И ПОКРАЈ ПРЕКИНОТ НА ТРАНЗИТОТ НИЗ УКРАИНА: Европа продолжува жедно да голта руски гас

Добивај вести на Viber

До 96 отсто од рускиот ЛНГ што пристигнува во Европа доаѓа од постројката Јамал, огромен комплекс лоциран во северен Сибир, вели Чарлс Костерус, висок аналитичар за течен гас во Кплер.

Додека се чека враќањето на Доналд Трамп во Белата куќа и настојувањето да се покаже поддршка за напатената Украина преку санкции против Москва, Европската унија (ЕУ) останува во голема мера зависна од рускиот гас.

Дури и до тој степен што го купува од Русите со рекордно темпо во 2025 година, плаќајќи милијарди долари за тоа што Кремљ може да ги искористи за финансирање на агресијата против Украина, само неколку недели по договорот што овозможи пренос на гас во Европа преку Украина истече, што ги зголеми надежите дека блокот може да стави крај на својата енергетска зависност од Москва.

Податоците собрани од фирмата за анализа на пазарот на стоки Кплер, а анализирани од Политико, откриваат дека земјите-членки увезле 837.300 метрички тони течен природен гас од Русија во првите 15 дена од новата година.

Ова е рекордна бројка, ако се спореди со 760.100 метрички тони ЛНГ што Европската унија ги увезла од Русија во истиот период минатата година.

Да потсетиме, откако на 1 јануари истече историскиот договор што ѝ дозволи на Русија да пумпа гас во ЕУ преку гасовод низ Украина, Киев изјави дека нема да преговара за негово продолжување. Ова го зголеми притисокот врз европските земји да се свртат кон купување на течен гас, кој се доставува со танкери од руските пристаништа.

Неколку земји, вклучително и Словачка и Унгарија, зависат од украинската рута за снабдување со енергија и се залагаа за обновување на тој договор, предупредувајќи дека ќе бидат принудени да платат за поскап течен гас доколку се прекине рутата за снабдување.

Словачкиот премиер Роберт Фицо дури се закани дека ќе го прекине снабдувањето со електрична енергија на Украина и ќе ја намали поддршката за бегалците доколку Киев не дозволи транзитот да продолжи.

Зошто понудата не е намалена?

Но, прекинот на снабдувањето не ја намали пошироката европска побарувачка за руски гас. Чарлс Костерус, виш аналитичар за течен гас во Кплер, рече дека има голем број фактори кои ја објаснуваат оваа ситуација.

„Од втората половина на декември Европа е погодена од студен бран, додека производството на енергија од ветер е под очекуваното ниво. „Затоа, постои потреба од одржување на сегашните резерви на гас“, рече Костерус.

Тој додаде дека до 96 отсто од рускиот ЛНГ што пристигнува во Европа доаѓа од постројката Јамал, огромен комплекс лоциран во северен Сибир.

„Повеќето од овие испораки се врзани со долгорочни договори, така што ЕУ не купува дополнителни количини на слободниот пазар, туку добива гас според претходно склучените договори“, објасни тој.

Портпаролката на Европската комисија Ана-Каиса Итконен рече дека напорите за елиминирање на уделот на Русија во увозот на јаглен, нафта и гас веќе го „скршиле руското влијание врз енергетскиот систем на Европа“.

„И покрај тоа, увозот на руска енергија од ЕУ се зголеми минатата година, вклучително и течен природен гас, што е сериозна загриженост“, призна Итконен, додавајќи дека Европската комисија планира да развие патоказ за постепено укинување на рускиот увоз на енергија, кој треба да биде претставен на крајот на годината.

Десет земји-членки на ЕУ се залагаат за санкции за ограничување на увозот на руски ЛНГ, чии испораки се зголемија откако Москва почна да ги затвора гасоводите, користејќи фосилни горива како потпора во својата агресија против Украина.

Американците како алтернатива

„Русија ги финансира своите воени операции токму со приходи од енергија. Мора да преземеме порешителни чекори и да го ограничиме растечкиот увоз на руски ЛНГ. „Крајната цел мора да биде целосна забрана за увоз на руски гас што е можно поскоро“, се вели во протечениот предлог од одделни земји-членки.

Во исто време, ЕУ се соочува со притисок да го зголеми увозот на гориво од САД, бидејќи идниот американски претседател Доналд Трамп најавува експанзивна енергетска политика и планира да го зголеми извозот на гас.

Претседателката на Комисијата Урсула фон дер Лајен веќе ја поддржа идејата за зголемување на увозот на американски енергетски производи за да се намали зависноста на ЕУ од руските ресурси.

„Зошто не го замениме рускиот со американски течен гас, кој ни е поевтин и ни ги намалува трошоците за енергија? „Тоа е тема за која можеме да разговараме, исто така кога станува збор за нашиот трговски дефицит“, рече фон дер Лајен минатиот ноември.