01 Ноември, 2024
0.0273

Се зголемува бројот на разводи – младите бегаат од обврски!

Објавено во: Анализа 27 Февруари, 2014

Добивај вести на Viber

Расте бројот на разводи. Според последните податоци на Државна статистика, во последните три месеци од 2013 година, 540 бракови завршиле со развод или за 37 повеќе од истиот период во 2012-та. Најголемиот број од нив, годината ја заокружиле со“судбоносно не” во Скопје со 172 разводи,потоа во Струмица 36, Гостивар 35, Тетово 25, Куманово 23 разводи. “Празен кош- готов нож” Конфликтите меѓу брачните партнери, според експертите се случуваат од различни индивидуални причини.Според професорката Орхидеја Шурбановска од Институтот за психологија на Филозофскиот факултет во Скопје, генерално, најголема причина за расправии во семејството сe финансиските проблеми, кои се одразуваат во зголемениот број на незадоволени потреби на членовите од семејството во денешното живеење. Без пари,просторот за меѓусебно недоразбирање останува премногу голем и отворен и е првичниот проблем кој во многу семејства е семе на раздорот. “Во време на беспарица, сиромаштија и недоволно финансиски средства кои можат да ги покријат основните животни потреби, тоа незадоволство може да биде изразено преку зголемена агресивност на еден од партнерите. Од друга страна стресното живеење и долгото останување на работното место прави оддалечување на партнерите и таложење на нерешени конфликти што кобно влијаат на бракот. Ако некогаш границата на толеранција била повисока и кога се работело за финансиски потреби, денес токму овој фактор е честопати пресуден за опстојување на бракот”-вели професор Шурбановска. Големите социјално, политички и економски промени на кои е изложена нашава земја во последните дваесетина години имаат огромно влијание на животните вредности на населението и од корен ги менуваат. Влијанието на традиционалните вредности е се помало бидејќи истите се менуваат. Се повеќе слабее авторитетот на родителите и околината кои даваат упатства како треба да се живее животот, смета психологот Мирјана Јовановска-Стојановска. Според неа, веќе одамна не важи дека на одредена возраст мора да си женет/мажена, да имаш деца и да ја наведнеш главата и да трпиш бидејќи е срамота, заради децата или што ќе речат комшиите. Жените не се повеќе зависни од мажите, економски се независни и помалку се склони да замижуваат на пороците и грешките на сопрузите. Од друга страна се помалку мажи се спремни да прават компромис со презафатените сопруги. Сето ова влијае и ја прави невозможна варијантата да се живее со родителите на некој од младите сопружници, а економските прилики кај нас покажуваат дека многу мал број од младите парови можат да си дозволат одвоено и независно живеење, што во поголемиот број од европските земји е и законска обврска. Според психолозите младите пред да стапат во брак брзаат да го кажат судбоносното ДА, а веднаш по озаконување на врската ја бараат независноста и слободата,разочарани од  обврските и предизвиците кои ги носи брачната заедница.
“Слабеат и традиционалните вредности врз кои се базира бракот, а не доволно брзо созреваат нови вредности кои би биле базични и мотивирачки за да се склучуваат бракови, а веќе склучените да опстојуваат. Се појавува голем расчекор помеѓу старото и новото. Така главна причина за брзото распаѓање на младите бракови се големите очекувања кои ги имаат еден од друг, а кои во голема мера не се реализираат во бракот, што носи нетолеранција која води кон директен неуспех”- вели психиологот и психотерапевт Мирјана Јовановска-Стојановска.
Таа додава дека и искуството и статистиката покажуваат дека најмногу бракови се распаѓаат по пет до девет години заеднички живот меѓу партнерите. Тешко е вели да се оцени колку новите советувалишта за брак ќе успеат да влијаат врз намалување на разводите и зголемување на браковите. 11 советувалишта за брак и семејство ќе го  “спасуваат”  бракот! Од Министерството за труд и социјална политика велат дека досега се  отворени  десет од предвидените единаесет советувалишта, и тоа во: Охрид, Кичево, Свети Николе, Битола, Скопје, Куманово, Гостивар, Кавадарци, Прилеп и Велес, а советувалиштето во Струмица ќе биде отворено по завршување на реконструкцијата на центарот за социјална работа.
„Во советувалиштата, работат стручните лица од центрите за социјална работа, психолози, педагози,  социјални работници и правници. Во советувалиштето странките може да бидат упатени од стручните лица или може да побараат одредена услуга самоиницијативно. Зависно од проблемот, стручниот тим може да постапува индивидуално со странката, може да работи во пар, а по потреба и со целото семејство“-вели Марјан Гиовски од секторот за односи со јавност во Министерството за труд и социјална политика.
Помалите градови, велат од  ресорното министерство, сеуште се соочуваат со традиционалните стеги и предрасуди и многу е потешко брачните другари отворено да зборуваат за проблемите со стручни лица. Бидејќи се работи за мали средини кадешто сите се знаат и познаваат, многу проблеми остануваат во кругот на семејството, или завршуваат со развод, кој повторно се крие од околината. Тука многу тешко може да се реализира советувањето или препораките на стручните тимови. Согласно законските одредби не е задолжително при склучувањето на брак да се донесе потврда за посета на предбрачно советувалиште.Оваа обврска во минатото беше задолжителна, но сепак  тогаш истата идните брачни другари ја поминувале  без многу внимание и како на“трчање”, колку да се извади потребниот документ-велат социјалните работници. Иако наизглед овие препораки изгледале  наивно и смешно, голем дел од нив се првата пречка со која се соочуваат паровите со стапувањето во брак.Денеска оваа советодавна улога се очекува од новоформираните советувалишта кои допрва треба да покажат како ќе профункционираат на терен. Трендот на зголемување на бројот на разводи започнува пред седумнаесет години, а во последните неколку години има значително поместување  во нагорна линија. Така во 2010-тата година имало 1720 разводи, во 2011-тата оваа бројка се искачува на 1753, во 2012-тата се регистрирани 1926, а минатата година статистика забележала 2116 разводи. Во истиот временски период кога се анализирани разводите, податоците покажуваат дека се намалува бројот на склучени бракови, но со помал интензитет. Односно за 17 години во Македонија за околу 11% е намален бројот на склучените бракови или во 1995 година има 15. 823 склучени бракови, веќе во 2012 година во брак стапиле 13.991 парови, а минатата година оваа бројка е 13.987 склучени бракови.