ЗОШТО Е ТОЛКУ ВАЖЕН ОРМУТСКИОТ ТЕСНЕЦ? Ако Иранците го затворат, цените на нафтата веднаш ќе скокнат!

Добивај вести на Viber

Ситуацијата на Блискиот Исток се загрева, а потези како затворањето на Ормускиот теснец би можеле да имаат последици за целиот свет.

„Загриженоста за одмазда и можноста за ескалација на оваа војна е огромна, особено ако Иран го затвори Ормускиот теснец. Тоа би било исклучително опасно и лошо за сите“, изјави високата претставничка на Европската Унија за надворешни работи и безбедносна политика, Каја Калас, во пресрет на состанокот со европските претставници.

Ормутскиот теснец, или Хормуз, е клучна поморска рута за глобалните снабдувања со енергија, а секое нарушување на сообраќајот на таа локација би имало сериозни геополитички и економски последици.

Потсетете се дека Израел прв почна да го бомбардира Иран, тврдејќи дека Техеран развива нуклеарно оружје, за што нема конкретни докази, а во текот на викендот САД се придружија на нападите. Три нуклеарни локалитети беа погодени, и иако Вашингтон објави дека акцијата била успешна, според иранските претставници, тие објекти се напуштени веќе некое време бидејќи беа евакуирани.

Светот внимателно следи како ќе реагира Иран, а еден од клучните потези би бил затворање на Ормускиот теснец, витален трговски пат низ кој тече една петтина од глобалните резерви на нафта. 20 милиони барели нафта, како и течен гас, минуваат низ теснецот секој ден.

Зошто Ормускиот теснец е толку важен?

Ормускиот теснец е геостратешки важен за Соединетите Американски Држави, но и за многу други земји бидејќи светската економија е во голема мера зависна од нафтата.

Ормускиот теснец се наоѓа помеѓу Оман и Иран и ги поврзува Хормускиот Залив и Персискиот Залив. Тој го контролира морскиот сообраќај кон Кувајт и Ирак, а во најтесната точка е широк околу 50 километри.

Се проценува дека една петтина од светската нафта поминува низ Хормускиот теснец, кој го користат членовите на ОПЕК Саудиска Арабија, Иран, Обединетите Арапски Емирати, Кувајт и Ирак, и кој транспортира сурова нафта до Азија.

Дополнително, Петтата флота на САД, со седиште во Бахреин, има задача да го заштити комерцијалниот превоз во областа.

Што би се случило ако Ормутскиот теснец биде затворен?

Според „Гардијан“, американскиот претседател Доналд Трамп би ја платил цената, а цените на нафтата веднаш би скокнале низ целиот свет.

Од друга страна, Иран би бил економски оштетен. Иранската нафта се транспортира по истата рута, а затворањето би ризикувало да ги вовлече арапските држави од Заливот, кои остро ги критикуваа израелските напади, во војна за да ги заштитат сопствените интереси.

Затворањето на теснецот би предизвикало значителна штета и за Кина. Втората најголема економија во светот купува речиси 90 проценти од иранската нафта, која инаку е под меѓународни санкции.

Државниот секретар на САД, Марко Рубио, ја повика Кина да помогне во решавањето на проблемот.

„Го повикувам Пекинг да му се обрати на Иран, бидејќи тие во голема мера се потпираат на Хормутскиот теснец за снабдување со нафта. Ако го сторат тоа, тоа ќе биде уште една ужасна грешка. Тоа би било економско самоубиство за нив“, рече тој.

Веќе има извештаи дека некои танкери го смениле курсот по нападите на САД.

Што вели Иран за Хормутскиот теснец?

Иранската телевизија „Прес ТВ“ објави во текот на викендот дека иранскиот парламент го одобрил затворањето на Ормутскиот теснец, но конечната одлука ќе ја донесат високи функционери.

Во неделата, иранскиот министер за надворешни работи, Сејед Абас Аракчи, наговести за одмазда, велејќи дека одлуката на Трамп да го бомбардира Иран „ќе има вечни последици“.

Во своето прво обраќање откако САД влегоа во војната на Израел против неговата земја, врховниот лидер на Иран, ајатолахот Али Хамнеи, рече дека Израел направил „сериозна грешка и мора да биде казнет“, но не го спомена конкретно Ормутскиот теснец.