Патот од западот до боиштата на ИСИС

Добивај вести на Viber

На јужната граница на Европската унија мал, но растечки број кандидати-џихадисти си го отвораат патот по копно или со брод до боиштата во Сирија. Тие ќе ги заобиколат засилените мерки за безбедност на аеродромите и ќе ја искористат можноста преку дупките во системот за безбедност на Европа. Некои борци ги користат старите автобуси низ неколку држави кон помалку чуваната граница помеѓу Бугарија и Турција. Други се впуштаат во т.н. од властите "скршено патување", користејки посети на блиски или викенд дестинации за да ја маскираат својата крајна цел. На овој начин сопругата на терористот од Париз Амеди Кулибали замина во Сирија пред сопругот да убие четири лица во еврејска продавница минатиот месец. Хаијат Бумедиен го возела својот автомобил од Франција до Шпанија, потоа зела лет до Турција и конечно се приклучи на Исламската држава во Сирија. Подоцна таа повикува и други да се приклучат со неа во интервју за групата, позната уште како ИСИС или ИД. Западните дипломати и офицери од разузнавањето сметаат дека повеќето европски кандидати за борци се уште се обидуваат директно да летаат за Турција, која граничи со западниот дел на Сирија. Зголемениот број алтернативни правци го зголемува предизвикот пред безбедноста за политичарите од ЕУ. Како да се запрат осомничени милитанти, без да се наруши политиката на Унијата за слободно движење во регион во кој пасошка и царинска проверка на националните граници практично е укината? Американски разузнавачки агенции соопштија минатата недела дека и покрај сериозните западни напори странските борци продолжуваат да пристигнуваат во Сирија и Ирак, за да се приклучат кон екстремистите. Од околу 20 000 странски борци се смета дека има барем 3 400 Европејци. Уште околу 100 од борците во Сирија дошле од САД. Серија состаноци на високо ниво на ЕУ во Брисел овој месец се обид да се подобри антитерористичката политика на Унијата и да се зголеми размената на информации. Европските политичари велат дека во последните месеци безбедносните агенции ја зголемија размената на имиња на осомничени за тероризам. Во четвртокот, водачите на ЕУ се согласија да ги прошират користењето на базите со податоци на полициите во регионот, вклучувајќи и детали за патниците во авионите за да го запрат излезот на потенцијалните борци. Обично европските земји се плашат од споделување на информации, главно поради верувањето дека одредени земји имаат пониски стандарди за почитување на законот и потенцијално истекување на инфромцаии би можело да им наштети на спроведување на операции и собирање на податоци. Од летото Интерпол и Европол го зголемија бројот на имињата во нивните црни листи за патување. Националните агенции за сигуронст сепак преферираат да работат двострано, тврди Александар Еванс, шеф на програмата на ОН за санкции против Ал Каеда и Исламска држава. Некои земји, исто така, се загрижени дека споделувањето на премногу лични информации за нивните граѓани може да ги наруши законите за приватност, сметаат дипломатите на ЕУ и ОН. Дури и со обидите на ЕУ да ги заостри безбедносните правила, потенцијалните борци се насочуваат кон ранливи излези. Соработката меѓу земји од ЕУ и нејзините сојузници во бази со податоци работат добро на прометни граници - како на пример аеродромот во Истанбул, споредено со места со помала технолошка инфраструктура, велат европски политичари. Слабите точки вклучуваат 259 километри граница помеѓу Бугарија и Турција и секојдневните фериботи меѓу окупираниот од Турција северен Кипар и Турција. Но каде е главната опасност: "Што ќе се случи кога Исламска држава ќе заврши? Ние треба да сме внимателни не само со европејците кои се обидуваат да патуваат за Сирија, туку и за оние кои се обидуваат да се вратат". К.К.