СОСТОЈБА ВО МАКЕДОНИЈА И РЕГИОНОТ: Зошто чевларите земаат ниски плати?
Објавено во: Економија 11 Јануари, 2021
Статистички гледано, чевларските работници во земјава земаат најниски плати, а состојбата во секторот е таква поради старите машини кои се користат, но кадарот кој е во поодминати години, а со тоа и продуктивноста е мала.
Вработените во производство на кожа и слични производи од кожа земаат плати од 16.301 денар, според податоците на Државниот завод за статистика. Лидија Милановска од Здружението на чевлари вели дека платите се движат од 15.000 до 19.000 денари и таа не смета дека кожарскиот сектор е со најниски примања, туку дека во трговија земаат пониски плати. Oбјаснува дека доколку би имале нови машини, доколку сопствениците на фирми добијат земјиште по едно евро за квадрат и изградат нови погони, продуктивноста би скокнала за 20 отсто, а со тоа и платите би биле повисоки. Милановскa додава и дека во образовниот процес интересот за кожарската струка е слаб.
„Кај нас работат луѓе на возраст од 25 до 60 години. Имаме работници со средно, основно или без основно образование, значи се работи за ниско квалификувана работна сила. Колку и да е искусна работничката со стара машина не може да има голема продуктивност, а ние не можеме да си дозволиме нови машини. Нас не плаќаат по пар обувки, а не по време. И во регионот состојбата е слична. Во Србија цените на обувките се слични, и платите се како македонските, а во Албанија платите се помали, додека во Бугарија функционираат на поинаков принцип и таму продуктивноста е поголема“, рече Милановска.
И во регионот проблемите во кожарскиот сектор се исти. Амир Меџиќ од Здружението за текстил, обувки и кожа УТОК од БиХ вели дека платите се движат од 300 до 400 евра, и варираат од фирма до фирма. Toj објаснува дека платите се ниски поради ниската цена која ја диктираат купувачите од земјите од ЕУ.
„Производителите од земјите од Југоисточна Европа тука се практично немоќни. Што се однесува на спремност на компаниите за производство, таа е на едно високо ниво. Производителите од земјите од ЕУ доколку не добиваа производи какви сакаат, не би се задржувале на овие простори“, рече тој.
Додава дека поради пандемијата, имаат помалку нарачки и фирмите се во криза. Но, Меџиќ вели дека прашање е колку компаниите ќе го издржат овој период и ќе ги задржат работниците, доколку државата не интервенира. Објаснува дека во светот продажбата на обувки се намалила за 30 oтсто. Меџиќ вели дека компаниите ќе мора да се ориентираат или кон други видови производи или друг вид на производство. Според него, темата за ниските плати е широка, но ова се некои од клучните фактори зошто нема услови за повисоки примања.
Сања Атанасовска