„ВАКОВ ЧОВЕК ЌЕ ГО ПОВТОРИ ДЕЛОТО СЕКОГАШ“: Психолозите шокираат со психолошкиот профил на Малчанскиот берберин

Добивај вести на Viber

Моника К. (12) од Суви Дол кај Ниш, киднапирана од Нинослав Јовановиќ, попознат како Бербер од Малчан, е пронајдена и е задржана во болница во Ниш. Додека полицијата продолжува да трага по киднаперот, јавноста во Србија се прашува како некој како повеќекратниот силувач - повратник - беше ослободен по серијата злосторства што ги направил.

Експертите веќе во 2005 година утврдија дека Јовановиќ, т.н. Малчански бербер, не бил душевно болен, но имал психопатична структура на личноста. Психологот Зоран Мустеровиќ анализира за „Блиц“ каков е неговиот психолошки профил.

- Врз основа на сè што слушаме за него во јавноста, може да се заклучи дека станува збор за личност која покажува дефект во внатрешната контрола. Ова е вид на самоконтрола кога сме соочени со изборот да кажеме дали сакаме да направиме нешто - вели психологот Мустеровиќ и продолжува:

- Она што е дополнително карактеристично за ваквите личности е поседување на непријателска агресија, односно потреба да се понижат и деградираат другите. Таквите личности сметаат дека им е дозволено сè, и подготвени се дури и да убијат - вели тој.

Она што е сигурно, додава соговорникот на „Блиц“, е дека Јовановиќ има помал коефициент на интелигенција, недостаток на социјална зрелост и социјална компетентност, што пак подразбира дека лица како него живеат „надвор од светот“, т.е. надвор од вообичаениот социјален поредок и не се чувствуваат безбедно во таа околина затоа што им недостасуваат комуникациски вештини и не се професионално афирмирани.

- Луѓето со таков психолошки профил често импулсивно реагираат на стресни ситуации, а потоа користат прекумерна агресија. Исто така, случајниот избор на жртвата понекогаш е карактеристичен за ваквите лица, што не значи дека тие ќе изберат некого, но може да се случи дека во одреден ден тој „се согласи“, доаѓа во автомобилот, ја гледа жртвата и презема таков чекор - објаснува тој.

Она што е карактеристика на ваквите профили на личност е ниското ниво на самодоверба, вели психологот Мустеровиќ, поради што имаат потреба другите да ги девалвираат и понижат за да бидат самите подобри. Количината на деструктивност што ја имаат во нив зависи од тоа дали патолошкото лице ќе ја убие жртвата.

„Невозможно е ваквата личност да се промени“

Имајќи предвид дека Јовановиќ неколкупати го повторил злосторството дури и по издржувањето на казната затвор, психологот потенцира дека е речиси невозможно да се сменат неговите обрасци на однесување.

- Таквите лица се целосно отпорни на промени. Само затоа што може да се види дека тој го повторил делото, што е одредена фиксација од инфлатилниот период, кој има низок коефициент на интелигенција и затоа што казната немала ефект, тоа ни кажува дека таквите лица немаат мотив за промена. Оваа ниска социјална компетентност значи дека тој не прифаќа социјални норми, што го одвлекува вниманието да се справи со сопствените патолошки состојби - објаснува психологот Мустеровиќ.

Иако некои можеби мислат дека успешното бегање на Јовановиќ од полиција скоро десетти ден е во прилог на неговата интелигенција, психологот го негира овој факт, објаснувајќи дека станува збор за опстанок во околина близу до него и познат во однос на криењето во напуштените куќи, селските куќи, скратено од контекст на обичниот живот.

Се правдал со своите детски трауми

На едно од судењата, малчанскиот бербер признал дека шишањето на девојчето сексуално го возбудува, но исто така тврди дека тој бил малтретиран од неговата мајка, како и затвора во темни простории и шишан. Според психолозите, овој вид траума не е нужно одредувачки за нечија личност.

- Ако тоа беше оправдување за работите што ги прави, тогаш преживеаните од нацистичките логори би го земале правото да градат мали нацистички логори. Во никој случај не може да биде оправдување за малтретирање, напротив, лошите искуства можат да бидат мотив да се оживеат и да се посвети живот на борба против таквото зло што тие самите го доживеале - посочува психологот Мустеровиќ и заклучува:

- Ритуалот за фризури што Јовановиќ го применува на своите жртви веројатно го враќа во детството, бидејќи е општо познато што многу деца го отфрлаат и чувствуваат непријатност кога им се шиша косата. Но, тоа сигурно не може да се третира како олеснителна околност.

„Неговите нагони се болни и тој е свесен за последиците“

„Јовановиќ е личност која има девијантно суперего и тој практично нема совест“, рекла министерката без ресор Славица Дејановиќ, кој по професија е невропсихијатар.

- Ако го прашавте што прави овие денови и години, тој ќе речеше дека направил многу. Тој смета дека задоволувањето на неговите нагони е најважно за него - вели Дејановиќ, анализирајќи го педофилот и повеќекратниот силувач Нинослав Јовановиќ.

- Она што сакаше да го стори, тој го направи, тој подготви се, неговите инстинкти се болни и тој е свесен за последиците - рекла Дејановиќ објаснувајќи го психолошкиот профил на овој повеќекратен силувач.

Неговиот профил на личност посочувал дека ќе го повтори злосторството

Пред нешто повеќе од една година, д-р Јелена Младеновиќ, началник на судска психијатрија во Специјалната психијатриска болница во Горња Топоница, во интервју за „Блиц“, посочила дека од Малчанскиот бербер може да се очекува да го повтори злосторството, имајќи предвид нарушување на неговата структура на личноста.

- Бидејќи станува збор за нарушување на структурата на личноста, а не за болест, тоа се обрасци кои се формирани. Општеството може да го контролира само тоа - рече д-р Младеновиќ, додавајќи:

- И тоа никогаш нема да се промени, а тој го сторил делото од карактеристиките на личноста, а не од менталното заболување, тоа е сè уште со него. Затоа верувам дека некој со опишано однесување и структура на личноста може да го повтори злосторството.