02 Декември, 2024
0.0281

Што ќе донесе окрупнувањето на земјоделското земјиште- нови земјопоседници или земјоделци!

Објавено во: Агробизнис 27 Декември, 2012

Добивај вести на Viber

Во време кога од државната каса се издвојуваат милиони евра за увоз на храна, во земјава сеупте стојат илјадници хекатри необработено земјоделско земјиште. Ако некогаш од овие површини се произведувала храна речиси доволно за домашните потреби, сега нивите зјат празни и обраснати со трње. Миграцијата на населението и големите трошоци што ги имаат земјоделците, се главните причини за напуштањето на нивите. Министерството за земјоделство,шумарство и водостопанство најави дека со мерките за окрупнување на земјоделското земјиште, ќе бидат опфатени и необработливите површини. За надлежните окрупнувањето ќе се реализира успешно, но експертите се сомневаат во методите што ќе се спроведат. Македонија има проблем со расцепканите земјоделски парцели, но сегашниот метод на окрупнување е погрешен, предупредуваат дел од агроекономистите. Експертите велат дека прво треба да се види точно колку хектари сега стојат необработени. Но додека министерството за земјоделство,шумарство и водостопанство ги крои мерките за окрупнување на земјоделското земјиште, во агросекторот кружат различни бројки за необработливите површини. Ни­кој офи­ци­јал­но не ка­жу­ва кол­ку вкуп­но не­о­бра­бот­ли­во зем­ји­ште има во Ма­ке­до­ни­ја, иа­ко, од ре­сор­но­то ми­ни­стерс­тво нај­а­ви­ја де­ка во рам­ки на це­ли­от про­цес на окруп­ну­ва­ње, ќе се овоз­мо­жи иско­ри­сту­ва­ње и на на­пу­ште­ни­те и не­о­бра­бо­те­ни по­вр­ши­ни. Дури ниту земјоделците не ја знаат точната бројка, велат дека тоа  ќе се знае со почетокот на работата на земјоделскиот катастер кој веќе години наназад се најавува, но никако да стартува. Агроекономистите велат де­ка се­ко­ја ин­сти­ту­ци­ја во зем­ја­ва да­ва раз­лич­ни број­ки што ге­не­рал­но по­ка­жу­ва­ат де­ка од 150.000 до 200.000 хе­кта­ри во зем­ја­ва не се обра­бо­ту­ва­ат.Пре­ду­пре­ду­ва­ат де­ка со сегашниот метод на окрупнување може да доведе,зем­ја­та по­втор­но да за­вр­ши во ра­це­те на одре­де­на гру­па лу­ѓе. - Се­ко­ја го­ди­на број­ка­та се ме­ну­ва во за­вис­ност од ус­ло­ви­те и зем­јо­дел­ци­те. Окруп­ну­ва­ње­то на зем­ји­ште­то е важ­но, но не ка­ко што тоа се­га се спро­ве­ду­ва. Јас по­ве­ќе па­ти ука­жу­вав де­ка тре­ба да се на­ма­лат суб­вен­ци­и­те и да се да­ва­ат па­ри за окруп­ну­ва­ње на имо­тот, а тие пра­ват не­што што мо­же­би да­ва мо­мен­та­лен ефект. Зго­ле­му­ва­ње­то на хе­кта­ри­те на обра­бот­ли­во зем­ји­ште, зна­чи зго­ле­му­ва­ње на про­из­водс­тво. Се­га сме­там де­ка се од­бра нај­ло­ша­та ва­ри­јан­та, од­нос­но ќе се че­ка зем­ји­ште­то да оста­не не­о­бра­бо­те­но, па по­тоа ве­ро­јат­но ќе се нај­де не­кој за­ин­те­ре­си­ран што ќе ги ку­пи пар­це­ли­те и ќе дој­де­ме до мо­мен­тот ко­га по­втор­но зем­ја­та ќе би­де во ра­це­те на не­кол­ку зем­јо­по­сед­ни­ци, ве­ли про­фе­сор д-р Јо­ван Аж­дер­ски од Фа­кул­те­тот за зем­јо­дел­ски на­у­ки и хра­на. Малите обработливи парцели се главниот проблем што ја кочи конкурентноста на македонскиот аграр. Од ресорното министерство најавија дека со предвидените мерки, а најмногу преку формирањето на земјоделските задруги, за дваесет години треба да се окрупнат  вкупно 100.000 хектари земјоделско земјиште. Проблемот со расцепканоста на земјиштето ќе се решава со низа мерки и ќе биде законски регулирано. Спо­ред над­леж­ни­те, ор­куп­ну­ва­ње­то на зем­ји­ште­то ќе би­де ус­пеш­но спро­ве­де­но, особено преку земјоделските задруги. - Ма­ке­до­ни­ја се на­о­ѓа во ло­ша си­ту­а­ци­ја, во од­нос на рас­цеп­ка­но­ста на зем­ји­ште­то. Го­ле­ма­та фраг­мен­ти­ра­ност на по­се­ви­те е при­чи­на за не­мож­ност за обра­бо­тка на зем­ји­ште­то, при­ме­на на ме­ха­ни­за­ци­ја и агро­тех­нич­ки мер­ки, не­при­стап­ност до па­ти­шта­та, обез­бе­ду­ва­ње во­да. Рацепканоста на земјиштето треба да се реши зошто секое парче обработлива земја е многу важно. Ние треба да произведуваме што повеќе земјоделски производи, што повеќе храна. По­го­ле­ма по­вр­ши­на зна­чи по­ни­ски тро­шо­ци на чи­не­ње,  обра­бо­тка на зем­ји­ште­то, зго­ле­му­ва­ње на ква­ли­те­тот и на ро­дот - из­ја­ви ми­ни­сте­рот за зем­јо­делс­тво, шу­марс­тво и во­до­сто­панс­тво, Љуп­чо Ди­мов­ски. Според земјоделците окрупунувањето на земјиштето е потребно, но очекуваат да има потешкотии во спорведувањето, пред се поради тоа што дел од земјоделците се плашат дека со тоа ќе им се намалат површините. Проценките покажале дека намалувањето може да само пет отсто од нивите, пред се, поради патиштата што ќе се прават Според анализите сега просечната големина на една парцела е 1,62 хекатри, а дури 63 отсто од површините се под еден хектар. Најалармантна е состојбата во струмичкиот,пелагонискиот и полошкиот регион. Ми­ни­мум 70 от­сто од сопс­тве­ни­ци­те на зем­ји­ште­то во одре­ден ре­ги­он тре­ба да се сог­ла­сат за да се ре­а­ли­зи­ра окруп­ну­ва­ње­то. Од министерството највија и формирање на банка за земјоделско земјиште, преку која секој што сака може да ги издава нивите што не ги обработува или да ги понуди за размена или продажба, а така земјоделците ќе имаат инфомрации кои површини се слободни за обработка. Ј.С

* Наградата се доделува на котирано друштво, избрано со гласање преку онлајн анкета на веб страниците на Берзата и интернет порталот „Фактор“, кој е партнер на Берзата во доделувањето на оваа награда. Гласањето се врши паралелно на двете веб страници и акцијата на издавачот што ќе има најмногу гласови од двете анкети збирно, ќе биде прогласена за Акцијата на годината по избор на јавноста за 2024 година.
Предмет на анкетата е листа од десет котирани акции, избрани врз основа на остварениот промет и транспарентноста во нивното работење.