Хрватска активираше „Регистар на исклучени играчи“ за зависници од игри на среќа

Добивај вести на Viber

Зависниците од коцкање во Хрватска кои ќе видат дека нивниот проблем може да се развие или веќе се проширил, можат, почнувајќи од вчера, да се регистрираат во Регистарот на исклучени играчи, нов систем за спречување на зависноста од коцкање, и со тоа да се исклучат од сите физички и онлајн обложувалници и казина, со што ќе се спречи потенцијална катастрофа.

Хрватскиот институт за јавно здравје (HZJZ) го имплементираше Регистарот на исклучени играчи, кој досега дозволуваше исклучување само за поединечни оператори на игри. Новиот систем, кој е целосно оперативен од 1 ноември, овозможува централизирано исклучување кое важи за сите оператори на игри.

„Целта на Регистарот е да ги заштити граѓаните кои се изложени на ризик од развој на зависност од коцкање или веќе се борат со неа. Системот ги поврзува сите релевантни учесници со цел да се ограничи пристапот до игрите на среќа за луѓето кои самите го бараат тоа“, вели Миа Мардешиќ, раководител на Регистарот на исклучени играчи во HZJZ.

Тој додава дека сите организатори на игри на среќа се должни да го потврдат идентитетот на секој играч и нивниот статус во Регистарот пред да им дозволат да учествуваат во играта.

Барање за исклучување може да се поднесе самостојно или со помош на овластени институции како што се Хрватскиот завод за социјална работа, здравствените установи, организациите што се занимаваат со заштита на семејството и лекување на зависности, како и самите организатори на игри на среќа.

Задолжителна согласност од лицето

„Во секој случај, потребна е согласност од лицето, освен ако исклучувањето не е утврдено со судска одлука“, вели Мардешиќ.

Тој додава дека посебно внимание се посветува на заштитата на личните податоци, при што организаторите на игри немаат увид во идентитетот на лицата што се исклучиле, туку можат само да ги проверат информациите (да/не) за можноста на поединецот да учествува во игри на среќа преку Регистарот.

„Ова гарантира високо ниво на приватност и доверливост на податоците“, вели тој, додавајќи дека регистрирањето на лица во Регистарот нема негативни последици врз остварувањето на други права, вклучително и можностите за вработување или пристапот до јавни услуги.

Од три месеци до трајно исклучување

Исклучувањето може да се постави за период од три или шест месеци или од една година до три и пет години и трајно.

„Отповикувањето на исклучувањето може да се поднесе по три месеци од датумот на поднесување на барањето за исклучување, без оглед на периодот за кој е побарано исклучување“, вели Мардешиќ.

Тој додава дека искуствата на европските земји покажуваат дека регистрите имаат позитивен ефект, особено кога се технички добро интегрирани и кога ги опфаќаат сите форми на коцкање - онлајн и во физички простори.

„Бидејќи зависноста од коцкање е препознаена како болест, еден од клучните предуслови за успешно лекување е отстранување на изворот на зависност, т.е. оневозможување на пристапот до игри на среќа“, вели Мардешиќ.

Освен за поединците, системот им користи и на здравствените и социјалните работници кои, преку регистрација и надзор, добиваат дополнителна алатка за следење и поддршка на луѓето на третман.

„На долг рок, ова значително ги зголемува шансите за стабилизација, закрепнување и одржување на апстиненцијата“, заклучува Мардешиќ.

47.000 Хрвати имаат сериозен проблем со коцкање

Според студијата од 2023 година за злоупотреба на супстанции кај општата популација на Република Хрватска, која ја спроведува Хрватскиот институт за јавно здравје на секои четири години,

Коцкањето е присутно кај значителен дел од возрасните во Хрватска, претежно на возраст меѓу 35 и 44 години, а помалку кај младите луѓе на возраст меѓу 15 и 24 години.

Мажите се коцкаат почесто од жените.

Најчестите игри се Евроџекпот, лото, обложување и лотарија/слотарија.

Проблематичното коцкање со сериозни негативни последици се јавува кај 1,7 проценти од возрасните, што значи дека околу 47.000 Хрвати имаат сериозен проблем со коцкање.

3,1 проценти имаат умерен проблем, а 2,7 проценти имаат проблем од ниско ниво.

„Трендот на учество во игри на среќа во Хрватска засега е стабилен, што значи дека зависноста од коцкање се одржува на слични нивоа со текот на времето, но сепак претставува релевантен предизвик за јавното здравје“, вели Мардешиќ.

Зависност како и секоја друга

Раководителот на Институтот за третман на зависности на Психијатриската клиника Врапче, психијатарот Анте Багариќ, вели дека зависноста од коцкање има ист механизам како и секоја друга зависност.

Започнува со експериментирање и еуфорија, се јавува чувство на задоволство, но со текот на времето, коцкањето повеќе не служи за целта на еуфорија, туку за надминување на развиена желба што е непремостлива за зависниците и води до губење на контролата.

„Оваа желба има физиолошки и ментални компоненти, поради што зависноста, во овој случај „велењето не“ на коцкањето, не е доволна“, вели тој, нагласувајќи дека е важно да се разберат зависниците.

Тој забележува дека во последниве години, сè повеќе тешки пациенти доаѓаат во Врапче.

Некогаш, луѓето губеа 1.000 евра, сега губат куќи и милиони

„На почетокот, ова беа зависници кои имаа загуби од илјада до 10.000 евра, а денес ова се катастрофални приказни. Ова се луѓе кои ги изгубија своите куќи и се во долгови вредни милиони. Зависноста од коцкање може да уништи не само личност и неговата структура, туку и цело семејство и да доведе до катастрофални последици“, објасни Багариќ.

Тој вели дека третманот дава резултати, но дека само мал број пациенти опстојуваат во апстиненција од коцкање по првиот третман. Тој истакнува дека некои треба да дојдат на третман два или три пати, а други 17 пати, и дека затоа е важно општеството да има став дека „ако овој пат не сте успеале, дајте си уште една шанса“.

Багариќ вели дека успехот на третманот зависи од неколку фактори, вклучувајќи ја внатрешната зрелост на пациентот, колку зависноста ја „изела“ личноста, нивото на семејна поддршка и како пациентот и терапевтот се разбираат.

„Статистички, една третина се излекувани, една третина продолжуваат да се коцкаат, додека една третина рецидивираат, а во меѓувреме живеат квалитетен живот“, вели тој.

Багариќ го поздравува воведувањето на централизираниот Регистар на исклучени коцкари, истакнувајќи дека многу зависници, иако се чувствуваат добро, ќе ја искористат можноста за исклучување, а кога подоцна ќе се појават желби, тие повеќе нема да можат да се коцкаат. Тој верува дека Регистарот е важен чекор во помагањето на луѓето кои се борат со оваа болест.