НА ГЕРМАНИЈА И ПРЕТСТОИ ДОЛГА И ТЕШКА БОРБА: Како ќе ја закрпи дупката во буџетот од 60 милијарди евра?

Добивај вести на Viber

По пресудата на германскиот Уставен суд за забрана на 60 милијарди евра од владиниот фонд за климатски дејствија, политичарите бараат начини да ја затворат дупката во буџетот, а социјалдемократите го доведуваат во прашање лимитот на уставниот долг.

Минатата среда, судот во Германија пресуди дека трансферот на 60 милијарди евра од неискористениот долг поврзан со коронавирусот во 2021 година на „Фондот за клима и трансформација“ е неуставен. Парите може да се искористат само за борба против пандемијата, рекоа судиите.

Меѓу другото, Фондот за клима и трансформација вклучува субвенции за реновирање на згради, електрична мобилност, производство на водород и субвенции за фабриките за чипови Интел и ТСМЦ за лоцирање на производството во Германија, објавени во летото.

По пресудата, Берлин треба или да ги намали планираните трошоци од фондот или да најде алтернативно финансирање. 60 милијарди евра сочинуваат четвртина од вкупниот фонд, кој го покрива периодот 2024-2027 година.

„Во иднина ќе има недостиг од државно финансирање посветено на обновата на економијата и инфраструктурата“, рече министерот за финансии Кристијан Линднер (ФДП/Обнови ја Европа) за таблоидот БИЛД во неделата (19-ти ноември).

Линднер, сепак, рече дека ја поздравува одлуката.

„Сега сме принудени да ја модернизираме економијата со помалку јавни субвенции. Сега станува збор за помалку бирократија, поагилна администрација, пристапност до технологија и мобилизација на приватен капитал за инвестиции“, рече тој.

Министерот за економија Роберт Хабек (Зелените) не се согласи со својот колега во понеделникот наутро, нарекувајќи ја ситуацијата „драматична“.

„Толку е лесно да се каже „тогаш со помалку субвенции“ [...] но реалноста е поинаква“, изјави Хабек за Deutschlandfunk.

„Инвестициите, односно парите за трансформација, веројатно ќе дојдат само ако се субвенционираат од државата. А тие пари сега се укинати“, рече тој.

Пресудата нема да ги загрози климатските цели на Германија, но може да биде фактор за одлучување дали зелените производствени локации се наоѓаат во Германија или на друго место.

„Половина свет го субвенционира токму овој процес: Кина, Јужна Кореја и особено САД“, рече Хабек.

Без субвенции за производство на, на пример, зелен челик, „ќе има помали емисии на CO2 во Германија, но не затоа што имаме зелена индустрија, туку затоа што можеби воопшто немаме индустрија или можеби имаме ослабена индустрија. ," тој додаде.

Реформа на „должничката кочница“

Во парламентарната дебата во четвртокот (16-ти ноември), Линднер ја отфрли можноста за зголемување на даноците за финансирање на планираните трошоци од фондот и, исто така, рече дека се противи на олабавување на германското правило за „сопирање на долгот“.

Сопирачката на долгот, дефинирана во германскиот устав од 2009 година, го ограничува дозволеното нето задолжување на федералната влада на 0,35 отсто од БДП годишно, со дополнително задолжување дозволено во време на економска криза.

Затоа е многу построг од правилата на ЕУ за националните буџети, кои дозволуваат дефицит од 0,3 отсто од БДП годишно.

Правилото може да биде суспендирано за време на природни катастрофи или вонредни ситуации, како што беше направено од 2020 до 2022 година поради кризата со корона и руската агресија врз Украина.

Саскија Ескен, шеф на владејачката партија СПД (С&Д), изјави за Funke Mediengruppe дека реформата на правилата за сопирање е „неизбежна“ поради неопходните инвестиции во дигиталната и зелената трансформација, како и поради стареењето на населението.

„Јасно е дека нема да дозволиме кратење на буџетот за заштита на климата и негово социјално праведно уредување, како и во социјалната држава“, рече таа.

Сепак, за фундаментална реформа на „сопирачката за долг“ би било потребно двотретинско мнозинство во парламентот, а со тоа и поддршка од опозициските партии, конзервативната ЦДУ/ЦСУ (ЕПП), кои се против ваквата мерка.

Суспендирање на правилата како привремено решение

Како привремено решение, владата би можела да го прекине плаќањето на долгот за 2024 година врз основа на вонредна состојба, како што е тековното влијание на рускиот напад врз Украина.

Ова би можело да и овозможи на владата да најде привремено решение пред повторно да почне да се придржува до строгите лимити на долгот. Ниту Линднер ниту Хабек не ја отфрлија таа можност во нивните интервјуа, а Хабек тврдеше дека влијанието на корона вирусот и војната во Украина ќе се чувствуваат и денес.

„Од 2019 година не сме во нормална економска и социјална ситуација, туку во криза или барем во ситуација на притисок“, рече Хабек.

Линднер досега одбиваше да прогласи вонредна состојба за 2024 година, тврдејќи дека ЕУ не го продолжи ослободувањето од сопствените фискални правила, кое исто така беше суспендирано поради енергетската криза.