не сакаат да изгледаат слаби пред имплицитна нуклеарна закана. Но, тие исто така би сакале да ја избегнат можноста војната во Украина која не е членка на НАТО да ескалира во многу поширока, разорна глобална нуклеарна војна.

Експертите велат дека Западот нема да има друг избор освен да одговори на рускиот нуклеарен напад и тој одговор треба да дојде од НАТО како група, а не само од САД.

САД поставија приближно 100 тактичко нуклеарно оружје во земјите на НАТО и би можеле да одговорат против руските сили.

Според Метју Кроениг од Атлантскиот совет, заканата од одговор може да покаже решителност и да ја потсети Москва на опасностите од нејзините акции.

Сепак, додава тој, „тоа може да предизвика уште еден руски нуклеарен напад, а со тоа да го зголеми ризикот од поширока нуклеарна размена и хуманитарна катастрофа“.

Друг ризик е дека некои членки на НАТО би можеле да отфрлат нуклеарен одговор, со што ќе ѝ служи на целта на Путин да ја ослабне алијансата.

Дали на Украина треба да и се даде помоќно оружје?

Експертите велат дека одговорот на нуклеарен напад на конвенционален воен или дипломатски начин и снабдувањето на Украина со повеќе смртоносно оружје, може да биде ефективно.

„Руски нуклеарен напад би можел да ги убеди земјите кои досега се двоумеле, како што е Индија, а можеби дури и Кина, да воведат санкции против Русија“, вели Кроинг.

Дополнително, САД треба да и дадат на Украина борбени авиони на НАТО, системи Patriot и THAAD и ракети со долг дострел ATACMS, со кои Украина би можела да нападне длабоко на руска територија.

„Какви и да имаме ограничувања за украинските сили - и мислам дека ги правиме - мислам дека сите тие треба да бидат укинати“, рече Канчијан.