Гастарбајтерите се враќаат за празници - ќе живне ли локалната економија?
Објавено во: Економија 20 Декември, 2018
Во многу краеви во Македонија гастарбајтерите ќе се вратат за претстојните празници, со што ќе има раздвижување на локалната економија.
Таков е случајот со градовите од Источна Македонија, од каде многу граѓани се иселени, но за Нова година и Божиќ ќе се вратат во своите родни огништа.
„Сега ќе има работа, до Василица. Ќе има потрошувачка по дуќани и ресторани. Иселениците кои се во Германија, Швајцарија, Италија ќе се вратат дома. Преку годината ние немаме многу работа, а сега градот ќе заживее“, велат од ресторан во Берово.
Слично е и во соседното Делчево, каде жителите одат на печалба за да обезбедат егзистенција.
„Месец дена ќе има народ во градов. Луѓето се враќаат од Германија, Италија, Швајцарија, Бугарија. Очекуваме да има повеќе работа, и така е впрочем секоја година“, додаваат од угостителски објект во Делчево.
Но, Истокот не е изолиран случај, а слично е и во западниот дел од државата.
„Секако дека во Тетово пред Нова година си доаѓаат луѓето кои се во Швајцарија, Германија, трошат повеќе пари, тоа се забележува и ние ги очекуваме. Има зголемена потрошувачка, за 20% во однос на остатокот од годината, но претходно имало и години кога за 50% имало поголема потрошувачка. Причина е тоа што сега и во странство за празници има големи попусти, но и фактот дека многу од оние кои се иселени, со годините не се враќаат како порано“, велат од продавница за чевли во Тетово.
Се разбира дека пристигнување на македонските граѓани кои работат во странство има позитивни импликации врз потрошувачката, вели проф. Д-р Маријан Стевановски.
„Доколку ги споредиме цените на производите во нашата држава и платите на граѓаните кои работат во странство како заработувачка, ќе дојдеме до констатација дека производите на нашиот пазар се со релативно пониски цени од тие кои се на странските пазари. Тоа предизвикува поголема потрошувачка, но и поголем прилив на парични средства кои како финансиска вредност директно се рефлектираат врз работењето на компаниите на микро ниво, глобалната потрошувачка на макро ниво како и трансферот на паричните средства преку паричните трансакции. Нееднаквоста на подрачјата на потрошувачката можеби е еден проблем. Зошто? Затоа што концентрацијата на истата е поголема во поголемите градови каде постои тенденција на изразена потрошувачка и потреба, објективна или субјективна на населението за купување на соодветни производи или користење на услуги. Постојат подрачја во нашата држава каде што потрошувачката е на ниско ниво поради слабите финансиски приливи на населението или миграција на истото. Сепак пристигнувањето на нашите граѓани од странство особено пред празниците е опфатено со превезот на потрошувачката психологија на: поголемо трошење на паричните средства и купување на оние производи кои во нормални услови би биле со релативно мал коефициент на побарувачка“, вели тој.
Додава дека тоа е позитивно како за компаниите кои ги продаваат и дистрибуираат производите, така и за државата затоа што преку финансиските активности се зголемува приливот на јавните приходи преку даноците кои се вкалкулирани во продажната цена на производите.
Сања Атанасовска