ЖИВОТ НА УЛИЦА: Секој заслужува шанса!

Добивај вести на Viber

Повеќе од триста деца од улица последниве десетина години биле дел од Дневниот центар за деца на улица кој е лоциран во дел од просториите на градинката „8-ми Април“ во населбата Шуто Оризари. Центарот кој  е раководен од Здружението за Заштита на правата на детето е проект на група ентузијасти преку кој  секојдневно покрај  психо-социјална помош и поддршка за подобар квалитет на живот на децата од  улица, го следи  и нивниот правилен раст и развој но  нуди и неформално образование односно описменување за  образовните и воспитни потреби. Оваа благородна работа, велат од Здружението треба да се сака и преживува бидејќи секое дете со себе носи своја најчесто тажна животна приказна,  која преку едукацијата и подршката во Центарот останува барем за миг заборавена. Оттука велат потребна е сериозна помош и заложба овој центар да продолжи да работи. Неодамна имаше опасност со одлука на локалната власт просториите на дневниот центар да им бидат одземени, а во склоп на градинката да бидат отворени јасли. Од Здружението за заштита на правата на децата очекуваат подршка од локалните власти за да ја препознаат суштинската потреба од функционирање на овој центар,  кој е особено важен за  ресоцијализација и реинтеграција на децата на улица и нивно ангажирање во корисни активности. “Во моментов овде престојуваат  102 деца  на возраст од три до осумнаесет   години, поделени во три групи според степенот на нивниот интелектуален капацитет. Минатата учебна 2014/2015 година успешно ја завршија 93 школски деца, од кои 6 се средношколци.  Но овие 6 деца се и првите деца кои се вклучени од постоењето на дневниот центар и кои  ќе го заокружат основното образование како и да ја завршат првата година од средните стручни училишта. Ова е веќе резултатот од функционирањето на овој дневен центар, што укажуа на потребата од негово континуирано работење  и претставува продолжена рака и поддршка да продолжат и истраат, бидејќи само така ќе можат да излезат од кругот на сиромаштијата. Оваа учебна година во локалните основни училишта вклучени се 8 првачиња на различна возраст, а дневниот центар помага тие што подолго да останат во него. Во зависност од индивидуалните потреби, во центарот детето останува една година, а по проценка на тимот и повеќе, се во зависност од напредокот на детето и семејството”- вели Ирена Велкоска од Дневниот центар за деца на улица.   Децата во Дневниот центар со согласност од родителите доаѓаат и престојуваат во него. Сепак, се случува родителите да побараат децата да одат на улица и да питачат бидејќи  немаат храна во семејството или треба да исплатат некаков долг. Ваквите ситуации, велат од Центарот  ги решаваат  со индивидуалните разговори но и со теренски активности и родителски средби. Стручните лица работат  на советодавно и стручно поле, укажуваат на пропустите во вршењето на родителското право за да се  подобри однесувањето и грижата кон  детето, односно да ги  мотивираат повозрасните  во извршување на родителските обврски и  законските казни и мерки по ова прашање. Грижата  за социјалните проблеми на населението, а посебно за заштита и остварување на правата на категоријата “деца на улица”  според нив  е особено важна заради поголема достапност и работа со  нив и нивното семејство. “Здружението за правата на детето од своето основање во 98-та до денес укажува на потребата за заштита на правата и интересите на детето секогаш кога тоа се наоѓа во ризични ситуации. За социјална интеграција на најранливата маргинализирана група на деца и развивање на културни, социјални и други општествени вредности во сите сегменти на општественото живеење бара градење на конструктивен пристап во општествени рамки, оформување на средина и опкружување кое ги прифаќа и им дава подеднакви шанси и можности. Дневниот центар нуди можност за развивање на интелектуалните способности, здравствени и културни навики, ја следи нивната здравствена состојба и организира имунизација, им овозможува одржување на личната хигиена и заштита од секаков вид злоупотреба и насилство”- објаснува Велкоска. Во Програмата за работа на Центарот вклучени се активности од доменот на образованието, воспитанието, здравствената заштита, културата, спортот, социјализацијата и интеграцијата во заедницата. Се вложува децата да останат во текот на денот во центарот, да добијат топол оброк, хигиенски навики, бања,  чиста облека и обувки, лекови, вакцина. Се вклучуваат во интерактивна работа  во совладување на образовни содржини, градење на воспитни навики, развој на нивните креативни способности. Секојдневно, објаснуваат од Центарот,  се работи и со родителите. “За совладување на тешкотиите и пречките со кои се соочуваат и на кои ќе наидат во текот на интегративниот период, а земајќи ги нивните индивидуални и семејни капацитети, се грижи стручниот тим (координатор, двајца социјални работници и психолог). Во работата се вклучуваат и волонтери, како од земјата така и од странски земји, со специјални содржини: за развој во музиката, изработување оригами, цртање, спортски активности”- вели Велкоска. Работата на Центарот со децата и нивните семејства продолжува и откако децата ќе наполнат 18 години, за да се стекнат со знаење и различни работни вештини и занает. Дополнително им се дава помош и поддршка додека бараат  работа  но и по вработувањето за полесно да ги изградат  социјалните  и животните  вештини за добра интеграција во работната средина и пошироката заедница. “Децата веќе стекнаа навика да доаѓаат, осознаат нова, поинаква димензија на животот и да се подготват посигурно да зачекорат понатаму. Oчекуваат центарот да работи и преку викенд. Навременото напуштање на улицата, на децата им помага да ги надминат несаканите последици од претходниот начин на живеење и да имаат позитивен став спрема животот”-порачува Ирена Велкоска. Дневниот центар е само капка во  морето за помош што е потребна за овие деца. Првиот чекор велат од Центарот е  секогаш најтежок,  но тој е веќе направен. Од исклучително значење за оваа категорија на деца според нив е работата на Дневниот центар да продолжи за да не се изгуби ефектот на сето она што е постигнато досега и она што ќе биде предизвик во иднина за овие деца кои заслужуваат втора шанса за подобар и поубав живот. С.Б.