КОЈ Е ПОСИЛЕН, ИРАН ИЛИ ИЗРАЕЛ?Еве како се споредуваат армиите на двете сили

Добивај вести на Viber

Израелските напади врз Иран во петокот и иранските закани за одмазда ги доведоа овие две блискоисточни сили на работ на отворена војна, конфликт во кој би можеле да бидат вклучени и САД, барем делумно. Какви сили и оружје имаат на располагање Иран и Израел?

Иран има голема постојана армија, но се потпира и на сојузници меѓу паравоените групи и тајните операции, кои беа значително ослабени во последните месеци од постапките на САД и Израел. Од друга страна, Израел комбинира тајни операции со моќни и модерни копнени и воздушни сили, кои веројатно се неспоредливи во регионот. Иако се приближно еднакви по број на војници, двете армии користат различни тактики и имаат различна огнева моќ, пишува АП.

Иран: Предности на хартија, ограничувања во пракса

Иран има население од 88 милиони и територија од 1,6 милиони км², додека Израел има околу 9 милиони луѓе и територија од 22.000 км². Сепак, овие бројки значат многу малку во воена смисла.

Иран има добра географска положба што многу го отежнува нападот на неговата територија.

Како што објасни „Стратфор“, приватна разузнавачка компанија, „Иран е тврдина“. „Опкружен од три страни со планини, а од четвртата со море, со пустина во центарот, Иран е исклучително тежок за освојување“, се наведува во извештајот.

Иранските сили се поделени на редовната армија, одговорна за одбрана на границите и класичните воени задачи, и Револуционерната гарда, која вклучува елитни единици како што се силите Кудс, стратешката ракетна командна структура и кибер единиците.

Редовната армија има околу 600.000 луѓе, додека Револуционерната гарда има околу 200.000 членови распоредени во различни единици. Сепак, се верува дека конвенционалните сили на Иран се значително ослабени во изминатата година од израелските и американските напади.

Иран има разновиден арсенал на оружје, од советски и американски системи (набавени пред Исламската револуција во 1979 година) до понови руски дополнувања. Неговите воздухопловни сили имаат околу 350 застарени авиони, што е далеку под израелските и по квантитет и по квалитет. Сепак, Иран има домашно произведени беспилотни летала, како што се беспилотните летала „Шахед“, кои масовно се испорачуваат на Русија за употреба во Украина.

Безбедноста на врвните команданти стана клучна грижа - генералот на Револуционерната гарда, Хосеин Салами, и началникот на Генералштабот на иранските вооружени сили, Мохамед Багери, се убиени, меѓу другите. Исто така, се убиени и водечки нуклеарни научници.

Иранската нуклеарна програма значително напредна и се верува дека Иран веќе има доволно збогатен ураниум за повеќе нуклеарни бомби - доколку одлучи да ги произведува. Сепак, развојот на ракетни системи способни да испорачаат такви боеви глави би одзел повеќе време. Сепак, Израел очигледно не е подготвен да презема ризици - веќе нападна постројки за производство на нуклеарен материјал и балистички ракети во неколку наврати.

Израел: Технолошка супериорност и искуство

Израелските копнени, поморски и воздухопловни сили ја користат најновата американска и европска технологија, но тие исто така се потпираат на силна домашна воена индустрија која може да дизајнира, гради и одржува цел спектар на оружје. Ова му овозможува на Израел да се бори на неколку фронтови истовремено.

Иако е мала земја, Израел има значителни човечки ресурси: околу 170.000 активни војници и уште 400.000 резервисти. Иако ова е бројчано помало од Иран, израелските сили се значително поискусни во пракса поради постојаните регионални конфликти.

Едно сценарио за иранска одмазда вклучува стотици балистички ракети испукани кон израелска територија. Но, колку долго би можеле да продолжат ваквите напади останува неизвесно. Во октомври 2024 година, масовен ирански ракетен напад предизвика само ограничена штета - благодарение на американската помош во соборувањето на ракетите.

Клучен за одбраната е повеќеслојниот систем за ракетна одбрана на Израел, како што е „Железната купола“, развиен со децении со значителна поддршка од САД. Системот детектира ракети и се активира само ако ракетата претставува реална закана за цивилите или стратешките цели. Иако не е 100% ефикасен, израелските лидери му ја припишуваат заслугата за спасување на илјадници животи.

Израел се смета за единствена нуклеарна држава во регионот, иако никогаш официјално не го потврди ова. Покрај тоа, Израел има цврст сојузник во Соединетите Американски Држави, кој беше клучен во минатите конфликти и веројатно ќе биде клучен во идните.

Улогата на САД

САД официјално се дистанцира од израелските акции, но би можел да стане цел на иранска одмазда. Американците имаат носач на авиони во регионот со околу 60 борбени авиони во Арапското Море, како и десетици други авиони распоредени во воени бази во регионот - заедно со илјадници војници.

Државниот секретар на САД, Марко Рубио, изјави дека Израел презел „еднострани дејствија против Иран“ и го предупреди Техеран да не ги напаѓа американските трупи. Во последните денови, САД евакуираа некои дипломати од Багдад и понудија доброволни евакуации на членовите на семејствата на американските војници низ Блискиот Исток.

Пред нападот во петок, Иран вети масовен одговор не само против Израел, туку и против американските бази. Еден ирански функционер се закани дека ќе ги „исфрли САД од регионот“ со уништување на нивната воена инфраструктура.

Во меѓувреме, Израел значително ја ослабна способноста на Иран да одговори, уништувајќи организации како Хамас и Хезболах и силно бомбардирајќи ги иранските системи за воздушна одбрана.

Фото:Пиксабеј