ГУВЕНЕРКАТА БЕЖОСКА ЗА ИНФЛАЦИЈАТА: Со зголемување на понудата ќе се намали ранливоста на домашната економија

Добивај вести на Viber

Инфлацијата и следната година ќе се намалува со натамошното стабилизирање на цените на храната и енергијата на светските берзи, во отсуство на поголеми надворешни и домашни шокови, вели гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска.

Таа истакнува дека на среден рок, стапката на инфлација би се свела на историскиот просек од околу 2 отсто. Во следниот период треба да им се посвети внимание на структурните политики со кои би се зголемило домашното производство и би се намалила чувствителноста на домашната економија на некои идни потенцијални шокови, 

Како што соопштија од кабинтетот на гувернерката, од четвртото тримесечје лани, кога во октомври беше достигната највисока стапка од околу 20 отсто, се забележува постојано намалување на стапката на инфлација.

- Последните статистички податоци од октомври, па и ноември, со стапки од 3,5 проценти, односно 3,1 отсто, го покажуваат трендот на намалување. Нашите последни, октомвриски проекции предвидуваат дека просечната годишна стапка на инфлација за 2023 година ќе биде околу 9,5 проценти. За следната година, се разбира под претпоставка дека нема да има некои поголеми надворешни, но и домашни шокови, очекуваме продолжување на овој тренд при што, на среден рок, би се постигнал историскиот просек за нашата економија од околу 2 отсто - истакнува Ангеловска-Бежоска и дополнува дека очекувања на Народната банка се многу слични со оние на Европската централна банка за движењата на инфлацијата во еврозоната и ЕУ, којашто очекува постигнување на целната инфлација од 2 отсто во текот на 2025 година.

Според гувернерката поставеноста на монетарната политика придонела за намалување на инфлацијата. Како и останатите централни банки од почетокот на кризата, и нашата централна банка започна со затегнување на монетарната политика, уште на крајот на 2021 година преку операциите на девизниот пазар.

- Започнавме поумерено, како што главно правеше централнобанкарската заедница, а потоа и со посилни затегнувања на монетарната политика со каматните стапки. Имајќи ја предвид структурата на нашата економија и нашиот финансиски систем, ние не се ограничивме само на делување преку каматните стапки, туку активно влијаевме и преку ликвидносниот канал, а ги користевме и останатите монетарни и макропрудентни инструменти, коишто ги имаме на располагање - потенцира гувернерката.  

Притоа, истакнала дека е многу важно преку структурните политики да се придонесе за зголемување на понудата и да се усогласи со побарувачката, со што ќе се намали ранливоста на домашната економија, којашто како високо отворена економија со трговска отвореност 140 отсто од БДП, е исклучително подложна на шокови.

- Покрај тоа што сме зависни од увоз на енергија, нашата економија има ниска енергетска ефикасност, односно за производство на една единица БДП трошиме трипати повеќе енергија во однос на ЕУ. Како дополнителни фактори коишто влијаат врз инфлацијата се посочуваат и степенот на ефективна конкуренција, односно во економиите каде што има поголема ефективна конкуренција и ценовниот притисок е помал, како и состојбите на пазарот на трудот. Доколку се дејствува кон сите нив, преку структурни политики, би се зголемила отпорноста на економијата, навела гувернерката Ангеловска - Бежоска.