ЕВРОПСКАТА УНИЈА МОЖЕ МНОГУ ДА ПОМОГНЕ, НО ОВА ТРЕБА ДА ГО ЗНАЕТЕ: Што е профитабилно, што се извезува и каде се проблемите?
Објавено во: Економија 09 Јуни, 2024
Земјоделците во последните години се соочуваат со различни проблеми, па незадоволство има кај малите производители, од одгледувачи на малини до сточари - поради откупните цени и намалениот добиток. А сепак има поволни услови за работа во одредени гранки од земјоделството и пристојно заработување, а благодарение на ИПАРД фондот може да се подобри производството.
Бојан Станиќ од Стопанската комора на Србија за Данас вели дека земјоделството има многу поефикасен производствен систем од сточарството и затоа е поисплатливо, особено кога се во прашање големите компании.
Кога станува збор за малите бизниси, како што вели, во сточарството и производството на месо е полесно да се позиционирате на пазарот и да го најдете своето место, бидејќи земјоделството бара поголема економија на обем.
Но, како што наведува, ситуацијата често се менува.
„Нашите најважни производи што ги извезуваме во областа на земјоделството се житариците како пченицата и пченката, проблем има шеќерната репка бидејќи губи ефикасност и сите мелници за шеќер во регионот и поголемиот дел од Европа се во неволја, па насадите се намалуваат насекаде“, вели тој.
Србија е познат извозник на овошје, но, како што забележува, има проблеми и во овој сектор.
„Имаме проблеми во самото производство на овошје, а се потешко е да се извезат јаболка на рускиот пазар, како и да се извезуваат малини на францускиот и германскиот пазар“, вели Станиќ.
Тој додава дека еден од проблемите е што не се развиваат нови сорти во овоштарството.
„Можно е да се организира бизнис во насока на производство на органска храна, кое е се попопуларно и има луѓе кои имаат куповна моќ за тоа, тоа е една од можностите, но не можеме да кажеме дека е сигурен пат до одреден деловен успех“, смета тој.
Има големи ризици во одгледувањето овошје и зеленчук бидејќи многу зависи од временските услови - мраз, град и слично.
Кога станува збор за сточарството, според него, еден од проблемите е неефикасното производство и расцепканоста на земјоделските стопанства, проблемите со непреработката на месото и млекарството.
„Малите земјоделски фарми не можат да применуваат модерна технологија и стандарди, како и машини, поради ограничените финансиски средства и неможноста да се постигне поголемо производство“, вели Станиќ и додава дека најголемиот ризик бил во свињарството.
„Првенствено поради африканската свинска чума, која во некои делови од земјата го десеткуваше фондот, бидејќи мораше да се ликвидираат бројни свињи кои не беа заразени“, потсетува Станиќ.
Според него, производителите треба подобро да се организираат.
„Подобро ќе беше да имавме поорганизиран и поефикасен систем на собирање на производите што тие ги произведуваат и тогаш таа поголема количина полесно да се испорача на пазар, без разлика дали е во Европа или во регионот“, советува експертот.
Јовица Јакшиќ од Независното здружение на земјоделци на Србија (НАПС) посочува дека е дискутабилно кога и што ќе биде исплатливо, бидејќи зависи од година во година и од регион во регион, од разликата во цената, цената на суровините. , временски услови, лоши временски услови.
Тој додава дека најголем дел од парцелите се осигурани, но тоа не значи многу.
Она што е осигурано е само за покривање на нашето производство, а ние вложивме многу и ризикувавме“, посочува Јакшиќ.
За да се подобри состојбата, смета тој, треба да се изедначат со земјоделците од Европската унија.
„Треба да се угледаме на земјоделците каде што е подобро, дали на исток или на запад. Не можеме да влеземе во ЕУ, па дури и да влеземе во оваа ситуација, со овие субвенции, тешко ќе ни биде да бидеме конкурентни. таму“, вели тој. Јакшиќ додава и дека треба да се посвети поголемо внимание на малите производители.
„Треба повеќе да се фокусираме на индивидуалните земјоделски производители, а не на големите компании, заклучува Јакшиќ.
Зборувајќи за Европската Унија и помошта и поддршката што ја добиваме од неа, светлината на крајот од тунелот и примерите за добра практика доаѓаат од оние фарми кои аплицирале за ИПАРД фондот. Успеаја да го подобрат своето производство, да се здобијат со машини и нови технологии, да го зголемат бројот на работници и со тоа да го зголемат производството и приходите и да ја олеснат и забрзаат работата.
Примери на добра практика има кај корисниците на ИПАРД фондот, како кај малите така и кај поголемите производители, така што секој има можност да аплицира и доколку ги исполни бараните критериуми да добие значителни средства.
Како до ЕУ фондови?
Дури 580 милиони евра се наменети за српските земјоделци во следните неколку години, во рамки на ИПАРД III програмата, од кои ЕУ обезбедува 288 милиони.
ИПАРД ги „покрива“ сите земјоделски дејности, а на веб-страницата за можности на ЕУ можете да видите која од овие мерки би важела за вашиот бизнис. Исто така на овој сајт можете да видите како другите земјоделски производители успеале во намерата да произведуваат повеќе и подобро.
Сè за ИПАРД фондот можете да најдете на нивната официјална веб-страница.
* Наградата се доделува на котирано друштво, избрано со гласање преку онлајн анкета на веб страниците на Берзата и интернет порталот „Фактор“, кој е партнер на Берзата во доделувањето на оваа награда. Гласањето се врши паралелно на двете веб страници и акцијата на издавачот што ќе има најмногу гласови од двете анкети збирно, ќе биде прогласена за Акцијата на годината по избор на јавноста за 2024 година.
Предмет на анкетата е листа од десет котирани акции, избрани врз основа на остварениот промет и транспарентноста во нивното работење.