Кои се опциите на трамп за Иран?

Добивај вести на Viber

Коментарите на американскиот претседател Доналд Трамп за израелско-иранскиот конфликт се движеа од целосна поддршка за израелските напади до силно дистанцирање од нив - и обратно.

Неговата двосмисленост и раното заминување од самитот на Г7 додадоа чувство на неизвесност како што се интензивира израелско-иранскиот конфликт.

Напуштајќи го самитот во Канада, тој рече само дека има „важни работи“ на кои треба да се врати во Вашингтон.

Белата куќа соопшти дека неговото заминување има врска со „она што се случува на Блискиот Исток“, но подоцна на социјалната мрежа Truth Social изјави дека тоа „нема никаква врска со прекинот на огнот“.

Претходно, израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху рече дека нападите биле „целосно координирани“ со САД.

Па какви опции има Трамп сега во овој конфликт?

1. Помирување со Нетанјаху и ескалација

Додека израелските ракети го погодија Техеран на 13 јуни, Трамп им се закани на иранските лидери со „уште побрутални“ напади од нивниот сојузник вооружен со американски бомби.

Ја знаеме крајната цел на Трамп.

Тој, како и Нетанјаху, вели дека Иран не може да има нуклеарна бомба.

Клучно е што тој рече дека неговата претпочитана опција (за разлика од Нетанјаху) е преку договор меѓу САД и Иран (овој пат, исто така, одразувајќи го неговиот самопрогласен имиџ на успешен преговарач).

Но, тој беше амбивалентен околу тоа како да го постигне тоа, понекогаш потпирајќи се на заканата со сила, понекогаш на дипломатијата.

Минатата недела, тој дури и во ист здив рече дека израелскиот напад врз Иран или ќе помогне во договорот или ќе го „уништи“.

Поддржувачите на Трамп понекогаш ја прикажуваат непредвидливоста како стратешка, таканаречена теорија на „лудак“ за надворешна политика.

Оваа теорија се користеше во минатото за да се опишат преговарачките тактики на Трамп и сугерира дека намерната неизвесност или непредвидливоста околу ескалацијата функционира за да ги принуди противниците (или дури и сојузниците во случајот на Трамп) да се придржуваат.

Терминот беше познат по тоа што се применуваше на некои од практиките на претседателот Ричард Никсон за време на Студената војна.

Некои од советниците и поддржувачите на Трамп ја поддржуваат страната на „максимален притисок“ од теоријата за лудак кога станува збор за неговиот пристап кон Иран.

Тие веруваат дека заканите на крајот ќе преовладаат затоа што, тврдат тие, Иран не е сериозен во врска со преговорите (иако во 2015 година земјата потпиша нуклеарен договор посредуван од тогашниот американски претседател Барак Обама, од кој Трамп подоцна се повлече).

Нетанјаху врши притисок врз Трамп да продолжи по воен, а не по дипломатски пат, а американскиот претседател, и покрај неговата често изразена желба да ја освои Нобеловата награда за мир, на крајот може да ја види потребата да ги исполни повоинствените закани кон раководството на Техеран.

Израел, исто така, би можел посилно да инсистира на американско вклучување за, како што тие го гледаат, „да се заврши работата“.

Америка има бомби за уништување бункери, за кои Израел верува дека би можеле да го уништат подземниот објект за збогатување ураниум на Иран во Фордоу.

Како што се интензивираат борбите, притисокот врз Трамп од дел од републиканскиот табор во Конгресот, кои долго време повикуваат на промена на режимот во Иран, се зголемува.

Трамп, исто така, го гледа ова како предност што би можела да ги принуди Иранците да преговараат со него.

Но, фактот е дека Иранците веќе беа на таа маса, бидејќи шестата рунда разговори со претставникот на Трамп, Стив Виткоф, беше закажана за 15 јуни во Оман.

Средбата беше откажана.

2. Средниот пат - Одржување на курсот

Досега, Трамп повтори дека САД не се вклучени во израелските напади.

Ескалацијата доаѓа со значајни и потенцијално трајни ризици за Трамп.

Разурнувачите на американската морнарица веќе помагаат во одбраната на Израел од иранска одмазда.

Некои од советниците на Трамп во Советот за национална безбедност веројатно ќе го предупредат да не прави ништо што би можело да го зголеми интензитетот на израелските напади врз Иран во наредните денови, особено затоа што некои ирански ракети ја пробиле израелско-американската одбрана со смртоносен ефект.

Нетанјаху сега тврди дека таргетирањето на врховниот лидер на Иран, Али Хамнеи, би го завршило конфликтот, а не би го влошило.

Сепак, анонимен американски функционер им изјави на некои медиуми во текот на викендот дека Трамп јасно ставил до знаење дека е против таков потег.

3. Слушање на гласовите на неговите најжестоки поддржувачи и повлекување

Еден од големите политички фактори за кои е заинтересиран Трамп е неговата домашна поддршка.

Повеќето републиканци во Конгресот остануваат цврсти поддржувачи на Израел, како и на континуираната продажба на оружје на САД.

Многумина гласно ги поддржаа нападите на Израел врз Иран.

Сепак, постојат клучни гласови во рамките на движењето „Make America Great Again“ (MAGA) на Трамп кои сега отворено ја отфрлаат оваа традиционална „силна“ поддршка за Израел.

Во последните денови, тие се прашуваат зошто САД ризикуваат да бидат вовлечени во војна на Блискиот Исток, со оглед на ветувањето на Трамп за надворешна политика „Америка на прво место“.

Такер Карлсон, новинар близок до Трамп, напиша остра критика дека тврдењата на администрацијата за невмешаност се неточни и дека САД треба да „излезат од Израел“.

Тој сугерираше дека Нетанјаху „и неговата влада гладна за војна“ дејствуваат за да ја вовлечат Америка во борба во негово име.

„Вклучувањето би било среден прст во лицето на милиони гласачи кои гласаа со надеж дека ќе создадат влада која конечно ќе ги стави САД на прво место“, напиша Трамп.

Конгресменката Марџори Тејлор Грин, лојалистичка на Трамп, објави на социјалната мрежа X: „Секој што се жали дека САД не се целосно вклучени во израелско-иранската војна не ја става Америка на прво место/MAGA“.

Ова претставува значителна ранливост за Трамп и дополнително го притиска да се дистанцира од израелската офанзива.

Постојат знаци, барем јавно, дека тој го сторил тоа.

Дебатата за MAGA за време на викендот се совпадна со неговата објава на социјалните медиуми дека му се придружил на рускиот претседател Владимир Путин во повикот за крај на војната.

До недела, тој рече дека Иран и Израел треба да постигнат договор, додавајќи: „САД немаат никаква врска со нападот врз Иран“.

Иран веќе се закани дека ќе ги нападне американските бази во регионот ако, како што се случува сега, Вашингтон му помогне на Израел да се одбрани.

Ризикот од какви било американски жртви веројатно би го поттикнал аргументот на MAGA за изолација, што пак потенцијално би извршило поголем притисок врз Трамп да се повлече и да го повика Нетанјаху побрзо да ја заврши офанзивата.