ЦЕНИТЕ НА ХРАНАТА ДИВЕАТ ВО ХРВАТСКА! Компирите се поскапи за 35 отсто, морковите 50, кромидот 70, а крушите дури 120

Добивај вести на Viber

Тоа што цените на храната во Хрватска пораснаа минатата година не е ништо ново. Државниот завод за статистика во петокот објави податоци за цените во земјоделството во 2023 година во Хрватска, кои покажуваат пораст на цените на огромното мнозинство на речиси сите основни земјоделски производи.

Така, во групата зеленчук поскапеа сите производи, најмалку 10 отсто од цената на зелката, зелената салата и пиперките и до 30 отсто, колку поскапува гравот, компирот поскап за 35 отсто. , морковот е поскап за 50 отсто, а кромидот за неверојатни 70 отсто, чија цена од 0,36 евра за килограм во 2022 година скокна на 0,60 евра.

Во групата овошје, и онаа со најголемо учество, јаболката поскапеа за 10 отсто, од 0,44 на 0,48 евра за килограм, а мандарините, додуша, единствени поевтинија за 10 отсто, од 0,46. до 0,42 евра. Крушите, пак, поскапеа за 120 отсто, од 0,52 на 1,15 евра за килограм. Поскапеа и живиот добиток, живината и сточарските производи. Говедското месо и телињата за колење поскапеа за 10 до 12 отсто, свињите за 23 отсто (цената отиде од 1,42 евра на 1,74 евра за кг), кокошките (од 1,17 на 1,39 евра за кг), сурово млеко 20 отсто, а јајцата 30 отсто .

- Ова е само потврда за трендот што го забележавме минатата година. На ова, секако, влијаеле цела низа фактори, при што треба да се има предвид фактот дека до 2020 година цените на примарните земјоделски производи во Хрватска и Европа главно стагнираат и дека до постпандемискиот пораст на побарувачката, т.е. Руската инвазија на Украина не се случи ништо драматично, а потоа сè тргна наопаку, означувајќи го крајот на периодот на ниски и опаѓачки цени. Треба да се каже дека на поскапувањето на овошјето и зеленчукот дополнително влијаеја сушите - вели хрватскиот економист Дамир Новотни.

Потрошувачите во Хрватска, секако, се незадоволни од поскапувањата, но во исто време незадоволство изразуваат и производителите - поради падот на цените на сите жита и маслодајни култури, особено пченката и пченицата, кои имаат најголемо учество во вредноста на житарици. Цената на пченката и сончогледот падна за 45 отсто, а пченицата и семето од репка за 40 отсто.

Кога станува збор за индустриските култури, треба да се истакне дека поскапуваат шеќерната репка (10 отсто) и тутунот (30 отсто). Производителите лани имале повисоки влезни трошоци, бидејќи во однос на 2022 година се зголемени цените на речиси сите производи од групата добиточна храна и повеќето производи од групата семиња и садници.

Додуша, овие поскапувања во проценти се значително помали во споредба со тоа колку поскапеле производите за крајниот потрошувач. Сепак, селаните се незадоволни, на што предупредија земјоделците од областа на Ѓаково, односно од Меѓимурје и Вараждин, кои барем на еден ден симболично се приклучија на големите протести на земјоделците ширум Европската унија.

Оваа година, забавување на растот на цените

- Ова се сите последици од постпандемиската ненадејна побарувачка, зголемувањето на цените на транспортот и инвазијата на Украина, бидејќи во 2022 година, поради стравот дека нема да има жито и маслодајни семиња, цените нагло пораснаа, а сега се паѓа бидејќи многу пченица од Украина заврши во Европа на незадоволство на европските земјоделци.

Одеднаш има премногу жито. Но, во исто време се заборава дека земјоделците со години уживаа големи субвенции, па беа задоволни, но по 2023 година и промената на политиките на ЕУ со кои се намалуваат субвенциите за производство и се зголемуваат за инвестиции во руралниот развој, сметаат дека се лишени од поддршка.

- Во Германија најголем проблем е укинувањето на субвенцијата за синиот дизел од 20 евроценти, додека земјоделците не успеаја да ги покачат цените на пченицата, пченката и сојата поради ниските цени од Украина, па сега протестираат - вели Новотни и додава дека е невозможно да се предвиди што ќе дојде.

- Годинава ќе забави растот на цената на храната, но не знаеме каква ќе биде жетвата. Трендовите е невозможно да се прогнозираат бидејќи сè уште е нестабилно. Во Хрватска нормално има малку храна, поточно немаме доволно овошје, зеленчук и месо, особено со оглед на тоа што годишно ни доаѓаат околу 20 милиони туристи, што ја зголемува побарувачката, па мораме да увезуваме.

Во исто време, не ни знаеме како ќе функционираат транспортите. Во основа, има многу фактори кои влијаат на цените на храната и затоа ништо не може да се предвиди - забележува Новотни.