НАУЧНИЦИ СОСТАВИЈА МАПА - каде ризиците од земјотрес се најголеми, а каде најмали, еве каква боја има Македонија
Објавено во: Балкан 24 Јануари, 2021
Според мапата изготвена од истражувачи од ЕУ, земјите од Балканот и од Медитеранот, како и Турција, се изложени на значително поголем ризик од земјотреси во споредба со многу други делови на Европа, според списанието за истражување и развој на ЕУ „Хоризонт“, а пренесува Индекс.хр.
Истражувачите во проектот SHARE, финансиран од ЕУ, произведоа мапа што покажува кои делови од Европа се изложени на најголем ризик.
Таа покажува дека тие се Италија, Балканот, Грција, Бугарија, Романија и Турција.
„Европа има долга историја на разорни земјотреси“, изјави за Хоризонт професорот Доменико Гиардини, координатор на проектот SHARE.
„Сите се сеќаваме на трагичните настани, Измит (Турција) во 1999 година и Аквила (Италија) во 2009 година“, додаде тој.
Во Измит, во силен земјотрес со јачина од 7,6 степени според Рихтеровата скала загинаа 17 000 луѓе, додека во Аквила со умерен земјотрес со јачина од 5,9 степени смрт беа убиени повеќе од 300 луѓе и уништен поголем дел од градот.
Зошто сеизмичката активност е најголема во медитеранските земји?
Јосип Штипчевиќ, геофизичар од Факултетот за науки во Загреб, објаснува дека најголема можност за многу силни земјотреси во Европа и Медитеранот има во Турција и Грција.
„Тоа е поврзано со тектоника и геодинамика во областа“, вели тој.
„Причината е Анадолската плоча, која се лизга по должината на Евроазиската плоча на север, се свртува кон југ и Егејското Море и на некој начин ја притиска океанската литосфера во Средоземното море, што е единственото нешто што остана од големиот океан Тетис што некогаш постоело во оваа област. Во Италија, ситуацијата е слична, а причина за сите земјотреси во Италија е добро познатата јадранска микро плоча (Адриа), која е главниот виновник за земјотресите во нашата област. , на Апенините во Италија, субдукцијата се случува во делови, односно тонење на едната плоча под другата. .
Како настана мапата за сеизмичка опасност за ЕУ?
За да создадат мапа за опасност, истражувачите од проектот SHARE комбинираа податоци од повеќе од 30 000 европски земјотреси со јачина поголема од 3,5 степени по Рихтер од 1000-та година, проценувајќи ја нивната големина според штетата и ефектите што ги предизвикаа.
Собраните податоци потоа беа споредени со над 1.100 познати активни раседи во Европа, со вкупна должина од околу 64.000 километри.
Од собраните информации за локациите и јачината на земјотресот, пресметана е сеизмичката опасност за подрачјето на Европската унија и Турција. Сите информации конечно се комбинираат на единствена мапа за сеизмичка опасност што покажува темно виолетови зони кои минуваат низ области на медитеранскиот дел на Европа каде се посилни земјотреси и каде што можат да му нанесат најголема штета на општеството. Тоа покажува области каде што има 10 отсто или поголема веројатност дека тие ќе доживеат многу силен земјотрес во рок од 50 години.
„Тоа е првиот модерен и моментален референтен модел на сеизмичка опасност во Европа“, рече д-р Артур Пинто, раководител на Европската лабораторија за проценка на структурите во Испра, Италија.
„Ова ќе биде корисно за идното планирање на изградбата, а особено во врска со различните видови згради и инфраструктура, како што се брани, високи згради или дури мостови“, објасни тој.
извор и фото: Индекс.хр* Наградата се доделува на котирано друштво, избрано со гласање преку онлајн анкета на веб страниците на Берзата и интернет порталот „Фактор“, кој е партнер на Берзата во доделувањето на оваа награда. Гласањето се врши паралелно на двете веб страници и акцијата на издавачот што ќе има најмногу гласови од двете анкети збирно, ќе биде прогласена за Акцијата на годината по избор на јавноста за 2024 година.
Предмет на анкетата е листа од десет котирани акции, избрани врз основа на остварениот промет и транспарентноста во нивното работење.