Спас за светот: Случајно креиран ензим кој јаде пластичен отпад

Добивај вести на Viber

Во 2016-та во Јапонија во почвата на една фабрика за рециклирање пластика бил откриен микроб кој еволуирал да ги јаде пластичните шишиња кои доминирале во неговото живеалиште, а сега научниците додека истражувале како тој ја разградувал пластиката случајно креирале мутиран ензим со подобри перформанси од природната бактерија.

Структуралниот биолог Џон Мекгин од универзитетот во Портсмут, Англија, заедно со неговиот тим го откриле овој мутиран ензим додека ја истражувале кристалната структура на PETase – ензимот кој му помага на јапонскиот микроб Ideonella sakaiensis да ја разградува PET (полиетилен терефталат) пластиката.

PET е патентиран во 1940-тите, а за да природно се разгради му се потребни векови, додека новооткриениот ензим и овозможува на бактеријата тоа да го стори за неколку дена – веќе по 96 часа со електронски микроскоп може да се забележи деградацијата. 

Истражувачите го мутирале PETase за да видат дали може да го доближат до друг ензим наречен кутиназа, но неочекувано таа мутација го оптимизирала за 20% поефикасно да ја разградува пластиката.

Истражувачите велат дека е важно што сега знаеме дека овие ензими можат да се оптимизираат и подобруваат, што значи дека идните верзии би се адаптирале да се уште поефикасни во уништувањето на пластиката – на пример, модификуваниот PETase можел да разградува и PEF (полиетилен фурандикарбоксилат), што обичниот не можел да го процесира.

Ќе биде потребно уште многу време ваквите иновации да се искористат за разградување на милијарди тони пластика, но сега кога имаме доказ дека концептот функционира, со помош на науката би можеле да ги разградуваме овие вештачки материјали кои по природен пат би ја загадувале почвата со векови.