РАЗЛИКИ МЕЃУ ФЕД и ЕЦБ: САД наспроти Европа во контролата на парите!

Добивај вести на Viber

Оние кои очекуваа насоки за идните одлуки на Федералните резерви на САД (ФЕД) за време на годишниот економски симпозиум во Џексон минатиот викенд, не добија ништо. Така и треба да биде. ФЕД дава насоки за својата политика преку операциите на отворен пазар. A еве што ни кажува ФЕД преку постапки: Основната стапка (единствениот кој ФЕД го контролира директно) беше 0,08% минатиот петок, доста под целта од 0,25% и во близина на 0,10-те проценти, регистрирани една година порано. Монетарната база - единствениот агрегат, директно контролиран од ФЕД, беше за 20% над нивото од пред една година на 20 август, што значи во просек месечно зголемување со 44,8 милијарди долари од почетокот на годината. И при сето ова паричното трошење, ФЕД минатата недела објави дека држи вртоглави 2,7 трилиони долари како вишок резерви во банките - пари кои можат веднаш да бидат дадени на заем, што е за 27% повеќе од претходната година. Овие бројки покажуваат дека ФЕД е отворена книга. Но очигледно тоа не е доволно. Некои сакаат централната банка да им каже кога точно ќе направи пресврт во политиката. Тие сепак го сакаат невозможното, бидејќи самиот ФЕД не знае тоа. И кога централната банка соопшти дека следната промена на курсот ќе зависи од вработување и инфлацијата на цените, како што направи минатата недела, соопштението беше оценето како безполезно. Но, како би можело да биде поинаку, под услов дека ФЕД, како и сите други, кои прават предвидувања на краткорочен план, бара важни за дефинирање на својата политика индикатори? Опасноста се крие во погрешни одлуки, не во вечниот застој на американската економија Интересно е совпаѓањето на годишната конференција на ФЕД со враќањето на песимистичките изјави дека на структурно ниво американската економија се наоѓа во состојба на неповратна стагнација. Песимистите велат дека под овие околности монетарната политика не може да ја заживее економијата и да одржува стабилен раст. Има и полошо, предупредуваат тие - наместо да создаваат економски раст, паричните стимулации надуваат секакви видови балони, водечки до финансиски кризи и зголемување на неефикасноста на политиката на евтини пари. Сепак не е се загубено. Некои од поддржувачите на идејата за вечната американска стагнација сметаат дека владата би можела да ја врати можноста на монетарната политика да помогне во зголемувањето на производството и вработеноста. Со други зборови, потребни се подобра рамнотежа и координација меѓу монетарната и фискалната политика Токму тоа и недостасува на САД веќе подолго време. Експанзивна монетарна политика работеше против фискална политика на строги ограничувања, кои доведоа до намалување на буџетскиот дефицит од 11% од БДП во 2009 година до под 3% во оваа година. А ФЕД не спомна ништо за ова прашање минатата недела. Европската централна банка (ЕЦБ), сепак го направи. Претседателот на банката Марио Драги ги потсети владите на земјите од еврозоната што би можеле и треба да се направи како индивидуално, така и како една целина, за да се поттикнат економскиот раст и растот на вработеноста. Тој побара владите да ја поддржат својата домашна побарувачка преку ориентирана кон раст фискална политика, во рамките на буџетските ограничувања. Таа политички насочена порака бара даночни кратенки комбинација со намалени јавни трошоци. Ова се однесува и за структурни реформи, насочени кон создавање на поефикасни јавни услуги и пофлексибилени пазари. Последователно ЕЦБ презеде нови стимулативни мерки Институцијата ја намали основната каматна стапка за рефинансирање од 0,15% на 0,05% - најниска стапка од создавањето на еврозоната во 1999 година. Во исто време негативната камата за една ноќ депозитите на банките во ЕЦБ беше спуштат повеќе - од -0 , 1% на -0,2%. ЕЦБ исто така ќе откупува поддржани со средства хартии од вредност (Аsset-Backed Securities - ABS), за да се стимулира економијата и да ја зајакне инфлацијата. Франција оди по истиот пат откако е очигледен конфликтот со Германија. Францускиот министер за индустрија Арно Монтебург сака радикално оддалечување од политиката на даночни зголемувања и кратења на трошоците во услови на забавување на економијата. Спротивставувањето помеѓу Франција и Германија не е сигнал за ништо добро, но поддршката на ЕЦБ за една ориентирана кон раст фискална политика може да им помогне на француските аспирации кон една пофлексибилна политика во еврозоната. ЕЦБ во ова може да ја вовлече и Германија.Идејата е дека една одржлива фискална позиција може да се постигне преку подобра координација меѓу фискалната политика на одделните земји. Ова ќе бара наметнување на експанзивна политика за поттикнување на побарувачката во земјите со низок дефицит како Германија и вртење кон ограничувања во земји со високи буџетски дефицити. Следуваат интересни времиња во еврозоната, а во центарот на настаните ќе биде ЕЦБ Изјавата на ФЕД во Џексон Хоул го одрази ставот дека амерсиканските производство, услови на пазарот на трудот, инфлација и фискална позиција на ограничувања гарантираат продолжување на експанзивна монетарна политика. Опсегот, како квантитативна, така и временски, на оваа политика беше оставен отворен, бидејќи секоја промена на горепосечените индикатори ќе бара адекватни одговори од ФЕД. Позицијата на ЕЦБ пак го издвои фактот дека координацијата меѓу монетарната и ориентираната кон раст фискална политика е неопходна за да се одржува обновата во еврозоната. Недостатокот на таква координација во САД остава ФЕД сама да го носи товарот на стабилизирањето на економијата. Ова влијае на темпото и интензитетот на паричните стимулации. Инвеститорите, пак, не треба да ги сваќаат сериозно аргументите дека структурата на американската економија ја уништува границите на вечна стагнација и дека евтини кредитни услови на ФЕД ќе доведат само до надуени балони. Американската економија ќе зазема централно место во претстојните избори за претседател и Конгрес. Внатрешните и геополитичките тензии ќе ги принудат Конгресот и Белата куќа да ги здружат силите за расчистувањето на патот пред растот. К.К.