„Њујорк Тајмс“: Србија е земја со најголем избор на вакцини против Ковид-19 во светот

Добивај вести на Viber

Балканската држава ја има втората највисока стапка на имунизација во Европа откако ги прифати вакцините од сите добавувачи, вклучувајќи ги и руските и кинеските, пишува „Њујорк Тајмс“ во својата последна репортажа објавена вчера.

Обремена со години со својата брутална улога во ужасните балкански конфликти во 90-тите, Србија сега се бави со сјајот на успехот во добра војна: битка за да ги вакцинира своите луѓе.

Србија се тркаше пред далеку побогатите и обично подобро организирани земји во Европа, за да им понуди на сите возрасни граѓани не само бесплатни вакцини, туку и избор на пет различни вакцини.

Спротивно на тоа, Европската унија лошо се сопна во обезбедувањето на дозите, со неповрзана стратегија за набавка и дистрибуција. Оваа стратегија наиде на блокада оваа недела откако клучните членки на блокот, вклучувајќи ги Германија и Франција, ги прекинаа вакцинирањето со АстраЗенека поради загриженост дека може да го зголеми ризикот од згрутчување на крвта, што ги влошува проблемите со испорака што произлегуваат од производствениот недостиг што компанијата го објави во јануари

Невообичаениот суфицит на вакцини во Србија е триумф во односите со јавноста за сè повеќе авторитарната влада на претседателот Александар Вучиќ. Го разгори и неговиот имиџ во неговата земја, ги ослабе неговите веќе оптоварени противници и додаде нов пресврт во сложената геополитика на вакцините.

„Еден ден ќе ми подигнат споменик!“ реле Вучиќ минатиот месец, фалејќи се дека се обезбедини залихи по ниски цени на кинески вакцини со тоа што лично се обрати до кинескиот лидер Си Џипинг за помош. Србија направи првични зделки за повеќе од 11 милиони дози со Русија и Кина, чии производи не беа одобрени од Европски регулатори, како и со западни компании за лекови.

Тој го постигна својот прв договор за вакцинирање, опфаќајќи 2,2 милиони дози, со „Фајзер“ во август и брзо се надоврза на договори за милиони повеќе од Русија и Кина. Колку е платено е тајна, но министерот за здравство Златибор Лончар во едно интервју рече дека цените се „многу подобри отколку што добил некој друг на светот“.

Опозициските политичари се сомневаат во ова и се прашуваат дали тајноста е покритие за корупцијата. Но, дури и најгласниот критичар на Вучиќ, лидерот на најголемата опозициска партија, Драган Џилас призна дека српскиот претседател завршил добра работа.

Како резултат на обилните залихи, Србија стана најдобриот вакцинатор во Европа по Велика Британија, покажуваат податоците собрани од OurWorldInData. Администрираше 29,5 дози за секои 100 луѓе заклучно со минатата недела во споредба со само 10,5 во Германија, земја што долго време се гледаше во овој дел од светот како модел на ефикасност и добро управување, и 10,7 во Франција.

Европската агенција за лекови, која регулира какви вакцини може да се користат во блокот, започна да ја разгледува вакцината Спутник за употреба пред помалку од две недели - повеќе од три месеци откако Србија ја постави првичната нарачка во Москва за милион дози. Агенцијата сè уште не започнала ниту со преглед на кинеските вакцини.

Вучиќ минатата недела објави дека Србија ќе стане првата европска земја што ќе започне со производство на кинеската вакцина Синофарм. Новата фабрика за вакцини, финансирана од Кина и Обединетите Арапски Емирати, ќе започне со производство на есен, рече тој.

И покрај успехот со вакцините, бројот на нови дневни случаи во Србија е зголемен за двапати повеќе од почетокот на февруари. Обезбедувањето вакцини во земја со само 6,9 милиони жители според официјалните бројки, е очигледно многу полесно отколку во Европската унија, во која живеат околу 450 милиони луѓе. И покрај тоа, Србија во голема мерка ги избегна бирократските расправии и геополитичките стапици што го попречуваат ширењето на вакцините на друго место.

Секој што сака вакцина треба само да пополни формулар преку Интернет и да избере дали претпочитаат Pfizer-BioNTech, Sputnik V, Sinopharm, AstraZeneca или Moderna. Не сите овие вакцини се подеднакво достапни. Оние кои сакаат вакцината Модерна ќе чекаат долго: сè уште не е пристигната во Србија. 

Скоро сите примиле вакцина од Синофарм, која, според клиничките испитувања, има стапка на ефикасност од 79 проценти, пониска од онаа на западните и руските вакцини.

Србија во голема мерка ги избегна бирократските расправии и геополитичките стапици што го попречуваат ширењето на вакцините на друго место.