ГАСОТ ВЕЌЕ ЧИНИ МНОГУ, СЕ ДУПЛИРАШЕ ЦЕНАТА: Нарушувањето на руското снабдување предизвикува хаос на пазарот - се заканува студено време и недостиг
Објавено во: Економија 03 Јануари, 2025
Цените на природниот гас во Европа скокнаа на највисоко ниво од октомври 2023 година, откако прекина протокот на руски гас во Европа преку Украина.
Фјучерсите на природен гас во Европа го достигнаа своето највисоко ниво од октомври 2023 година, откако протокот на руски гас во Европа преку Украина беше запрен на Нова година. Цената на холандскиот ТТФ, репер за европскиот природен гас, порасна за повеќе од 4 отсто на 51 евро за мегават-час, пред благо да падне на првиот ден од тргувањето по прекинот на снабдувањето.
Ниските температури ширум северна Европа ги зголемија цените во четвртокот наутро, додека загубата од 5 отсто на увозот на природен гас во ЕУ поради прекинот на руските испораки преку Украина на 1 јануари ја зголеми загриженоста за побрзо намалување на складирањето.
Испораките на природен гас во Европа се намалуваат со најбрзо темпо од 2021 година и моментално се со капацитет од околу 75%, поради екстремно студеното време во последните недели.
Според податоците од индустриската организација Gas Infrastructure Europe, волуменот на гас во складиштето во ЕУ се намалил за околу 19 отсто од крајот на септември, кога завршува сезоната на полнење складишта, до средината на декември.
Не постои непосреден ризик од енергетска криза или недостаток во Европа, а Европската унија не очекува итно влијание врз потрошувачките цени. Сепак, Европа изгледа поранлива на пазарните флуктуации во обид да го замени изгубениот природен гас, бидејќи цените на бензинот се зголемија за 50 проценти на годишно ниво. Повисоките цени на енергијата може дополнително да ја загрозат конкурентноста на блокот и да ги зголемат трошоците за домаќинствата.
Цените би можеле дополнително да се зголемат доколку Европа го зголеми увозот на течен природен гас (ЛНГ).
Земјите од Централна Европа се најчувствителни на загубата на рускиот гас преку Украина, иако имаат алтернативна рута Турски тек за да го добијат рускиот гас, но таа рута не е доволна за целосно да се компензира загубата на украинскиот транзит.
Европа бара други решенија
Влијанието особено ќе се почувствува во Унгарија и Словачка, каде што украинската транзитна рута задоволуваше 65 отсто од потребите за гас во 2023 година, според податоците на Бригел.
Европската комисија предложи неколку решенија за помош на погодените земји, вклучително и испорака на гас од Грција, Турција и Романија преку трансбалканската рута.
Генерално, не постои страв дека ЕУ ќе остане без гас оваа зима, но полнењето на складиштето може да биде поскапо од очекуваното.
Цените на бензинот за следното лето неодамна ги надминаа оние за зимата 2025-2026 година, што ќе ги зголеми трошоците за полнење на складиштето, пишува Блумберг, цитирајќи го Арне Ломен Расмусен, главен аналитичар во управувањето со глобалниот ризик во Копенхаген, кој рече: „Се зголемува ризикот дека ЕУ ќе излезе од зимата со ниско ниво на снабдување со гас, што ќе ги направи скапи за полнење, пишува Euronews Business.
Бизпортал.рс