ПРЕДУПРЕДУВАЊЕ: Балканот може лесно да пламне

Добивај вести на Viber

Поминаа повеќе од две децении откако работев со Ричард Холбрук и нашиот тим во преговорите за ставање крај на војната во Босна, вели Весли Кларк во колумна за Вашингтон пост.

НАТО се распореди, а потоа и дејствуваше да го спречи српското етничко чистење на Косово.

Денес, три земји од Западен Балкан (Хрватска, Албанија и Словенија) веќе се членки на НАТО. Хрватска и Словенија ѝ се приклучија на Европската Унија. Косово сега е независна држава. Повеќето Американци и Европејци ментално го штиклираа овој брутален конфликт како решен проблем, се вели во анализата. 

За жал, ова е далеку од вистината, додава Кларк. Според него, има постојана опасност трајните политички конфликти од етнорелигиозен карактер кај овие нации да метастазираат во национални и регионални кризи, со што регионот станува главна цел за мешање на странските сили. Смета дека поради запаливата комбинација од лошо владеење, економска стагнација и слаби демократски институции, едно мало, но значајно малцинство останува ранливо за регрутирање од насилните џихадисти. Поради сето тоа регионот сè уште е зрел за експлоатација од страна на терористички организации и мешање на аутсајдери, вклучувајќи ги и Русија, Кина и Турција.

„За да бидат работите уште полоши, регионот страда од занемарување од страна на демократиите што беа клучни за ставање крај на војните во Југославија. Верувајќи дека демократската иднина на Балканот лежи во ЕУ-членството, САД во голема мера му ја пренесоа на Брисел одговорноста за политичкиот, институционалниот и економскиот развој на регионот. Сепак, политичката инерција во самата ЕУ ги остави Босна, Србија, Црна Гора, Косово, Албанија и Македонија да чекаат пред вратата. И додека САД и Европа спијат, други сили го вртат вниманието кон нив“ - пишува тој. 

Според него, Кремељ веќе одамна го зголемува своето влијание, работејќи на зголемување на анти-ЕУ и анти-НАТО ставовите. Покрај тоа, како што вели Кларк, Русите ги поддржуваат екстремистичките групи, ги поттикнуваат православните против муслиманските народи, свесно предизвикувајќи зголемување на тензиите, поради кои имаше војни на просторот на поранешна Југославија во 90-тите години.