СРБИЈА ПРВА ВО СВЕТОТ ПО СМРТНОСТ, А КАДЕ Е МАКЕДОНИЈА НА ЛИСТАТА НА ЦИА: Еколозите привлекоа внимание со ова!

Добивај вести на Viber

Кога станува збор за листата за Европа, земјите од поранешната југословенска република се во многу подобра позиција. Хрватска е на 10 место, Словенија на 28, Црна Гора на 30, Босна и Херцеговина на 32, а Македонија на 42 место на листата...

Според листата на ЦИА, која прави споредба во 229 земји во светот, но и поединечно по континенти, според овогодинешната анализа Србија е убедливо на прво место по стапка на смртност. Имено, соседната земја има коефициент од 16,39 смртни случаи на 1.000 жители годишно.

Тој коефициент, посочуваат на веб-страницата, се пресметува како просечен годишен број на смртни случаи на 1.000 жители во средината на годината.

На првите десет места Србија ја следат Романија, Литванија, Летонија, потоа Бугарија, Украина, Русија, Естонија, Белорусија и Хрватска. Сите овие земји се европски, па затоа истата група ги зазема првите десет места на листата на европски земји со најголема смртност.

Кога станува збор за листата за Европа, земјите од поранешната југословенска република се во многу подобра позиција. Хрватска е на 10 место, Словенија на 28, Црна Гора на 30, Босна и Херцеговина на 32, а Македонија на 42 место на листата.

Српските експерти и еколошките здруженија ги поврзаа овие поразителни бројки со високо ниво на загадување на воздухот, водата и почвата. Здружението на граѓани Екостража, кое ги објави овие податоци, забележува дека во Србија има и највисока стапка на новодијагностицирани деца со некој вид на рак.

Загадувањето на воздухот е одговорно за смртта на речиси еден милион деца помлади од пет години секоја година во светот. Според податоците на СЗО, загадениот воздух е причина за 25 проценти или 2,4 милиони од сите смртни случаи од срцеви заболувања во светот, како и 24 проценти (1,4 милиони) од сите смртни случаи предизвикани од мозочен удар, а потоа 43 проценти (1 .8 милиони) од сите смртни случаи од белодробни заболувања и рак на белите дробови.

Бојан Симишиќ, активист на здружението Екостража, објаснува дека експертите и активистите не можат да се потпрат на Батут како кредибилна институција, на која можат да се потпрат за официјални податоци.

- Една од причините е што тие веќе направија сопствена студија за контаминирани подрачја во Србија, во која беше објавен податокот дека 20 отсто повеќе луѓе заболуваат од рак на тоа подрачје отколку на друго место. Кога лани имаше голем пожар во Винчи, кога струката велеше дека диоксините и фураните се најопасни канцерогени таму, измерија ПМ 10 честички кои не се толку релевантни, а кои ние воопшто не ги мериме, ниту на градски завод ниту при Агенцијата за заштита на здравствената средина. Затоа индиректно бараме одговор за тоа што всушност се случува. Во податоците на Заводот за статистика има скокови на смртност кои се припишуваат на Ковид, но тоа не е единствената причина, многу луѓе се болни и најчесто тоа е збир на коморбидитети што доведува до смртност. Се разбира, не би го поврзале директно тоа што Србија е прва по смртност поради загадувањето, но загадувањето е еден од поважните фактори кои влијаат на тоа, вели Симишиќ.

Тој додава дека извештаите на Европската агенција за заштита на животната средина покажуваат дека имаме највисока стапка на смртност во Европа од загадување.

- Генерално, нашето јавно здравје е во голем проблем, но она што ние како еколошка организација можеме да го кажеме е дека во Србија во моментов владее еколошка анархија. Никој од загадувачите не е казнет, ​​државата не ја интересира, или не се способни да го применуваат законот или директно учествуваат во корумпиран систем кој води до тоа загадување, вели нивниот соговорник.

Како што заклучува Симишиќ, Србија е еколошки запоставена бидејќи нема ниту политичка волја, ниту спроведување на законите, а овие грешки се плаќаат со животи.

- Но, некој мора да одговара за тоа што сме први на листата. „Не може сè да се припише на тоа што луѓето се разгалени или имаат склоност кон пушење и алкохол, бидејќи многу други народи консумираат повеќе тутун и алкохол од нас, па немаат толку висока стапка на смртност“, вели Симишиќ за Данас.рс.

Затоа Националната еколошка асоцијација (НЕА) во својата анализа тргна од бројката од 7.500 смртни случаи во Србија од загадениот воздух. АПРЗ изврши анализа на загаденоста на воздухот во ЕУ и Србија врз основа на официјалната ранг листа на 323 градови во ЕУ, објавена од Европската агенција за животна средина, според концентрациите на ПМ 2,5 честичките во 2019 и 2020 година и податоците на српската агенција за животна средина (SEPA). Според овие податоци, Белград е прв по загаденост на воздухот на листата на европски градови со повеќе од еден милион жители.

Полоши од Белград со просечна годишна концентрација на ПМ 2,5 честички од 25,7 микрограми на метар кубен се само полските Нови Сац и италијанската Кремона, додека хрватскиот Славонски Брод има ист резултат како и главниот град на Србија.

Резултатот на главниот град на Србија е уште полош кога ќе се споредат резултатите од мерењето на концентрациите на ПМ 2,5 во градовите со повеќе од милион жители, од кои 25, а таму Белград е на прво место, со вредност од 26 микрограми на кубни метар. Милан е втор со 20, трета Варшава со 17, исто толку има Барселона, еден помалку има Букурешт.

Иако податоците за 2020 година сè уште не се достапни, од АПРЗ велат дека сликата нема да се подобри врз основа на претходните набљудувања. Овие вредности на ПМ 2,5 честичките далеку ги надминуваат дозволените вредности, пропишани со Правилникот за мониторинг услови и барања за квалитет на воздухот. Според тој документ, ваквото надминување на просечната дневна гранична вредност од 50 микрограми ПМ честички на метар кубен е дозволено 35 дена во годината, а многу мерни станици во Белград годинава веќе ја надминале таа граница, додека грејната сезона допрва треба да дојде.