29 Септември, 2024
0.0247

Редовен авиопревозник е повеќе од потребен, дали таа идеја е реалност или фикција?

Објавено во: Анализа 19 Јули, 2014

Добивај вести на Viber

Идејата на владата за воведување на редовен авиопревозник е одлична, но мора да се знае приодот на кој начин планира да ја реализира оваа своја намера. Првично изгледа како владата да нема никаква стратегија како до редовен авиопревозник велат познавачите на авиобизнисот. „Еден од моделите за кој јас се залагам е јавно приватно партнерство“, вели за Фактор, Ѓорѓи Чачкиров, човекот кој го изведе првиот лет во самостојна Македонија, поранешен директор на дирекцијата за цивилна и воздушна пловидба. Зошто е потребен редовен авиопревозник    Авиобизнисот е специфична материја. Македонија е една од ретките земји во Европа која нема свој редовен авиопревозник, иако во изминативе повеќе од две децении во авиобизинисот продефилираа неколку компании. Во последниве две децении се појавија и исчезнаа повеќе авиокомпании кои летаа под македонско знаме. Пионер во македонската авијација беше „Палер“, а подоцна и „Авиоимпекс“, две компании кои за жал останаа запаметени по двете авионесреќи што се случија на македонско тло за една година. Најдолго функционираше „МАТ“ кој и покрај договорите за редовен национален авиопревозник и долгогодишната монополска позиција не успеа да опстои и пред пет години ја загуби дозволата за летање. Се чини, политиката и лошото финасиско работење беа главните причини зошто државата веќе подолг период е без редовен авиопревозник, иако поради фактот што земјата е геополтички трусно подрачје, перспективите за домашен редовен авиопревозник се огромни. Многу бенефити носи авиокомпанија и тоа во секоја смисла на зборот, вели Чачкиров, додавајќи колкава корист имала земјава кога имала свои авиокомпании. „Во времето на војните низ СФРЈ, нашата компанија беше таа која ги пренесуваше војниците од разгорените воени жаришта. За време на ембаргото домашната авиокомпанија беше таа која играше една од главните улоги. Денес, кога гледаме голем дел е сконцентрирано на развој на турзмот, доколку имавме свој редовоен авиопревозник ќе можевме многу да профитираме. Особено сега кога гледаме дека во нашите туристички центри доаѓаат голем број на холанѓани“, вели Чачкиров. Дополнително, објаснува тој домашната компанија исто така има услови и за развој на карго пренос. Исто така ќе се форсира домашната воздухопловна власт, ќе обучуваме, развиваме кадри, итн..., додава Чачкиров. Јавно приватно партнерство и избор на добар менаџмент - рецепт за успешен редовен авиопревозник Лично се залагам за модел на Јавно приватно партнерство, основање на компанија, а потоа и избор на добар менаџмент кој ќе раководи со компанијата, смета Чачкиров. „Нема потреба од странски консултант кој ќе го испитува пазарот. Ние ги знаеме бројките исто така и која е најпрофитабилната дестинација. Знаеме дека Цирих е најрентабилната дестинација од Скопје. Потребна е стратегија, која досега ја немавме. Ако имавме стратегија немаше да раскинуваме билатерални договори. Токму затоа велам, дека за успешна компанија потребен е добар менаџмент кој ќе знае како“, додава Чачкиров. Проста математика - минимум 90 милиони евра може да се свртат со домашна компанија Со мудар менаџмент земјава може многу да постигне со свој редовен авиопревозник. Нов авион може да се откупи со лизинг, според информациите еден голем авион (големина на Боинг 737, не зборуваме за нискобуџетни) може да се купи за 70, 80, 90 милиони долари. Но, сепак грубите пресметки покажуваат дека инвестицијата може да се врати. Податоците говорат дека на македонските аеродроми годинава ќе поминат повеќе од 1 милион патници, под претпоставка 300 илјади да летаат со домашниот авиопревозник и да платат бруто околу 300 евра билет, тоа значи дека минимум 90 милиони евра ќе се свртат во земјава. Концесионерот на аеродромите „ТАВ“ сугерира на редовен авиопревозник             Растот на македонските аеродроми ќе продолжи, на аеродромот „Александар Велики“ оваа година се очекува да поминат повеќе 1 милион патници. За Скопје да стане регионален јазол за поврзување на летови, државата мора да формира национален авиопревозник, изјави во мај годинава главниот извршен директор на ТАВ Холдинг, Сани Шенер. Поволната географска положба мора да се искористи, додал тој. Годишно од Македонија се одлеваат околу 150 милиони евра за авиопревоз Авијацијата е скап бизнис велат познавачите, годишно од Македонија се одлеваат околу 150 милиони евра за авиопревоз. Наместо поддршка за национален авиопревозник, Владата изминатиов период се одлучи за моделот на субвенционирање нискобуџетни компании, за што од буџетот во изминатите три години потроши повеќе од пет милиони евра. Сега, Владата одлучи првиот чекор кој ќе се направи е ангажирање на консултант за разгледување на можноста за редовен авиопревозник. „Во овој момент не станува збор за одлука дека ќе привлечеме авиопревозник, туку одлука да ангажираме професионален стручен консултант да направи едно сериозно истражување и да и го презентира на Владата, по што Владата ќе оцени дали тоа и се исплаќа финасиски или не“, изјави премиерот Никола Груевски. Последен национален авиопревозник во Македонија беше компанијата МАТ, која отиде во стечај во 2009 година. Р.Ф