Добивај вести на Viber
Во првиот квартал од годинава падот на странските инвестиции е незначителен во однос на истиот период од минатата година. Но, ако се анализираат последните шест години, се забележува дека овие три месеци од годинава, странските директни инвестиции се на најнискко ниво од 2011 година па досега. Најдобри резултати, во прв квартал има остварено во 2011 и 2014 година, додека најлошиот квартал е во оваа година. Новите странски инвеститори се воздржуваат од вложувањата во земјава поради политичката неизвеснот.
Странски директни инвестиции во прв квартал во последните шест години
- Прв квартал 2016 58,7 милиони евра
- Прв квартал 2015 64,0 милиони евра
- Прв квартал 2014 94,5 милиони евра
- Прв квартал 2013 83, 2 милиони евра
- Прв квартал 2012 82,4 милиони евра
- Прв квартал 2011 197,9 милиони евра
Од друга страна, домашниот бизнис сектор, со години бара од власта да каже колкави суми за субвенции троши за странските инвеститори кои инвестираат во слободните економски зони. Но, засега тие бројки остануваат тајна.
За аналитичарите недостатокот на фискална одговорност е причината зошто државата ги крие податоците во врска со „цената на чинење“ на странските директни инвестиции. Но, сметаат дека ако се има во предвид владиниот став, да се промовира секој успех тогаш логично следи заклучокот дека политиките со субвенционирање на странските директни инвестиции не се за фалење.
„Се наметнува заклучокот дека домашниот буџет е најдобар странски директен инвеститор,
вели Павле Гацов од Здружение на даночни експерти.
Домашниот бизнис сектор смета дека Владата последните години работи помалку транспарентно во речиси сите сегменти така што (не)објавувањето на сумите за субвенции на странските инвеститори се во линија на оваа пракса.
„Кај овие податоци, се чини дека Владата има повеќе дополнителни причини да не објавува. Една од најважните е тоа што домашниот бизнис, тој реалниот што се се соочува со секакви предизвици и притисоци, може да реагира бурно бидејќи со години се бара од Владата да постои еднаков третман на домашните и странските компании и инвеститори,
вели Венко Глигоров, бизнисмен.
Заради регионалната трка за привлекување на странски инвеститори потребно е нивно стимулирање, но исто така потребно е и врзување со различни услови за поврзување со домашните компании, со број на вработувања, со нето извоз, интегрирање со домашни бизниси,, трансфер на know-how. Токму, објавувањето на износот на поединечната доделена помош ќе овозможи анализа за остварената успешност, а со тоа и оправданост на инвестицијата.
„Да не се заборави дека со парите на „домашните даночни обврзници“ се стимулира профитабилноста на „заштитените со закон“ странски компании. Затоа и вистинските инвеститори - македонските даночни обврзници бараат отчет за потрошеното и оствареното во проектот привлекување на странски директни инвестиции,
додава Гацов.
Стопанствениците сметаат дека не е за занемарување и праксата на Владата да одвојува дополнителни износи за одредени проекти многу поголеми од иницијалните предвидени. Но, тоа што владата законски се осигурала ека не треба да ги објавува сумите, е сосема погрешна политика.
„Не би навлегувал и во шпекулациите дека ако нешто се крие од јавноста најчесто тоа е предмет или поврзано со коруптивни дејности,
вели Глигоров, и додава дека независно дали Владата се осигурала законски дали треба да ги објавува износите или не треба, потребно е да комуницира со јавноста и да објавува колку и како се делат овие наши средства на странските инвеститори.
Сепак се посочува дека со давањето на целосните информации, наместо да се кријат, Владата може да добие корисни информации од јавноста, и критики, и соодветно на тоа да превземе дополнителни чекори за да може да ги максимизира резултатите од своето работење. Па дури и да прекине со субвенциите таму каде што повратот за Македонија е мал или никаков.
„Многу поверојатно е дека оваа пракса ќе почне да се применува од некоја друга Влада бидејќи оваа по се’ изгледа е во заминување без изгледи и напори да сработи повеќе во корист на реалната економија,
вели Глигоров.
Пред десетна дена беше објавен извештајот за работата на Комисијата за заштита на конкуренцијата, каде износите за субвенции што ги добиваат странските компании, останува тајна, наведени беа само називите на компаниите кои добиле субвенции.
С.Н.