Перкс: За прифаќање на децата со попреченост надлежните мора да застанат на чело на промените
Објавено во: Интервјуа 29 Јули, 2019
Собраниската расправа за предложениот Закон за основно образование ги разгоре аргументите дали е возможно да се воведе целосна инклузија на децата си попреченост во редовното образование, наместо комбинирана како досега со постоење и на специјалните училишта. Законот најмногу е критикуван од Институтот за специјална едукација и рехабилитација. И други страни тврдат дека не се воопшто против инклузијата, туку дека ваквиот предлог закон е нестручно напишан и подготвен и затоа може потоа да предизвика многу проблеми.
Концептот на целосна инклузија силно ја поддржува канцеларијата на УНИЦЕФ Македонија. Тие ја водеа кампањата За детство без пречки и работеа на промена на свеста кај јасноста за прифаќање на децата со попреченост. Дел од јавноста и според направените истражувања не е подготвена да го прифати новиот модел на целосна инклузија иако има голем напредок во перцепцијата кај граѓаните за голем број на прашања поврзани со интеграција на лицата со попреченост во општеството.
"Мнозинството (зголемување на 73% од 55% во 2014 година) ги разбираат придобивките од инклузивното образование и за децата со попреченост и за другите деца, како нешто што би ги подобрило нивните социјални вештини, толеранција и почитување на различноста. Сепак, доминантното мислење на мнозинството од испитаниците (66%) продолжува да биде во насока дека вклучувањето на децата со попреченост во редовното образование би значело лишување на другите деца од вниманието на наставниците" стои во извештајот ВТОРО ИСТРАЖУВАЊЕ ЗА ЗНАЕЊАТА, СТАВОВИТЕ И ПРАКТИКИТЕ ВО ОДНОС НА ИНКЛУЗИЈА НА ДЕЦА СО ПОПРЕЧЕНОСТ.
Бенџамин Перкс, претставник на УНИЦЕФ, смета дека мора да се застане на чело на промените и да се прифатат целосно сите деца во образованието. Само со вклученост на децата со попреченост ќе се намалат предрасудите во општеството.
Фактор: Дали моделот на целосна инклузија е возможно да се примени во Македонија и врз основа на кои параметри е поддржана оваа идеја кога и во вашето истражувања и натаму мнозинството од јавноста смета дека треба да постојат специјални училишта бидејќи останатите деца не би добиле целосно внимание од наставниците?
Перкс: Целта на овој закон е да обезбеди инклузија на сите деца во редовното образование бидејќи секое дете има право на квалитетно образование, заедно со своите врсници и во рамките на заедницата во која живеат. Нашите истражувања покажуваат дека за да се променат ставовите кон лицата со попреченост потребно е одговорните да застанат на чело на промените и да покажат како може да се постигне напредок. Овој закон е пример за добро лидерство во однос на инклузијата.
Да се каже дека другите деца нема да добиваат внимание поради инклузија на соученици со попреченост не е одраз на современо разбирање на образованието. Истражувањата покажуваат дека вклучувањето на деца со попреченост им помага на останатите деца да научат повеќе за емпатијата, правичноста, соработката и социјалната солидарност - и дека овие вредности придонесуваат за зголемување на постигањата и резултатите од учењето.
Современата настава подразбира децата да учат еден од друг исто колку што учат од наставникот. Сите истражувања покажуваат дека ова се случува подобро во инклузивна училница. Училиштата денес го отсликуваат општеството во кое сакаме да живееме утре.
Фактор: Што според вас треба да се преземе за да се подобрат условите за едукација и грижа за децата со попреченост, во кои капацитети треба да се вложува и каков модел треба да се примени?
Перкс: За да се реализира инклузијата потребна е континуирана обука на наставниците и поистакната улога на специјалните едукатори за поддршка на наставниците и учениците во редовното образование. Во прилог на зголемена поддршка на децата и родителите е и ангажирањето на личните и образовните асистенти. Но исто така, треба да се вложува во отстранување на физичките бариери кои ги оневозможуваат децата со попреченост да имаат пристап и достоинствено да учествуваат во школскиот живот. Сето ова на некој начин е продолжување на реформите кои започнаа уште во 2001 година кога за првпат им се овозможи на децата со попреченост да учат во редовни училишта и воспоставените добри инклузивни практики што постојат во земјата.
Х.С.