ОТКРИЕН ПЛАНОТ НА ТРАМП ЗА УКРАИНА: Безбедносни гаранции, тампон зона, амнестија...

Добивај вести на Viber

Планот на американскиот претседател Доналд Трамп за прекин на војната во Украина би барал од Украина да предаде дополнителна територија на исток, да ја ограничи големината на своите вооружени сили и да се согласи никогаш да не се приклучи на НАТО, според нацрт-документот до кој дојде Аксиос, кој беше потврден од украински функционер, американски функционер и извор запознаен со предлогот.

САД вршат притисок врз Украина наскоро да постигне договор. Иако планот вклучува предлози што Украина постојано ги отфрла, претседателот Володимир Зеленски не ја исклучи можноста за дискусија за него.

Висок функционер на Белата куќа призна дека планот „не е лесен“ за Украина, но истакна дека САД веруваат дека војната мора да заврши и дека Украина би можела да изгуби уште повеќе територија ако не го стори тоа.

Кои се клучните делови од планот?

Покрај територијалните отстапки на Украина, во документот се наведува дека ако Русија продолжи понатаму, ќе следи „решителен координиран воен одговор“. Не е наведено каква улога би играле САД во тој одговор.

Планот има и економски елементи: дел од замрзнатите средства на Русија би се користеле за обнова на Украина, санкциите против Русија би биле укинати, САД и Русија би соработувале во области како што се вештачката интелигенција и истражувањето на минерали на долг рок, а Русија би се вратила во Г8.

Сите страни би добиле амнестија за дејствија за време на војната, што значи дека руските функционери и војници не би можеле да бидат гонети за воени злосторства. Планот, исто така, предвидува Украина да одржи избори во рок од 100 дена од договорот. Зеленски во септември изјави дека сака избори по воспоставувањето на прекин на огнот.

Детален список од 28 точки

1. Суверенитетот на Украина би бил потврден.

2. Сеопфатен пакт за ненапаѓање би бил склучен меѓу Русија, Украина и Европа. Сите двосмислености од изминатите 30 години би се сметале за решени.

3. Се очекува Русија да не ги напаѓа соседните земји, а НАТО нема дополнително да се шири.

4. Ќе се одржи дијалог меѓу Русија и НАТО, со посредство на САД, со цел решавање на безбедносните прашања и создавање услови за деескалација и идна економска соработка.

Украина ќе вети дека нема да се приклучи на НАТО

5. Украина ќе добие сигурни безбедносни гаранции. Американскиот функционер истакна дека ова би била експлицитна безбедносна гаранција на САД за Украина, за прв пат официјално.

6. Вооружените сили на Украина ќе бидат ограничени на 600.000 членови. Украинската армија сега има 800.000–850.000 членови, а пред војната имаше околу 250.000.

7. Украина ќе внесе во уставот дека никогаш нема да се приклучи на НАТО, а НАТО ќе додаде во своите статути дека Украина нема да биде примена во иднина.

8. НАТО се обврзува да не распоредува трупи во Украина.

9. Европските борбени авиони ќе бидат стационирани во Полска.

Реинтеграција на Русија во глобалната економија

10. Американската безбедносна гаранција вклучува:

САД добиваат гаранциска такса;

ако Украина ја нападне Русија, гаранцијата се откажува;

ако Русија ја нападне Украина, се воспоставува решителен воен одговор, сите глобални санкции се враќаат и сите бенефиции од договорот се поништуваат;

ако Украина лансира ракета кон Москва или Санкт Петербург без причина, гаранцијата престанува да важи.

11. Украина ќе има право на членство во ЕУ и ќе добие краткорочен преференцијален пристап до европскиот пазар.

12. Глобалниот пакет за реконструкција за Украина вклучува:

Фонд за развој на Украина (технологија, центри за податоци, вештачка интелигенција);

реновирање и модернизација на инфраструктурата на гасоводот;

реконструкција на областите погодени од војната;

развој на инфраструктурата;

експлоатација на минерали и природни ресурси;

посебен финансиски пакет од Светската банка.

13. Русија ќе биде реинтегрирана во глобалната економија:

постепено укинување на санкциите;

долгорочни договори меѓу САД и Русија за енергија, инфраструктура, вештачка интелигенција, Арктикот итн.;

Русија се враќа во Г8. 

14. Замрзнатите средства ќе се користат на следниов начин:

100 милијарди долари од руските замрзнати средства ќе бидат инвестирани во реконструкцијата на Украина;

САД добиваат 50% од профитот;

Европа додава 100 милијарди долари;

остатокот од замрзнатите средства ќе оди во заеднички американско-руски инвестициски фонд.

Украина останува ненуклеарна држава

15. Ќе се формира заедничка американско-руска работна група за безбедност.

16. Русија законски ќе потврди политика на неагресија кон Европа и Украина.

17. САД и Русија ќе ја продолжат важноста на договорот за контрола на нуклеарното оружје.

18. Украина се обврзува да остане ненуклеарна држава.

19. Нуклеарната централа Запорожје ќе биде пуштена во употреба под надзор на МААЕ, со енергија поделена 50:50.

Создавање демилитаризирана тампон зона

20. Двете земји ќе спроведат програми за промовирање на толеранција и заштита на малцинствата.

Украина ќе ги усвои правилата на ЕУ за верска толеранција и јазик;

двете земји ќе ги укинат дискриминаторските мерки;

„Нацистичката идеологија“ ќе биде забранета.

21. Територии:

Крим, Луганск и Донецк ќе бидат признати како де факто руски, вклучително и од САД;

Во Херсон и Запорожје, сегашната линија ќе биде „замрзната“

Русија ќе се повлече од другите договорени области;

Украинските сили ќе се повлечат од делот од Донецката област што го контролираат; оваа област ќе стане демилитаризирана тампон зона, меѓународно призната како територија на Руската Федерација;

На руските сили нема да им биде дозволено да влезат во тампон зоната.

22. Русија и Украина се обврзуваат да не ги менуваат новите територијални аранжмани со сила.

23. Русија нема да ја попречува украинската трговија на Днепар; ќе се постигне договор за извоз на жито преку Црното Море.

Целосна амнестија за дејствија за време на војната

24. Ќе се формира хуманитарен комитет:

размена на сите затвореници и тела („сите за сите“);

враќање на сите цивили и деца;

програми за обединување на семејствата;

мерки за ублажување на страдањата на жртвите.

25. Украина ќе одржи избори во рок од 100 дена.

26. Сите страни ќе добијат целосна амнестија за дејствија за време на војната.

27. Договорот ќе биде правно обврзувачки, а неговото спроведување ќе го надгледува Советот за мир предводен од претседателот Трамп.

28. Примирјето ќе стапи во сила веднаш откако двете страни ќе се повлечат кон договорените точки.

Кој го направи планот?

Планот го изготви претставникот на Трамп, Стив Виткоф, со придонес од државниот секретар на САД, Марко Рубио, и зетот на Трамп, Џаред Кушнер.

Виткоф, исто така, се консултираше со рускиот претставник Кирил Дмитриев. Дмитриев за Аксиос изјави дека е оптимист бидејќи, за разлика од претходните обиди, „тој чувствува дека овој пат навистина се слуша руската позиција“. Претседателот Владимир Путин досега јавно не го одобри планот.

По средбата со Дмитриев, Виткоф и Кушнер разговараа за планот и со украинскиот советник за национална безбедност Рустем Умеров. Американскиот секретар за армија, Ден Дрискол, вчера му го предаде писмениот план на Зеленски.

Зеленски: Јасно ги наведовме црвените линии

По средбата, Зеленски рече дека е подготвен да разговара за тоа со Трамп и неговиот тим. Зеленски го опиша планот како „американска визија“, но не и како конечен предлог. Тој рече дека Украина јасно ги навела своите црвени линии и дека ќе ги даде своите забелешки за предлогот „навистина да има смисла“.

Американски функционер изјави за Аксиос дека администрацијата на Трамп го гледа планот како „жив документ“ што може да се менува во зависност од разговорите. Според истиот извор, за време на преговорите, Украина реагирала позитивно на многу точки и успеала да ги претстави некои од своите ставови.

Трамп лично го одобрил планот. „Вложуваме сериозни напори да најдеме решение што ќе ја заврши војната во Украина, како што ја завршивме војната во Газа. Веруваме дека овој план не е лесен, но дека е добар за Украина“, изјави висок функционер на Белата куќа.