Асанж призна една точка од обвинението и се упати кон Австралија: Дали основачот на Викиликс сега е слободен човек?

Добивај вести на Viber

По пет години, Џулијан Асанж го напушти британскиот затвор и се качи во авион за да потпише договор за признавање на вината со американските правосудни власти на Маријанските острови, американска територија во Пацификот. Веста ја објави Викиликс заедно со фотографија од Асанж како се качува на приватен лет.

Тој ќе мора да се изјасни за виновен по една точка, а тоа признание за прекршување на Законот за шпионажа на САД треба да му овозможи на Асанж да се врати во Австралија, според спогодбата.

Веста на Викиликс дека Џулијан Асанж е ослободен од затвор откако постигна договор со американското Министерство за правда го обиколи светот со молскавична брзина. Објавата уследи по веста дека тој ќе се изјасни за виновен оваа недела за прекршување на Законот за шпионажа на САД, во договор што ќе му овозможи да се врати дома во неговата родна Австралија. Рутата до Саипан, главниот град на Северните Маријански Острови, американска територија во западниот дел на Пацификот, каде што ќе се појави на суд во среда наутро по локално време, го однела преку Бангкок, каде што неговиот авион наполнил гориво. Сослушувањето беше одржано таму поради противењето на Асанж да патува во копното на САД, како и поради близината на судот со Австралија.

Да се ​​потсетиме на биографијата на Џулијан Асанж и најважните факти поврзани со неговиот личен и деловен живот.

За огромното мнозинство, симбол на независното новинарство, херој, бескомпромисен борец за вистината, за (моќно) малцинство кое не беше подготвено целосно да ја сподели својата вистина - криминалец, криминалец, дисидент, на кој му се многубројни афери беа сошиени како еполети.

Детството во ранец

Роден е во Таунсвил, во Квинсленд, Австралија, кој се наоѓа на североисточниот дел на австралискиот брег долг 34.000 километри. Градот на тврдините, како што го нарекуваат, е еден од административните центри на оваа земја, а во него се наоѓа и една од најголемите воени бази, како и Кралските австралиски воздухопловни сили.

Симболично, од оваа дистанца, родниот град на Џулијан воопшто не му одговарал, како и неговиот татко Џон Шиптон, кој бил градител и голем активист во борбата против војната. Сепак, татковската фигура не бил Џон, на кого ќе му остане само „титулата“ биолошки татко.

Човекот чие презиме Џулијан подоцна го доби, како еден вид почит, е Бред Асанж, неговиот втор татко и вториот сопруг на неговата мајка Кристин Ен. Двајцата, кои заедно водеа мала театарска компанија, се венчаа кога Џулијан имаше само три години, а се разведоа во 1979 година.

Неговото детство беше чист еклектицизам, од менување градови низ Австралија (околу 30), до многуте училишта што ги посетуваше. Ги посетил своите пријатели од Кенија до Исланд - „животот во ранец“ му овозможил да запознае неколку паметни и амбициозни деца, кои имале нешто заедничко - речиси параноичен однос кон системот во кој живееле, во кој ние сè уште живееме.

Се интересираше за се и сешто - програмирање, математика, физика (на универзитетите во Мелбурн и Квинсленд, каде што не дипломирал). Кога конечно се населил во Мелбурн со својата девојка на седумнаесет години, го заинтригирала сложувалката Хант, направена по примерот на онаа од Универзитетот МИТ во Бостон. Кога не бил на рејв, се занимавал со поставување на првите интернет киосци, во времето кога првпат го добил прекарот - „Професор“.

Хакирање и етика, програмирање, први испитувања - Подготовка за Викиликс

Веќе на 16-годишна возраст, тој имаше солидно хакерско резиме во тинејџерските кругови под псевдонимот Мендакс (латински, благородно невистинито). Причината за првата рација во станот на неговата мајка била сметката на Ситибанк, за неколку стотици долари полесна благодарение на него. Во 1988 година, Асанж користел социјален инженеринг за да добие лозинки за главните компјутери на Австралиската комисија за телекомуникации во странство, со самонаметната етика: тој не ги оштетил или урнал системите што ги хакирал и споделувал информации. Уште тогаш весниците го сфатија посериозно, па оттука и епитетите од Morning Herland и Guardian - „најозлогласениот“ и „најуспешниот австралиски хакер“, подоцна му беше додаден епитетот „најетичен“.

Една ластовичка не ја прави пролетта, па се придружува на неколку истомисленици во хакерската група наречена „Меѓународни субверзиви“. Тогашното хакирање на „WANK“ на американската НАСА се уште е само зад сцената поврзано со Асанж, но на кого друг би му било дозволено да го направи тоа? Особено ако уште во 1991 година започнаа сериозни хакерски напади врз МИЛНЕТ, тајната мрежа за податоци на американската војска, каде Асанж најде извештаи за кои подоцна рече дека покажуваат дека американската војска ги хакирала сопствените интегрални делови. Асанж наводно имал целосна контрола над оваа мрежа цели две години. Самата таа информација би била доволна за да му направи многу моќни непријатели, а тој уште не ни почнал. Американската војска му беше особен трн во око, но тој би рекол дека таму била и генетиката на татко му.

Асанж напиша програма наречена „Sycophant“ која им овозможи на неговата група да изврши масовни напади врз американската војска, чии системи редовно ги хакираа. Кога работите излегоа од контрола, реагираше и австралиската федерална полиција која отвори истрага наречена „Операција Време“, која се занимаваше со активностите на групата на Асанж. Нивните телефони биле прислушувани, нивните станови биле мета на рации, а еден член на групата бил прилично „понелојален“ од остатокот од тимот за време на испрашувањето. Резултатот - тој беше обвинет во 1994 година за 31 точки од обвинението за прекршоци поврзани со хакерство, вклучително и измама на Австралија Телеком, лажна употреба на телекомуникациска мрежа, добивање пристап до информации, бришење податоци и менување податоци. Според Асанж, единствената информација што ја вметнал или избришал е „неговата програма“.

Асанж паднал во длабока депресија додека го чекал судењето и се пријавил во психијатриска болница, а потоа поминал шест месеци спиејќи во дивите шуми надвор од Мелбурн. Во декември 1996 година, соочувајќи се со теоретска казна од 290 години затвор, тој склучи спогодба за признавање вина по 24 обвиненија. Иако судијата ги нарече обвиненијата „прилично сериозни“, тој избегна затворска казна со тоа што плати само 1.500 долари.

Во тоа време, тој се етаблира како поединец кој се залага за широко распространета употреба на силна криптографија и технологии за подобрување на приватноста како пат кон социјални и политички промени и го модерираше форумот AUCRIPTO, кој обезбедуваше онлајн совети за компјутерска безбедност на повеќе од 5.000 претплатници.

Викиликс

Според канадскиот магазин Macleans, претходник на Викиликс била организацијата „Родителска истрага за заштита на децата“. Групата го користеше австралискиот Закон за слобода на информации за да добие документи и тајно да снима состаноци со здравствените и социјалните служби. Групата користела и флаери за да ги охрабри инсајдерите да излезат анонимно. Во ноември 1996 година, Асанж испрати е-пошта до сите свои следбеници што ги имаше во досието, спомнувајќи го проектот LEAKS.

Асанж подоцна изјави дека го регистрирал доменот „leaks.org“ во 1999 година, кој не го користел. Асанж и група други дисиденти, математичари и активисти го основаа Викиликс во 2006 година, а Асанж беше член на советодавниот одбор. Од 2007 до 2010 година, Асанж постојано патуваше додека работеше на Викиликс, посетувајќи ги Африка, Азија, Европа и Северна Америка.

Прво истекување

Во декември 2006 година, месецот кога Викиликс го објави своето прво протекување, Асанж објави есеј на пет страници во кој го опишува „мисловниот експеримент“ зад стратегијата на Викиликс: користете протекување за да ги принудите организациите да ги намалат злоупотребите и или да платат „данок за тајност“. Асанж најде клучни поддржувачи на конференцијата на компјутерскиот клуб Хаос во Берлин во 2007 година, вклучувајќи ги Даниел Берг, германски технолошки активист и подоцна портпарол на Викиликс, американскиот хонорарен новинар Џејкоб Апелбаум и шведската интернет хостинг компанија PRQ.

Тогаш започна „танцот со информации“ и вистини, што ќе им го загорчи животот на многу луѓе, вклучително и на самиот Асанж. Организацијата, која објави доверливи документи и информации и доверливи податоци од анонимни извори, се потпира и на мрежи на други експерти. Раните публикации вклучуваа откритија за напади со беспилотни летала во Јемен, корупција низ арапскиот свет, вонсудски егзекуции од страна на кениската полиција (оваа информација доведе до тоа корупцијата да стане главен проблем на изборите кои следеа, кои беа нарушени со насилство), тибетските немири во Кина во 2008 година и скандалот со нафтата Петрогејт во Перу.

Политиката ширум светот повеќе не беше иста.

Викиликс од самиот почеток се обидуваше да се поврзе со етаблираните професионални медиуми. Тој имаше добри односи со делови од германскиот и британскиот печат, а соработката со новинарот на Сандеј Тајмс Џон Свејн на тема Кенија му донесе јавно признание на Викиликс, а Асанж ласкава награда на Амнести Интернешнл во категоријата нови медиуми во 2009 година.

Зголемување на влоговите и конфликтот со Америка

Меѓународниот профил на Викиликс се зголеми за неколку степени во 2008 година, кога швајцарската банка Јулиус Баер се обиде да спречи објавување на банкарски податоци преку налог од Калифорнија. „Финансиските институции работат надвор од владеењето на правото“, рече тогаш Асанж, привлекувајќи огромна поддршка од групите за граѓански права и граѓански права.

Тој налути некои. До 2009 година, Викиликс успеа да ги разоткрие моќните, да објави материјали надвор од контролата на државите и да привлече медиумска поддршка за неговото застапување на слободата на говорот. Отсуствуваше пошироко влијание, повеќето медиуми не беа заинтересирани за повеќето од протечените информации. Секој нека си донесе заклучок што кажува ова за медиумите, а што за важноста на тие информации.

Удари во Багдад, дневникот на војната во Авганистан...

Во 2010 година, Викиликс објави видео снимки од американските воздушни напади врз Багдад во 2007 година, кои покренаа прашања за потенцијални воени злосторства.

„Викиликс“ ги објави и авганистанските воени дневници во 2010 година, кои „Њујорк тајмс“ ги опиша како „шестгодишна архива на доверливи воени документи кои нудат темна слика за авганистанската војна“. Потоа следеше објавување на дневници од Ирак, како и четвртина милион американски дипломатски телеграми, познати како досиеја „Кејблгејт“.

Последната капка за Американците беше соработката помеѓу Џулијан Асанж и Челзи Менинг, поранешен војник на американската армија, која беше изведена пред воен суд во јули 2013 година за прекршување на Законот за шпионажа и други злосторства, откако таа обелодени речиси 750.000 доверливи документи на Викиликс. но чувствителни, воени и дипломатски документи. Подоцна САД се повикаа на преписката на Менинг, тврдејќи дека Асанж бил на другиот крај на линијата, иако Менинг рече дека таа дејствувала сама и дека никој поврзан со Викиликс не ја притиснал да дава информации.

САД формираа Работна група за преглед на информации за да го истражат влијанието на публикациите на Викиликс. Дури 125 луѓе се занимавале со оваа проблематика во текот на 10 месеци.

Во текот на следните неколку години, Викиликс објави доверливи документи од затворот Гвантанамо, досиеја за Сирија, Кисинџер и саудиските депеши. Од јули 2015 година, Асанж изјави дека Викиликс објавил повеќе од десет милиони документи и поврзани анализи - „џиновска библиотека на најбараните документи во светот“, како што тој ја нарече.

Обвинувања

Почнувајќи од 2010 година, Асанж ја оспоруваше судската постапка во Обединетото Кралство во врска со бараната екстрадиција во Шведска за „прелиминарна истрага“ поради наводите за сексуално недолично однесување при посета на земјата. Асанж ја напушти Шведска за ОК на 27 септември 2010 година и истиот ден беше уапсен во отсуство, под сомнение за силување, незаконска принуда и повеќе точки за сексуален напад. На 30 ноември 2010 година, Интерпол објави црвена листа на барани лица, ставајќи го Асанж на врвот на својата листа.

Неговото судење и апсењата, носењето во Скотланд Јард, затворот Вандсворт, плаќањето кауција, носењето наножица беа главни теми на сите светски медиуми.

Како и во 2015 година, кога шведските истражители објавија дека истече рокот на застареност за три обвиненија против Асанж додека беше во амбасадата на Еквадор, каде што беше откако побара политички азил на 19 јуни 2012 година, како што рече на време еквадорскиот министер за надворешни работи Рикардо Патињо. Годините поминати во амбасадата го направија херој на „обични“ и „мали“ луѓе, а неговиот кредибилитет дополнително го зајакна со патината на жртва и страдалник.

Во 2013 година, Асанж и неговиот колега Викиликс му помогнаа на свиркачот Едвард Сноуден да избега од американските органи за спроведување на законот. Откако САД му го укинаа пасошот на Сноуден, размислуваа да го превезат во Јужна Америка со претседателскиот авион на јужноамериканскиот лидер Ево Моралес. Се испостави дека тоа е само маневар, за да биде пренесен со друг млаз. Во јули 2013 година, авионот на Моралес беше принуден да слета во Австрија, откако САД извршија притисок врз Италија, Франција и Шпанија да му одбијат пристап на авионот до нивниот воздушен простор поради лажните гласини дека во авионот бил Сноуден. Асанж тогаш рече дека заземјувањето „ја открива вистинската природа на односите меѓу Западна Европа и Соединетите држави „бидејќи еден телефонски повик од американското разузнавање бил доволен за да се затвори воздушниот простор на летот, кој има имунитет“. Асанж беше тој што го советуваше Сноуден да оди во Русија, наместо во Венецуела, Бразил или Еквадор.

Во мај 2017 година, шведските власти ја прекинаа истрагата за наводите за силување поради азилот на Асанж во еквадорската амбасада (тие повторно ја отворија истрагата две години подоцна).

Во 2019 година, Еквадор го повлече својот азил и дозволи полицијата на ОК да влезе во амбасадата во април 2019 година и да го уапси. Наведените причини за неговото апсење се тоа што тој не се предаде и не им се стави на располагање на британските власти, поради што беше осуден на 50 недели затвор, но по издржувањето на таа казна остана во лондонскиот затвор со висок степен на безбедност Х.М. Белмарш до јуни 2024 година. , бидејќи првично владините напори на САД за екстрадиција беа оспорени пред британските судови.

Американска истрага

Излегува дека американското следење на Асанж започна многу порано и беше доста сеопфатно. Откако Викиликс ги објави Материјалите за Менинг, властите на Соединетите Држави почнаа да ги испитуваат и Викиликс и Асанж за кривично гонење според Законот за шпионажа од 1917 година.

Во 2012 година беа објавени дипломатски телеграми меѓу Австралија и Соединетите Држави кои открија дека американската влада го истражува Асанж и дека „се разгледуваат широк спектар можни обвиненија, вклучително и шпионажа и заговор“. Американските власти една година подоцна изјавија дека Министерството за правда веројатно нема да го обвини Асанж за објавување доверливи документи, бидејќи во тој случај ќе бидат принудени да ги гонат и новинските организации и авторите кои објавиле доверливи материјали.

За време на администрацијата на Обама, американското Министерство за правда не го обвини Асанж, без докази што ги разликуваат неговите активности од новинарските, истражувачките. За време на администрацијата на Трамп, директорот на ЦИА Мајк Помпео и јавниот обвинител Џеф Сешнс го радикализираа гонењето на Асанж, па во април 2017 година беше подготвено официјално обвинение, кое беше разоткриено во 2019 година, а подоцна двапати беше проширено (последниот пат во 2020 година).

Во февруари, австралискиот парламент усвои предлог со кој се повикуваат владите на САД и Обединетото Кралство да му дозволат на Асанж да се врати во неговата родна земја, додека во април американскиот претседател Џозеф Бајден рече дека го разгледува барањето на Австралија САД да се откажат од кривичното гонење на Асанж. Според неговата сопруга Стела, австралиската влада платила 500.000 американски долари за летот на Асанж до Северните Маријански Острови, велејќи дека ќе ги врати парите од фондот формиран за да му помогне на нејзиниот сопруг.

Каков и да е епилогот на оваа лична и автентична животна приказна, тешко дека ќе го наруши статусот што Асанж го има во обичниот свет. Дали конечно ќе биде слободен, дали тоа значи и дека некои вистини никогаш нема да ја видат светлината на денот или ќе ги има уште повеќе, засега не можеме да знаеме. Можеби во одговорот на сите овие прашања се крие уште едно - зошто токму сега беше ослободен?