Добивај вести на Viber
Во Европа ќе дојде до судир на развиените капиталистички земји со вишок капитал и неразвиените кои бараат од тој капитал.
Словенија после отцепувањето од СФРЈ и влезот во ЕУ стаса на дното во Европа, во економска и политичка смисла, оцени словенечкиот социолог Растко Мочник, во интервју за Радио - телевизија Србија.
Социологот Мочник потсетува дека во некогашна Југославија, Словенија имала привилегиран пристап до пазар од 20 милиони луѓе. Според неговите зборови, Словенија е сега југот на Европа, неразвиена како Шпанија, Португалија и Грција.
Во традиционалната европска конструкција, која имаше за цел да создаде заедничка економија на исто ниво и да го подигне стандарот на неразвиените земји, поради економската криза таа концепција се променила, смета Мочник.
Словенија денес е германска колонија
Европската Унија, според социологот Мочник сега функционира по принципот на колонија во која развиените економии, како Германија, Франција и скандинавските земји имаат привилигиран пристап во медитеранските земји, притоа додавајќи дека Словенија денес е германска колонија.
„Можете да ја погледнете статистиката. Наш привилигиран партнер во надворешната трговија е Германија, а размената е нееднаква. Значи, новопроизведената вредност од Словенија оди во Германија“, тврди Мочник, во интервју за РТС.
Владата на ЕУ, тој ја оценува како комесарска која не е под демократска контрола, додавајќи дека Словенија не е значаен политички фактор во таква заедница.
„Една држава со два милиони и со не баш силна економија, со економија која пропадна во последните 10-15 години, не може баш да го турка своето во Брисел. Типичен однос е што една словенечка индустрија станала подизведувач на големи транснационални компании со седиште во Германија или Франција“, смета Мочник.
Европската унија пред судир на развиените со неразвиените земји
Словенечкиот социолог Мочник предвидува дека во Европа ќе дојде до судир на развиените капиталистички земји со вишок капитал и неразвиените кои бараат од тој капитал. Според него, капиталот доаѓа само за да создаде профит, односно да “воведе една прилично брутална експлоатација“, поради што неразвиените земји сега или подоцна ќе дојдат во ситуација да побараат европска алтернатива.
Сегашнава Европа, додава Мочник создава проблеми кои не е способна да ги решава на прифатлив начин, туку тоа го прави брутално, така што се случуваат опасни ситуации и народни бунтови. Е сега кој ќе профитира од тие бунтови е отворено прашање, смета тој.
Излез од економската криза Мочник гледа во ставањето под контрола на финасиските пазари за што е потребен „силен“ меѓународен светски играч“, односно Европска унија.
„Таа е доволно силна и економски и политички за да може да влијае на светските финансиски пазари“, смета Мочник и додава дека тоа не би можела да го направи ниту една држава самостојно, покрај Германија и Франција.
Словенија имаше погрешна тактика после „смртта“ на СФРЈ
Зборувајќи за распадот на СФРЈ, словенечкиот социолог Мочник како главен виновник за распадот на поранешна Југославија го смета Уставот од 1974 година, истакнувајќи дека парламентарната демократија во доцните 80-ти години не можела повеќе да фунцкионира во тогашната држава, бидејќи сите политички сили веќе биле групирани национално.
Како што објасни, да беше ситуацијата нормална, Словенците кои го напуштија последниот конгрес на Сојузот на комунисти во Белград во 1990 година, веднаш требаше да отидат во Загреб, Скопје, Сараево и Титоград да бараат сојузници и создадат политичка алтернатива, но тоа не беше направено, бидејќи во тој момент веќе беше невозможно да се организира политичка сила на федерално ниво, што пак е услов за да функционира една федерација, констатираше Мочник во интервјуто за РТС.
обработка Редакција Фактор
* Наградата се доделува на котирано друштво, избрано со гласање преку онлајн анкета на веб страниците на Берзата и интернет порталот „Фактор“, кој е партнер на Берзата во доделувањето на оваа награда. Гласањето се врши паралелно на двете веб страници и акцијата на издавачот што ќе има најмногу гласови од двете анкети збирно, ќе биде прогласена за Акцијата на годината по избор на јавноста за 2024 година.
Предмет на анкетата е листа од десет котирани акции, избрани врз основа на остварениот промет и транспарентноста во нивното работење.