Дали подметнувањето пожари треба да се казнува како терористичко дело?

Добивај вести на Viber

Големиот број на пожари кои ја сардисаа Македонија се дело на подметнувачи пиромани кои намерно ги предизвикуваат огнените стихии. За дел од пожарите веќе истражните органии имаат основани сомнежи дека се подменати. Едно ливе е приведено како осомничено за подметнување пожар во гостиварското село Пожаране. Станува збор за државјанин на Албанија кој нелегално престојувал во земјава.

Исто така осомничен има за подметнување на пожарот во селото Старо Нагоричане во кумановскиот регион, а две лице се осомничени за пожарот во Блаце. Огромните штети како и загрозувањето на безбедноста на граѓаните се повеќе го зголемува гневот кај јавноста. Се погласни се барањата за построги законски одредби со кои подметнување шумски пожар ќе се третира исто како тероризам.

Сликите кои ги гледаме од регионот на Пехчево, Делчево и Берово делуваат како да се случил терористички напад со оглед на пустошењето кое го предизвикаа пламените јазици. Сепак, дел од експертите сметаат дека актуелниот Кривичен Законик е доволен за гонење на сторителите кои ќе предизвикаат шумски пожари со масовни последици.

„Во Кривичниот Законик постои такво кривично дело кое опфаѓа крадење на дрвја во шума, сечење на дрвја, пироманство (палење на дрвја) и тие веќе се предвидени како кривични дела и тоа е казниво. Не сметам дека подметување на пожари треба да се третира како терористичко дело, туку треба поголемо внимание на граѓаните и нивната совест да биде поодговорна, додека државните органи да бидаат поодговорни во своето работење. Не сум за таква груба класификација имајќи ги во предвид високите горештини и температури. Ова се случуваа и во другите поголеми, поспремни и побогати земји и држави“ смета универзитетскиот професор Митасин Беќири.

Во теоријата која се бава со проучување на терористички организиции веќе е утврдена дека подметнувањето пожари може да биде еден од методите на терористичко делување, креирање на субверзивни и диверзантски акции, ослабување на безбедносните служби и парализирање на системот, како и предизвикување страв и паника кај локалното население.

Затоа експертите, сметаа дека и ако веќе станува збор за терористички акт зад кој стои организирана терористичка група тие дела ќе се процесираат пред надлежните органи според кривичните дела од КЗ кои го третираат токму тероризмот како една од највисоките форми на нанесување тешки дела против државата.

Инаку во самото дефинирање и според македонското кривично право, под терористичко загорузавање на уставниот поредок и безбедноста е опфатен методот на предизвикување пожар. Според член 313 од КЗ за ова дело е предвидена затвоска казна од најмалку десет години.

Со членот 227 се предвидени санкциите за дефинираното кривично дело „предизвикување шумски пожар“. Членот гласи дека тој што ќе предизвика шумски пожар па поради тоа ќе настапи штета од големи размери, ќе се казни со затвор најмалку осум години. Со казната од став 1 ќе се казни и тој што ќе предизвика пожар во заштитена шума, национален парк или во друга шума со специјална намена. Тој што ќе предизвика два или повеќе шумски пожари, ќе се казни со затвор најмалку десет години.

Ако делото од ставовите 1 и 2 е сторено од небрежност, сторителот ќе се казни со затвор од три до пет години.