БРОЈКИТЕ ИЗЛЕГОА НА ВИДЕЛИНА, КОЛКУ ПРОФИТИРАШЕ МАКЕДОНСКИОТ БАНКАРСКИ СЕКТОР - уште еднаш се потврди дека нето приходите од камати се главниот извор
Објавено во: Финансии 04 Декември, 2024
Ги искоментиравме профитите на домашните банки во првите девет месеци од годинава, откако тие беа јавно објавени преку Македонската берза за долгорочни хартии од вредност, што се однесува на банките кои се котирани акционерски друштва и кои редовно и транспарентно ги објавуваат своите финансиски извештаи. Овде пред се би ја споменале Комерцијална банка, која ја фасцинираше домашната финансиска и бизнис јавност со својата фантастична добивка од над 72 милиони евра, но одлични резултати остварија и Стопанска банка Скопје, со профит од 45,4 милиони евра за првите три квартали, како и НЛБ Банка, чија чиста добивка во истиот овој период била на ниво од 44,2 милиони евра.
Но, деновиве Народна банка на Македонија ги објави и групните податоци, за тоа колку во истиот тој период бил профитабилен македонскиот банкарски сектор во целина, односно сите 13 банки кои работат на наша територија.
Интересно е да се објави дека за периодот од јануари па заклучно со октомври годинава, македонскиот банкарски систем профитирал со вкупно 242 милиони евра, што е раст за дури 45 милиони евра во однос на истиот период од минатата година.
А, дури 162 милиони евра од овој вкупен банкарски профит, според математиките, отпаѓа на трите големи банки, што значи дека тие три големи банкарски „царици“ држат две третини од вкупниот банкарски заработувачки во земјава. Додека, пак, треба да се истакне и дека големата банкарска петорка, каде покрај овие три банки влегуваат и Шпаркасе и Халк банка, оствариле вкупен профит од 219 милиони евра, што е пораст за околу 39 милиони евра.
Остатокот од профитот го добиле средните банки, кои се три на број и профитирале со вкупно околу 18 милиони евра за девет месеци, и над 5 милиони евра кај малите банки, чија бројка е вкупно три, и каде има значајно подобрување ако се има предвид дека во истиот период лани нивната чиста добивка беше само два милиони евра.
Што главно им ги донесе на банките овие убави пари, веќе не треба ни да се прашуваме, тоа се оние фантастични нето приходи од камати, или, да повториме уште еднаш, разликите меѓу каматите кои ние им ги плаќаме на банкарите кога од нив земаме кредит, со каматите кои тие ни ги плаќаат нам кога кај нив ги штедиме своите пари. Се разбира, тука влегуваат и добрите заработки кои банките ги остваруваат кога го кредитираат фирмите, но и кога ја кредитираат државата на која и е потребна тековна ликвидност за финансирање на буџетските потреби. Значи, по основ на нето приходи од камати банките оствариле сочни приливи од 343 милиони евра. Ништо не може да биде толку убав извор на приход во услови кога од една страна имате граѓани, компании и држава на кои им требаат кредити, додека, пак, од другата страна имате прилично слободни средства, а за кои нема баш многу други начини на кои би се инвестирале, отколку да се штедат во банка. И, ако овој прилив се спореди со нето приходите од камати остварени во истиот период лани, зголемувањето е за 43 милиони евра, или отприлика идентично колку што изнесува растот кај чистите добивки.
Воопшто не се лоши нити нето приходите од провизии и надоместоци, а кои изнесувале во првите девет месеци 85 милиони евра, каде исто така има раст за околу шест милиони евра, додека, пак, нето приходите од курсни разлики донеле околу 20 милиони.
А, сосема солидни пари на банките им носат и останатите приходи од дејноста, и тоа сума од 34 милиони евра, што во однос на лани е раст за повеќе од 10 милиони евра. И, ако сакаме да знаеме поконкретно што значат тие пари, би истакнале дека во останатите приходи од дејноста најголемите приливи се должат на наплатени претходно отпишани побарувања, кои изнесувале околу 15 милиони евра, а 11,2 милиони евра стигнале 11 милиони евра.
Е сега, да дојдеме до расходната страна, каде што еден од поголемите трошоци се резервациите за лоши кредити, односно исправките, кои биле на сума од 42 милиони евра, кои, пак, за среќа на банките, оваа година се намалиле за околу седум милиони евра во однос на првите девет месеци од ланската година.
Банките годинава се покажале и малку подарежливи кон своите вработени, иако е прашање дали баш кон сите или повеќе кон менаџерските структури, и во првите три квартали за нив за плати се издвоени 85 и пол милиони евра, што е раст за околу осум милиони евра во однос на истиот период лани.
Ако нешто било лошо за банките, тоа е порастот на останатите приходи од дејноста, кои изнесувале 97 милиони евра, откако лани биле на ниво од 86 милиони евра.
Или, се на се, за чист банкарски профит од 13 банки останале 242 милиони евра.
Н.Н.Ф.* Наградата се доделува на котирано друштво, избрано со гласање преку онлајн анкета на веб страниците на Берзата и интернет порталот „Фактор“, кој е партнер на Берзата во доделувањето на оваа награда. Гласањето се врши паралелно на двете веб страници и акцијата на издавачот што ќе има најмногу гласови од двете анкети збирно, ќе биде прогласена за Акцијата на годината по избор на јавноста за 2024 година.
Предмет на анкетата е листа од десет котирани акции, избрани врз основа на остварениот промет и транспарентноста во нивното работење.