Сè повеќе земји од ЕУ ги затвораат границите и воведуваат контроли

Добивај вести на Viber

Во моментов, 11 земји во Шенген зоната спроведуваат привремени гранични проверки.

Спроведувањето на Шенгенскиот договор, кој овозможува слободно движење во Европа, сè повеќе ја губи својата функционалност поради сè почестите гранични контроли.

Одлуката на Полска да воведе гранични проверки го постави прашањето - дали системот се распаѓа?

Шенгенскиот договор е еден од столбовите на европската политика и овозможува слободно движење на луѓе и стоки во Европа. Пред 40 години го потпишаа Германија, Франција, Белгија, Луксембург и Холандија, а во меѓувреме, дури 27 земји станаа дел од Шенген зоната.

Спогодбата за слободно движење во рамките на Европската Унија (ЕУ), позната и како Шенген, во моментов е сериозно доведена во прашање бидејќи многу европски земји повторно воведуваат привремени контроли на внатрешните граници.

Најнов пример е Полска, која објави дека повторно ќе воведе гранични проверки на своите граници со Германија и Литванија. Со оваа одлука бројот на земји во Шенген зоната што применуваат привремени контроли се искачи на 12.

Полскиот премиер Доналд Туск објави дека од 7 јули ќе бидат воведени проверки на копнените граници со Германија и Литванија.

„Целта е да се контролира и минимизира приливот на нерегуларни мигранти“, рече Туск.

Тој додаде дека чекорот станал неизбежен откако Германија одлучила да ги заостри контролите на своите граници.

„Германија одбива влез на мигранти, што создава тензии“, рече полскиот премиер.

Шенгенскиот систем е под притисок

Според правилата на Европската комисија (ЕК), внатрешните гранични контроли во рамките на Шенген зоната се дозволени само под одредени услови и за ограничен временски период.

Портпаролот на ЕК, Маркус Ламерс, изјави дека Полска сè уште официјално не ја информирала Комисијата за својата одлука, но дека се во контакт со властите во Варшава, објави Дојче Веле (ДВ).

„Ние сме во близок контакт со земјите-членки. Овие контроли се можни само привремено и под одредени услови“, рече тој.

Незадоволство во Европскиот парламент

Некои европратеници веруваат дека актуелните случувања би можеле да бидат почеток на крајот на Шенгенскиот систем.

„Секоја контрола што ја воведува Германија, поради нејзината централна позиција во Европа, предизвикува верижна реакција“, рече Биргит Ципел, членка на Социјалдемократската партија на Германија (СПД).

Таа додаде дека Шенген полека се распаѓа одвнатре, што, како што рече, не само што ја загрозува економијата, туку и довербата на европските граѓани во самата Европска Унија.

Привремени внатрешни гранични контроли

Во моментов, 11 од 29-те Шенген земји применуваат привремени внатрешни гранични контроли:

Германија - контроли на сите копнени граници, вклучувајќи ги и оние со Полска, Австрија, Франција и Чешка

Франција - проверки на границите со Белгија, Германија, Шпанија и Италија

Австрија - проверки на границите со Словенија, Унгарија, Словачка и Чешка

Холандија - контроли на копнените, воздушните и морските граници со Белгија и Германија

Данска - проверки на копнената граница со Германија и на фериботските пристаништа

Шведска - проверки на важните пристаништа и премини кон Норвешка и Данска

Норвешка - проверки на фериботските пристаништа и копнените премини

Италија - проверки на границите со Словенија и делови од границата со Австрија и Франција

Бугарија - селективни внатрешни контроли, особено по должината на границата со Романија

Словенија - проверки на границите со Хрватска и Унгарија

Словачка - гранични контроли со Унгарија и Австрија

Со потегот на Полска, бројот на земји што спроведуваат контроли ќе се зголеми на 12. Белгија, исто така, објави дека ќе воведе гранични проверки подоцна ова лето. Критичарите тврдат дека зголемените ограничувања укажуваат на пошироко повлекување од принципите на отвореност и единство што ги претставува Шенген.

Покрај тоа, контролите не само што го нарушуваат секојдневниот живот на заедниците што живеат по должината на границите и го поткопуваат внатрешниот пазар, туку испраќаат и загрижувачка политичка порака: дека Европа се затвора сама во себе.

Иако Европската комисија нема моќ да ги блокира овие национални мерки, таа може да издаде необврзувачки мислења за нивната неопходност и пропорционалност. Останува да се види дали ова ќе биде доволно за да се запре постепената, но постојана ерозија на Шенген моделот.

Засега, едно е јасно: патувањето без граници во Европа повеќе не може да се зема здраво за готово. Сите туристи од Србија што патуваат по копнен пат до земјите од ЕУ ова лето, треба да бидат подготвени за гранични контроли.

View this post on Instagram

A post shared by The European Correspondent (@theeuropeancorrespondent)

Фото: Принтскрин/ theeuropeancorrespondent