НИЕ СМЕ ПРЕД НАЈТОПЛАТА ГОДИНА: Експертите предупредуваат на брзо затоплување заради Ел Њињо!

Добивај вести на Viber

Овој месец, површината на светскиот океан достигна нова рекордна температура . Научниците не разбираат целосно зошто се случи ова, но тие се загрижени дека, во комбинација со други временски обрасци, температурата во светот би можела да достигне ново загрижувачко ниво до крајот на следната година.

Експертите веруваат дека силен природен феномен Ел Нињо - кој го загрева океанот - ќе се случи и во текот на следните месеци .

Потоплите океани можат да го уништат морскиот свет , да доведат до поекстремни временски услови и да го подигнат нивото на морето. Тие се исто така помалку ефикасни во апсорпцијата на стакленички гасови кои ја загреваат планетата.

Една важна нова студија, објавена минатата недела, претставува загрижувачки податоци. Во текот на изминатите 15 години , Земјата акумулирала речиси исто толку топлина како и во претходните 45 години , при што најголемиот дел од дополнителната енергија е изгубена во океаните. Ова има последици во реалниот свет - не само што вкупната температура на океаните достигна нов рекорд во април оваа година , туку во некои региони разликата од претходниот долгорочен рекорд беше огромна.

Во март температурата на морската површина на источниот брег на Северна Америка била дури 13,8 степени повисока од просечната за периодот 1981-2011 година.

„Сè уште не е добро утврдено зошто се случуваат толку брзи и толку масивни промени “, рече Карина фон Шукман, главен автор на новата студија и океанограф во истражувачката група Mercator Ocean International, додавајќи: „Ние ја удвоивме топлината во климатскиот систем во изминатите 15 години, не сакам да кажам дека ова се климатски промени, или природна варијабилност, или комбинација од овие два фактори, сè уште не знаеме. Но, ја гледаме оваа промена“.

Интересно е што еден фактор кој може да влијае на нивото на топлината на океаните е намалувањето на загадувањето од бродовите . Во 2020 година, Меѓународната поморска организација усвои регулатива за намалување на содржината на сулфур во горивото што го согоруваат бродовите. Ова имаше брзо влијание, намалувајќи ја количината на честички што се ослободуваат во атмосферата од аеросолите. Но, аеросолите кои го загадуваат воздухот , исто така, помагаат да се рефлектира топлината назад во вселената - нивното отстранување можеби предизвикало загревање на водата.

Кои се влијанијата од затоплувањето на океаните?

Просечната глобална температура на површината на океаните се зголемила за околу 0,9°C во споредба со прединдустриските нивоа и се зголемила за 0,6°C само во последните 40 години.

Ова е помалку од зголемувањето на температурата на воздухот над копното, кое е зголемено за повеќе од 1,5°C во споредба со прединдустриското време. Тоа е затоа што е потребно многу повеќе енергија за загревање на водата отколку за загревање на копното, и затоа што океаните апсорбираат топлина далеку под нивната површина.

Дури и ова навидум мало просечно зголемување има значителни последици:

- исчезнување на видовите: почестите и поинтензивни топлотни бранови на морето доведуваат до масовна смртност на морскиот свет. Ова е особено штетно за коралните гребени.

- поекстремни временски услови: зголемената топлина на површината на океанот значи дека ураганите и циклоните можат да соберат повеќе енергија. Така, тие стануваат поинтензивни и долготрајни.

- пораст на нивото на морето: потоплите води заземаат повеќе простор - познато како термичка експанзија - и може во голема мера да го забрза топењето на глечерите од Гренланд и Антарктикот кои се влеваат во океаните. Ова го подига глобалното ниво на морињата, зголемувајќи го ризикот од поплави на крајбрежјето.

-помала способност за апсорпција на CO2:океаните моментално апсорбираат околу една четвртина од емисиите на стакленички гасови. Потоплите води имаат помала способност да апсорбираат CO2. Ако океаните во иднина заземаат помалку CO2, повеќе би се акумулирало во атмосферата - дополнително затоплување на воздухот и океаните.

Друг важен фактор што ги загрижува научниците е временскиот феномен познат како Ел Нињо - Јужната осцилација. Во изминатите три години, овој природен феномен беше во поладна фаза наречена Ла Ниња и помогна да се контролираат глобалните температури. Но, истражувачите сега веруваат дека се формира силен Ел Нињо кој ќе има значително влијание врз светот.

„Моделот проектиран од австралиското биро навистина фаворизира силен Ел Нињо“, рече Хју Мекдауел од Австралиското биро за метеорологија. Мекдауел предупреди дека предвидувањата се помалку веродостојни во овој период од годината. Другите истражувачи се пооптимисти.

Во близина на Перу и Еквадор веќе се разви крајбрежен Ел Нињо , а експертите веруваат дека ќе следи целосно формиран феномен кој ќе влијае на глобалните температури.

"Ако се појави нов Ел Нињо, веројатно ќе имаме дополнително глобално затоплување од 0,2-0,25 °C“, рече д-р Џозеф Лудешер од Институтот за климатски истражувања во Потсдам, додавајќи: „Влијанието на температурата се чувствува неколку месеци по врв на кој било Ел Нињо, така што 2024 година веројатно ќе биде најтоплата година досега“.

Ел Нињо најверојатно ќе ги наруши временските шеми ширум светот, ќе го ослабне монсунот и ќе предизвика нови пожари во Австралија. Но, поголемата загриженост е дека како што океаните се повеќе се загреваат, водите може да бидат помалку способни да складираат вишок енергија. И постои загриженост дека топлината во океаните нема да остане таму.

Некои студии покажаа дека светот се загрева со скокови и граници, со мали промени со текот на годините, а потоа ненадејни скокови нагоре, тесно поврзани со развојот на Ел Нињос.

Има надеж, смета Карина фон Шукман. Температурите би можеле повторно да се намалат откако ќе се смири Ел Нињо.

„Сè уште имаме простор за акција и треба да го искористиме за да ги намалиме последиците “, рече таа за Би-Би-Си.