Како европските острови станаа жртви на сопствениот успех - и кој сè уште успева да преживее?

Добивај вести на Viber

Масовниот туризам повторно создава големи проблеми за најпосетуваните места во Европа, а островите најмногу страдаат. Одалечени од копно, ранлива инфраструктура и природни ресурси, многу острови стануваат преполни со туристи, додека локалното население се бори со растечките цени на становите, сообраќајните метежи и опаѓачкиот квалитет на живот.

Протестите на жителите на Балеарските и Канарските Острови во последните години јасно велат: „Доста е!“

Малта, иако е помала од Белград, бележи неверојатни 38.700 ноќевања на квадратен километар, повеќе од кој било друг остров во Европа. Сината лагуна на островот Комино привлекува до 12.000 туристи дневно, поради што е воведено ограничување од 4.000 посетители и задолжителни резервации. Сепак, властите најавуваат уште поголем број туристи, дури 4,5 милиони годишно до 2034 година.

На Канарските Острови, каде што туризмот учествува со 35 отсто во БДП, ситуацијата е слична. Ланзароте, Тенерифе, Гран Канарија - сите се под притисок, додека дури и „мирната“ Фуертевентура влегува во првите 15 најпосетени острови. И покрај придобивките, локалното население излегува на улиците. Тие бараат ограничување на бројот на посетители, построги контроли за изнајмување и заштита на културата на Канарските Острови.

Ибица и Форментера веќе не се само симбол на луксуз и ноќен живот, туку и на пренатрупаност. Само минатата година, тие примија 3,7 милиони туристи, додека локалното население брои 170.000 жители. Цените на становите растат, плажите се преоптоварени, а сообраќајот е хаотичен. Во април 2025 година, владата усвои „Мерки за ограничување на туризмот“ - вклучително и забрана за нови туристички станови во станбени згради.

Но, не е сè толку мрачно, острови како Свалбард, Аланд и Готланд покажуваат дека одржливиот туризам не е невозможна мисија. На Свалбард, во арктичкиот круг, бројот на туристи е минимален, а природата е заштитена: повеќе од две третини од островот е под заштита, додека крстосувачите со големи емисии сè повеќе се отстрануваат од продажба.

На запад од архипелагот, Ел Иеро е сосема поинаков свет. Без директни летови, само 1.000 кревети за гости и без големи хотели, островот има причина да биде најодржлив на Канарските Острови. Фокусот е на екологијата, земјоделството и планот да стане остров со нула емисии на CO₂ до 2050 година.