ПРУГА КОН БУГАРИЈА: има ли уште причини да веруваме на ветувањата?

Добивај вести на Viber

Ќе стена ли пругата кон Бугарија реалност? Овој проект е во изборните програми и на СДСМ и на ВМРО-ДПМНЕ.  Во март 2014 година ја започнавме изградбата на првата делница од вкупно три. Во наредниот период ќе работиме интензивно за реализација на предвидените делници од овој проект, а комплетно завршување на пругата се најавува за 2022 година, пишува во програмата на ВМРО-ДПМНЕ за овој проект.  Железничкиот Коридор 8 е напишан и во изборната програмата на СДСМ. Таму стои дека ќе се врши реконструкција на пругата од Куманово до Бељаковце, како и изградба на нова пруга од Бељаковце до Крива Паланка и од Крива Паланка до Ѓушево – граница со република Бугарија.   Историјат на пругата кон Бугарија Во периодот 1994-1996 година, донесен е Законот за обезбедување на средства за финансирање на Програмата за изградба на железничката пруга  до Бугарија. Според податоците на Фактор, во 1994 година биле склучени вкупно 26 договори и 51 анекси на договорите меѓу ЈП МЖ Инфраструктура – Скопје, како инвеститор и фирмите изведувачи на работите за различни секции и различни градежни позиции. Договори имале склучено, „Ремонт на пруги“ - за делницата од Куманово до Бељаковце, Бетон, Маврово, Гранит и Пелагонија за делницата од Бељаковце до Крива Паланка. Со договорите и анексите, фирмите биле обврзани да ги изработат основната техничка документација и да ги изведуваат градежните работи, во вкупен износ од 161,5 милиони долари, иако согласно донесениот закон за заем требало да чини 120 милиони долари. Во Буџетот на државата, почнувајќи од 1994 година до 2003 година, континуирано се обезбедувале средства со намена за реализација на овој проект Изградбата на пругата стопирана во 2004 година Со буџетот за 2004 година е прекинато со обезбедување на пари за изградба на пругата кон Бугарија. Тогашното раководство на ЈП „Македонски железници“, со допис од 27.03.2004 година ги информирало градежните фирми дека: „Македонски железници не располагат со активни финансиски средства за изградба на железничката пруга Куманово-Крива Паланка-граница со Република Бугарија. Неизвесна е и финансиската конструкција за обезбедување на средства за тековната 2004 година. Со оглед на тоа предлагаме започнатите работи да се стават во мирување. Доколку Вие одлучите, а со оглед на новонастанатата финансиска состојба можете одредени позиции да ги доработите за да се доведат започнатите објекти во безбедна состојба.“, стои во дописот што МЖ го испратило до гртадежните компании што биле ангажирани. Колкави штети се направени ? Откако работите на терен беа стопирани, почна да пропаѓа и тоа што беше изградено. Сите влади, речиси да не одвојуваа пари за да се заштитат мостовите и тунелите што беа изградени пред да се стопира финансирањето на овој проект. Според анализите кои во 2009 година ги има направено надлежните институции во време на владеење на ВМРО-ДПМНЕ, штетите кои се направени поради едностраниот прекин на работите изнесуваат околу 20 милиони евра. При тоа во анализитес е потенцира дека штетите се должат на должат на бројните судски спорови кои ги имаа покренато градежните фирми против ЈП „МЖ Инфраструктура“ како и отштетни побарувања. Дополнително, на оваа сума треба да се вкалкулираат и авансите од околу 9 милиони евра што се дадени на градежните фирми, а кои не се релизирани. Но, владата на ВМРО-ДПМНЕ се пофали дека договорите кои беа склучени помеѓу ЈП „Македонски железници“ и градежните фирми во 1994 година, успела вонсудски да ги раскине, без никакви дополнителни трошоци. АКТИВНОСТИ ЗА ИЗГРАДБА НА ПРУГАТА КОН БУГАРИЈА   Во периодот од 2009 до 2012 година повторно се актуелизира изградбата на пругата кон Бугарија. Изработени се, физибилити студија и студија за оценка на влијанието врз животната средина и социо-економскиот живот за делницата од Кичево до Лин, граница со Република Албанија, како и физибилити студија и студија за оценка на влијанието врз животната средина и социо-економскиот живот за делницата Куманово-Деве Баир во 2011 година. Прва делница од Куманово до Бељаковце Во 2012 година Бордот на директори на Европската банка за обнова и развој дозволи да и се доделат средства на  Македонија во износ од 46.4 милиони евра за започнување на градежните работи за делницата од Куманово до Бељаковце. На 20.12.2013 година склучен е Договор меѓу ЈП „МЖ Инфратрсуктура“ - Скопје и германската фирма “WIEBE“ за изведување на градбата. Активностите на терен се стартувани е се очекува до 2016 година да биде завршена. Градежната компанија „Вибе” ја гради првата делница од Куманово до Бељаковце долга 31 километри. Втора делница од Бељаковце до Крива Паланка За делницата од Бељаковце до Крива Паланка потребни се 147, 5 милиони евра. Парите за изградба на оваа делница се уште не се обезбедени, а се бараат од Европската банка за обнова и развој. Разговорите со ЕБОР се во тек, велат во ресорното министерство за транспорт и врски за Фактор. Засега е потпишан Договорот за изработка на основниот проект за оваа делница по што, според најавите до 2015 година треба да биде избрана и компанијата која ќе ги извршува градежните активности на овој потег. Односно, инвестициско-техничката документација е предвидено да биде готова до крајот на првиот квартал од 2015 година, а до крајот на третиот квартал од 2015 година да биде избран и изведувачот на градежните работи. Трета делница од Крива Паланка до граница со Бугарија Не е комплетирана ниту финансиската конструкција за последниот дел пругата кон Бугарија, односно делницата од Крива Паланка до Деве Баир на бугарската граница. Оваа делница е долга 23 километри, воедно тоа е најтешкиот и најскапиот дел од овој проект. Според проекциите овој дел ќе чини 340 милиони евра. Според инфромациите од министерсвото за транспорт,  изработен е основниот проект за трасата и целосната документација е доставена до Европската комисија од каде се чека за добивање на финансиски средства преку ИПА фондовите. Сепак, ресорното министерство најавува дека за третата и последна делница од источниот дел од Коридорот 8, оваа година е предвидено да се објави јавен повик, согласно правилата на Европската Унија за избор на фирма која ќе ги изработи основните проекти и до крајот на 2016 година, инвестициско–техничката документација ќе биде изработена, по што ќе следи обезбедување на финансиски средства и избор на градежна фирма. Според најавите средствата за изработка на инвестициско-техничката документација во износ од 3,5 милиони евра се обезбедени. Н.С.