ШТО ЌЕ СЕ СЛУЧИ СО ЦЕНАТА НА НАФТАТА? Хаосот во Русија може да предизвика проблеми за глобалната економија

Добивај вести на Viber

Русија испадна од првите 10 економии во светот, со бруто домашен производ приближно колку оној на Австралија, но сепак е еден од најголемите снабдувачи на енергија на глобалните пазари.

По пандемијата и војната во Украина и инфлацијата што следеше, глобалната економија е нестабилна. Последното нешто што и треба во моментов е уште едно непријатно изненадување, а тоа го доби во текот на викендот кога незадоволните руски платеници маршираа кон Москва, што го натера претседателот Владимир Путин да ја прогласи земјата на работ на „граѓанска војна“ како онаа во 1917 година. .

Вооружениот бунт се смири - засега - но овој најсериозен предизвик за авторитетот на Путин во последните 23 години сè уште може да предизвика превирања и промени.

„Путин е во тотален хаос во моментов“, изјави професорот од Јеил и експерт за Русија Џефри Соненфелд за Си-Ен-Ен.

Русија испадна од првите 10 економии во светот, со бруто домашен производ приближно колку оној на Австралија, но останува еден од најголемите снабдувачи со енергија на глобалните пазари - вклучувајќи ги Кина и Индија - и покрај санкциите наметнати од Западот по нејзината инвазија на Украина во февруари 2022 година.

Аналитичарите во Ристад енерџи велат дека геополитичките несигурности во главните земји производители на нафта во изминатите 35 години - од граѓански немири до обиди за пуч, вооружени конфликти и промени на власта - додадоа во просек 8% на цената на нафтата во пет дена. по првичниот настан.

Секое значајно губење на руската енергија би ги принудило Кина и Индија да се натпреваруваат со западните земји за снабдување од други производители. Доколку политичкиот хаос го ограничи извозот на други стоки, како што се житарките или вештачките ѓубрива, тоа исто така може да ја дестабилизира понудата и побарувачката. И тогаш тоа би можело да ги зголеми цените за секого.

Ричард Бронц, ко-основач на Energy Aspects, рече дека пазарите сега ќе треба да сфатат колку цените треба да се зголемат за да го одразат поголемиот ризик за руското снабдување, став што го делат и други аналитичари.

„Овој очигледен обид за државен удар носи само неизвесност, што може да се претвори во повисоки цени“, рече Мет Смит, водечки американски аналитичар за нафта во Кеплер.

Глобалните цени на енергијата и храната скокнаа поради минатогодишната инвазија на Украина, високата инфлација во Европа и Соединетите Американски Држави. Оттогаш падна од повеќедецениските височини, но битката за контрола на цената не е завршена и сега е во одлучувачка фаза.

„Последниот дел од патот за враќање на стабилноста на цените ќе биде најтежок“, наведува Банката за меѓународни порамнувања (БИС) во својот годишен извештај.

Постоеше „материјален ризик дека психологијата на инфлацијата ќе завладее“, што доведе до она што економистите го опишаа како спирала на платите и цените, се вели во извештајот.

„Глобалната економија е на критичен момент. Мора да се решат сериозни предизвици“, рече генералниот директор Агустин Карстенс на годишното генерално собрание на БИС во Базел.

Знаците дека глобалната побарувачка за енергија може да ослаби оваа година поради економското забавување, ги намалија цените на суровата нафта во САД за речиси 14 отсто досега оваа година, на нешто под 70 долари за барел. За слична маргина падна и меѓународната референтна вредност - нафтата Брент.

Но, сè што би можело да ја загрози способноста на Русија да продолжи да ги снабдува глобалните енергетски пазари, креаторите на политиката на Запад и најголемите купувачи на руска нафта во Азија ќе го следат со загриженост.

„Ако нешто ги наруши тие текови, тогаш тоа дефинитивно би претставувало ризик за зголемување на цените на нафтата, особено затоа што влегуваме во дел од годината каде што се очекува глобалната побарувачка на нафта значително да ја надмине понудата“, рече Бронц.

Нова Венецуела?

Либија и Венецуела се примери за тоа како граѓанската војна и внатрешните политички конфликти можат да го загрозат извозот на енергија. Производството на нафта во Либија падна од околу 1,7 милиони барели дневно на рекордно ниско ниво од само 365.000 во 2020 година, според американската Агенција за енергетски информации. Истата година, производството во Венецуела исто така падна на најниско ниво во последните децении, според анализата на Советот за надворешни односи.

Русија е многу поважен играч. Со нешто помалку од 10 милиони барели дневно, тој произведува околу 10% од светската побарувачка на сурова нафта. И со вкупен извоз на нафта од речиси 8 милиони барели дневно, Русија е втора најголема сила по Саудиска Арабија во Алијансата ОПЕК + на водечки производители на енергија.

Западните санкции го имаа посакуваниот ефект на намалување на износот на пари што Москва ги заработува од енергија, но рускиот извоз на нафта - во однос на обемот - се врати на нивоата пред инвазијата, благодарение на Кина и Индија.

Броцз од „Енергетски аспекти“, беше внимателен во правењето паралели со Либија и Венецуела. Подобра споредба би била со ситуацијата веднаш по распадот на Советскиот Сојуз. На руската нафтена индустрија и требаше долго време да се опорави од тоа.

„Имавте реални проблеми во однос на инвестициите и реални проблеми во однос на стабилноста во нафтениот сектор, кој веќе беше тешко оштетен во последните години на Советскиот Сојуз“, додаде тој.

Соненфелд за Си-Ен-Ен изјави дека ризикот руските земјотреси да ја ослабат светската економија е намален во последните 18 месеци. Тој додаде дека војната во Украина имала спротивен ефект, принудувајќи ја Европа да се сврти кон алтернативни извори.

Иако е премногу рано да се каже дека нешто ќе се случи или промени, „ова во никој случај не е готово, така што покренува нови прашања за тоа што би можело да следи“, рече Бронц.