Новата нормалност: Средината на ниски камати се задржува

Добивај вести на Viber

„Оваа средина на ниски каматни стапки ќе се задржи за подолг временски период“, прокоментира Петер Брециншек, главен аналитичар на „Рајфајзен рисрч“, во анализа за стратегиите за развојот на пазарот на капитал за четвртиот квартал од 2016 година.

„Уште од банкротот на Lehman Brothers во 2008 година централните банки работат во кризен режим, откако постојано нагласуваат за ризиците од премногу брзото откажување од ултраекспанзивната монетарна политика. Ова главно се должи на фактот дека учеството на централните банки е опипливо пошироко во последните години: освен стабилна ценовна политика и стабилност на финансискиот сектор, во нивниот фокус се посилно влегуваат растот и вработувањето, смета аналитичарот.

Според него некои од поставените цели бараат употреба на повеќе и понекогаш дури „поегзотични“ алатки кои од своја страна треба да бидат применувани вешто.

Поставените цели за ниво на инфлација од 2% веќе не се смета за горна граница, туку се прифаќаат како средна вредност, додава тој.

- Во таква комплексна средина централните банки во светот реагираат подоцна и поретко, што доведува до „срамежлив“ модел на зголемување на каматните нивоа. Федералните резерви на САД (ФЕД) се светол пример за ваквиот тренд во последните неколку квартали, откако веќе видливо се одложува зголемувањето на каматните стапки, објаснува Брециншек.

Аналитичарите на Рајфајзен рисрч очекуваат зголемување на каматните нивоа во САД дури во декември, проследено со период на преоценка, кој ќе се совпадне со следното зголемување во средината на 2017 година.

Од другата страна на Атлантикот се очекува Европската цeнтрална банка (ЕЦБ) да објави продолжување на програмата за откуп на обврзници или т.н.. квантитативно олеснување до декември. Пад во обемот најверојатно ќе започне да се следи во втората половина на 2017 година. Поради овие фактори пред втората половина на 2018 година не се очекува промена во каматните нивоа во еврозоната.

Влијание врз девизните пазари

Претпазливата каматна политика во САД му овозможи на еврото да здивне. Различните трендови кои ги следат ФЕД и ЕЦБ, би требало да покажат поддршка на американскиот долар.

По силното враќање на рубљата, очекувањата се дека во следните месеци руската рубља ќе остане стабилна во однос на американскиот долар, а слабите резултати на еврото во однос на доларот ќе има позитивно влијание на односот рубља / евра. Во исто време поголемата зависност на рубљата од цената на нафтата се задржува.

Соодносот EUR / CHF се очекува да биде на ниво 1,10 - без да има големи флуктуации.

За британската фунта ќе продолжи да постои ризик од девалвација и во 2017 година.

Валутите на земјите од Централна и Источна Европа остануваат стабилни во однос на еврото, откако само кај полската злота има движења поради политички причини.

Влијание врз пазарите на капитал

Поради континуираната глобална средина на висока ликвидност, обезбедувана од централните банки, и поради дури и номинално негативните нивоа на паричните пазари, за следните три квартали аналитичарите на Рафајзен рисрч се поголеми оптимисти и гледаат перспектива во поризичните категории на активи, како корпоративните обврзници и акции.

Сепак тие се фокусираат повеќе на Европа и Јапонија, а не врз САД. Десетгодишната вредност има ограничен потенцијал за раст на профитабилноста и поради тоа очекувањата за претстојните 12 месеци беа значително ревидирани. Земјите од Централна и Источна Европа искористија од високата ликвидност, како од гледна точка на акциите, така и од гледна точка на обврзниците. Сепак во следните 12 месеци приносот на десетгодишните државни хартии од вредност би требало малку да се зголемат.

Цените на нафтата остануваат стабилни

Според аналитичарите цените на нафтата се очекува да останат стабилни до почетокот на 2017 година на ниво 45-50 долари за барел од типот „Брент“, што значи и повисока инфлација во четвртиот квартал. За целата 2017 година цената на нафтата може да се зголеми до просек 55 долари за барел само ако во втората половина на 2016 година се намали значително снабдувањето со нафта и Саудиска Арабија не ги зголеми дополнително испораките.

Сигурна перспектива за Централна Европа и Југоисточна Европа

Очигледно презаситеноста со ликвидност го покажува своето влијание врз Централна и Источна Европа. Иако, растот не се должи главно на монетарната политика, монетарната експанзија во земји како Унгарија и Романија има позитивно влијание врз добрата бизнис средина.

Ултраекспанзивната позиција на Европската централна банка придонесува за поголема слобода на дејствување и за политиката на ниски камати во голем дел од централна Европа (ЦЕ) и Југоисточна Европа (ЈИЕ).

Историски ниските каматни стапки на пазарот на пари и делумно на пазарот на капитал се можни, бидејќи динамиката на цените во регионот се намалува. Независно од тоа, надолната спирала на цените, која трае од 2014 година, не влијае врз растот на платите, кои номинално растат просек за 4% (дури и во Унгарија значително повеќе). Предвид извонредниот раст на вработеноста, а во исто време значителното намалување на нивото на невработеност, индивидуалната потрошувачка останува главен мотор на растот во регионот на ЦЕ и ЈИЕ.

Изгледите за раст на БДП во ЦЕ во 2016 година остануваат стабилно на 3%, додека очекувањата за регионот на ЈИЕ се зголемуваат за 0,8 п.п. до 4%. Прогнозите за раст на БДП во Хрватска (2,3%), Бугарија (3%) и Романија (5,2%) сега изгледаат значително подобро од последниот квартал. За 2017 година Рајфајзен рисрч во моментов обезбедува стабилен раст од 3,3% за ЦЕ и ЈИЕ.

Во Русија и Украина продолжува постепеното економско закрепнување. 

„Продолжуваме да очекуваме руската економија да се намали во 2016 година за 0,5% и очекуваме раст од 1% во следната година. За Украина ја намаливме прогнозата до 1% за 2016 година, но се уште предвидуваме 2% за 2017 година Белорусија значително страда од слабата побарувачка од Русија, која не тера да ги поправаме пресметките за 2016 година од минус 2% на минус 3% и од 1% на 0% во 2017 година, коментира Брециншек за развојот во регионот на Источна Европа.

Економијата во еврозоната е во подобра состојба отколку што изгледа

„Парадоксално, расположенијата во Европа се полоши од она што го покажуваат податоците за раст“, сумираше Брециншек за економската прогноза за еврозоната. Иако постојано се пријавува за економски проблеми, податоците на годишна база во Европа се доста прифатливи.

Покрај „Brexit“, кој изгледа ќе се влече уште подалеку во иднината, влијанието надвор од Обединетото Кралство до моментов е контролирано. За 2016 година Рајфајзен рисрч очекува раст од 1,6% во еврозоната, кој ќе биде поддржан главно од силни внатрешни фактори.

Исто така, во втората половина на 2016 година се очекува САД да го забрзаат растот, што ќе и донесе на еврозоната раст од 2,4% во 2017 година.