Грчкиот расцеп – меѓу „ОХИ“ и „НЕ“
Објавено во: Балкан 03 Јули, 2015
Ретко во поновата историја Грците биле така силно раздвоени.
Како да се гласа на референдумот во неделата? Ова прашање оформува две непомирливи фракции - на "непоправливи романтичари" и наводно "манијакално Европејци".
Во последните денови пред референдумот дебатата станува жестока, макар да се води не од вчера: Каков е односот на Грција кон Европа?
Според анкетите, од пристапувањето во 1981 година кон тогашната Европска заедница Грците се меѓу убедени поддржувачи на европската интеграција - не само поради великодушната финансиска поддршка од Брисел, а и затоа што по традиција ја ценат Европа како сидро на стабилноста во еден немирен регион. Само што во кризни времиња изолационистите и евроскептиците креваат глас и во Грција. Во почетокот на неделата над 20 000 луѓе демонстрираа пред грчкиот парламент, се изјаснија дека ќе гласаат со "не" на најавениот референдум во неделата .
Од нивна гледна точка, тоа е "не" против една "наметната однадвор политика на штедење", што не влијае на нивниот став кон Европа. Два дена подоцна имаше нови спонтани демонстрации против наметнатите штедење.
Најпрво бранителите на гласање со "не" преовладуваа, во меѓувреме анкетите на јавното мислење покажуваат дека приврзаниците на гласање со "да" се израмнија и трката на референдумот ќе биде многу неизвесна. За Спирос Кореас тоа е уште една причина да излезе на протест. "Сакаме да се вратиме назад во животот и да ставиме крај на осиромашувањето. Затоа изјаснете се за гордо "не" во неделата ", вели 50-годишниот Грк во разговор со Дојче Веле-Бугарија.
Не ли се загрижени дека набрзина го свикаа референдумот и ја разгореа и така жестоката дебата за иднината на Грција во Европа разделувајќи ги сонародници? Спирос не се вознемирува од тоа прашање: "Што друго е слободата, ако не надминување на стравот? Кој му овозможува да го води стравот, живее во ропство ", вели тој.
За што е референдумот всушност?
Спорот меѓу бранителите на гласање со "да" и оние на гласање со "не" е заситен со многу емоции. Освен за иднината на Грција, станува збор и за нејзиното најгордо минато, за борбата на минатите генерации за демократија и мир во една потресена од војни и кризи страна. Заштитничката на гласање со "не" Соња на пример се сеќава на следново: "Во јули 1965 година со интервенцијата на монархот во Грција беше соборена едно демократски избрана влада. Своевремено ние излеговме на улица, за да ја заштитиме демократијата во оваа земја. Никогаш не си замислував дека 50 години подоцна, во јули 2015-та токму ЕУ, кој се смета за лулка на демократијата, ќе си дозволи исто така отворено да ни се меша." Се почесто низ улиците на Атина се слушаат слични историски споредби со драматичните настани во јули 1965 година, кога младиот цар Константин го предизвика соборувањето на штотуку избраната влада на леволибералниот политичар Јоргос Папандреу, под изговор дека требало да биде спречен комунистички бунт. Следат улични борби, долга политичка криза со брзо менување на влади и суров воен удар во 1967 година . Драматичните настани тогаш означуваат почетокот на крајот на грчката демократија и означување на легендарниот почеток на династијата Папандреу, кој и до ден-денешен игра важна улога во политичкиот живот на Грција. Можеби левиот премиер Алексис Цирпас исто така сака да влезе во грчката историја како херој, кој беше принуден да се повлече од власта?
Апсурдни тврдења на Ципрас
Заштитниците на гласањето со "да", кои исто така масовно учествуваа во демонстрациите, очигледно мислејќи во сосема други категории. "Цела вечност не сум учествувала во демонстрации, но овој пат по секоја цена сакаат да се вклучат", вели Василика. Единствениот пат, според неа, е да се каже "да" на Европа. "Станува збор за нешто важно како иднината на нашата земја", потсетува таа. Василика е адвокатка и мајка на две деца, може да си дозволи познат скромен стандард на живеење. Ги воспитува децата во либерален и проевропски дух, ги стимулира да учат странски јазици. Таа е од генерацијата што ја согледува Европа без граници како нешто природно - и на никаков начин не сака овој живот и тоа чувство за слобода да бидат поставени на картичка. "Неверојатно е само дека морам да демонстрирам и да се борам за нешто што е природен дел од мојот живот", навредена вели 44-годишната жена.
Грците, кои ќе гласаат со "да", сметаат дека гласањето во неделата е судбински ден за иднината на Грција во Европа, додека бранителите на гласање со "не" гледаат во него само гласање против барањата на доверителите за штедење.
Судирот на мислењата продолжува со полна сила. Премиерот Ципрас веќе даде свој придонес кон оваа дискусија. Во телевизиското обраќање тој рече дека кој гласа со "да", ќе носи вина за продолжување на политиката на штедење. Писателот Христос Хоменидис реагира со негодување на оваа изјава. "Никогаш досега, дури и во услови на авторитарен режим, се немаше случено такво нешто - еден премиер да си дозволи да ги обвинува гласачите, само затоа што не го делат неговото мислење.
Обработка:И.Р.
(Извор: Дојче Веле/бг)