КОИ СЕ НАЈГОЛЕМИТЕ ПОБЕДНИЦИ И ГУБИТНИЦИ НА ИЗБОРИТЕ ВО ЕУ: Голем подем на десницата, една жена стана клучен играч

Добивај вести на Viber

Подемот на десницата во Европа покажува дека преовладуваат ставовите против естаблишментот, но претседателот на Европската комисија смета дека „централната позиција за силна Европа е задржана“.

Стотици милиони Европејци гласаа на изборите за Европскиот парламент за да изберат вкупно 720 европратеници, а гласањето означи голем пораст на десницата низ целиот континент.

Сега е сосема јасно кои се победниците, а кои губитниците на изборите во 27-те земји членки на Европската унија.

Италијанскиот премиер Џорџa Мелони ја зацементира својата позиција со 28 отсто од гласовите, додека францускиот лидер Емануел Макрон, разочаран од резултатите, ненадејно ја распушти владата и најави предвремени избори за 30 јуни и 7 јули.

Победниците

Победа на Националниот митинг во Франција

Десничарската Европска народна партија (ЕПП) останува најголемата политичка група во парламентот, освојувајќи 13 места повеќе отколку во 2019 година.

Италијанскиот премиер Џорџа Мелони ја обезбеди позицијата клучен играч на изборите

Губитници

Зелените во Австрија и Германија поминаа полошо од очекуваното

Либералната партија Обнови ја Европа загуби 20 пратенички места

Германската социјалдемократска партија на Олаф Шолц го освои второто место, заедно со десничарската АфД, а првото место го зазеде ЕПП

Одење низ Европа

Според анализите, поместувањето надесно во многу земји од ЕУ покажува истрајност на ставовите против естаблишментот.

Ова може да го отежне донесувањето на новите закони потребни за одговор на безбедносните предизвици, ефектите од климатските промени или индустриската конкуренција од Кина или САД.

Сепак, влијанието на евроскептичните националистички партии ќе зависи и од нивната способност да ги надминат разликите и да соработуваат меѓу себе.

Тие во моментов се поделени во две различни групи, а некои партии и пратеници се надвор од тие групи.

Марин Ле Пен го победи Емануел Макрон толку убедливо што претседателот веднаш распиша избори, што е многу ризичен потег што може да му предизвика нов пораз и да му се закани на неговите преостанати три години на функцијата.

Германскиот канцелар Олаф Шолц, како и Макрон, исто така имаше тешка ноќ бидејќи неговите социјалдемократи го постигнаа својот најлош резултат досега.

Најголеми загуби доживеаја европските зелени партии, кои паднаа од 71 на 52 мандати.

ЕЦР освои 73 мандати, односно четири повеќе од претходното свикување, а екстремната десница ИД уште девет мандати или вкупно 58.

Бројот на независни пратеници, кои можат да одлучат дали ќе се приклучат на други групи, вклучително и евроскептиците, се зголеми од 33 на 98.

Според преброените гласови, во Австрија победува крајнодесничарската Партија на слободата, но со помала разлика од претходно предвиденото.

Сојузот на лабуристите и зелената левица во Холандија освои осум места, а антиимигрантската партија на Герт Вилдерс освои шест места.

Левичарските и зелените партии поминаа подобро само во скандинавските земји, па гласовите на десницата во Шведска, Данска и Финска беа во опаѓање.

Во Унгарија, Фидес, партијата на премиерот Виктор Орбан, освои најмногу гласови, но и помалку пратенички места од претходното свикување.

Од друга страна, претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, рече дека резултатите покажале дека „центарот држи“.

„Победивме на европските избори. Овие избори ни дадоа две пораки. Прво, мнозинството останува во политичкиот центар за силна Европа, а тоа е клучно за стабилноста. Но, точно е и дека екстремите од левицата и десницата добија поддршка , и затоа резултатот доаѓа со голема одговорност на партиите од центарот“, изјави таа.

Што е следно?

Таканаречената голема коалиција, ЕПП, Социјалистите и Демократите (С&Д) и движењето Обнови Европа, обезбедија 402 места во Европскиот парламент - 56 отсто.

Овие партии со години соработуваат на европско ниво, градејќи ѕид што треба да ја спречи десницата да влезе во политичкиот мејнстрим. Иако нивното мнозинство сега е помало, тие ќе продолжат да работат заедно на бројни закони.

Сега сите очи ќе бидат насочени кон победниците на изборите, ЕПП, а нивната водечка кандидатка Урсула фон дер Лајен, претходно најави дека е подготвена да соработува со одредени партии, дури и ако тие се десничарски и конзервативни.

Сепак, најверојатно ќе остане лојална на традиционалните сојузници.

Претседателката на Европскиот парламент Роберта Мецола изјави дека првите проекции покажуваат дека е задржана конструктивна проевропска опција.

Фон дер Лајен, исто така, понуди да работи со социјалистите и либералите за да се изгради мнозинство.

Иако е извесно дека таа ќе остане на чело на ЕК уште пет години, тој избор дополнително се усложнува со одлуката на Макрон да распише избори.

Веќе имаше шпекулации дека ослабениот Макрон и Шолц би можеле да ја загрозат нејзината номинација.

На 28 јуни лидерите на ЕУ ќе се соберат во Брисел за официјално да номинираат кандидат за претседател на Европската комисија, а само два дена подоцна ќе се одржат избори во Франција. Бидејќи Урсула не е многу популарна во Франција, нејзината номинација може дополнително да ја ослабне позицијата на Макрон.

Ако ја надмине таа пречка, Урсула тогаш ќе мора да ја обезбеди поддршката од мнозинството европратеници на тајно гласање.

Тоа гласање првично беше закажано за септември, но може да се одржи и на 18 јули за време на првата седница на новото свикување на парламентот во Стразбур.

Исто така, можно е актуелната претседателка да не може да ја добие потребната поддршка меѓу социјалистите и либералите, па ќе мора да се потпре на браќата од Италија на премиерката Мелони. Ова го направи италијанскиот премиер клучен играч кој ќе одлучува што ќе се случува во иднина на европската политичка сцена.

Сепак, со соработка со Мелони, Урсула би можела да ги избрка своите леви сојузници, а особено Зелените, кои гласаа против неа во 2019 година.

Од Мелони се очекува паметно да игра на своите карти и да се доближи до Фон дер Лајен наместо со Ле Пен.