Што кога детето ќе добие прв телефон? Поранешниот шеф за безбедност на Фејсбук дава 8 клучни препораки за родителите
Објавено во: Свет 22 Септември, 2025 17:23
Ограничувањето на пристапот до социјалните медиуми и спроведувањето случајни проверки се само дел од правилата што Алекс Стамос, поранешниот шеф на безбедноста во Фејсбук, ги препорачува за родителите. Неговата филозофија е едноставна и е сумирана во познатата изрека: „Верувај, но проверувај“.
Додека училиштата воведуваат забрани за мобилни телефони и обезбедуваат посебни кутии за нивно заклучување, родителите сè уште се соочуваат со прашањето колку слобода да им дадат на своите деца на интернет. Според статија објавена во Business Insider, Стамос, кој работел на водечки позиции за безбедност во Yahoo и Facebook, имал можност одблизу да ја види „страшната страна“ на интернетот.
Врз основа на своето искуство, Стамос дефинирал осум клучни правила за родителите, од кои седум ги споделил во подкастот „Тош шоу“, а едно дополнително го разјаснил во е-пошта.
Кога е вистинското време за прв телефон?
Првото и најосновно прашање е кога да му се даде телефон на детето на прво место. 13-годишната ќерка на Стамос веќе има свој уред, што, вели тој, било „невозможно да се спречи“.
„Таа го доби на 13 години, тоа беше нејзината граница“, рече тој во подкастот. „Одложувајте го давањето телефон додека детето не може да се справи со таа одговорност“.
Сепак, Стамос забележува дека „многу деца добиваат уреди пред 13 години“ и дека одлуката е на секој родител.
„iPad-ите или другите таблети можат да бидат заклучени за да дозволат само апликации што вие ги одобрувате. Клучот е да не им се даде пристап до веб-прелистувач додека не пораснат, бидејќи тогаш ја губите контролата врз содржината на која пристапуваат“, напиша тој.
Надзорот е клучен: Лозинки и случајни проверки
Откако детето ќе добие телефон, Стамос советува родителите внимателно да ги следат своите дигитални навики. Неговите две главни правила за надзор се дека родителите секогаш мора да ја знаат лозинката за мобилниот телефон на своето дете и дека треба да спроведуваат случајни проверки.
„Мора да можете да му кажете на вашето дете во секое време: „Дај ми го телефонот“, вели Стамос. „Ако некогаш каже не, тоа е тоа, телефонот е одземен.“
Тој објаснува дека самата „закана“ од проверка ги охрабрува децата да бидат свесни дека ќе мора да ја споделат содржината на нивниот уред. Тој им кажува на своите деца дека не станува збор за недоверба, туку за нивна заштита од „лоши луѓе“ на интернет.
Дигитална хигиена и време без екран
Многумина се борат со зависноста од бесконечно скролување, а некои дури и прибегнуваат кон купување таканаречени „глупави телефони“ или враќање на фиксни телефони. Решението на Стамос е поедноставно: децата треба да користат вградени поставки за да го ограничат времето поминато пред екранот и да ги „стават“ своите телефони на одредено место навечер. Тоа, вели тој, е идеално време за случајна проверка.
„Тинејџерите не спијат доволно затоа што се на своите телефони цела ноќ и пишуваат пораки“, предупредува Стамос, додавајќи дека доцното ноќно пишување пораки „предизвикува секакви социјални и образовни проблеми“.
Социјални медиуми: Претпазлив пристап
Загрижените родители често истакнуваат како извршните директори на технолошките гиганти ја ограничуваат употребата на технологијата од страна на своите деца. На пример, основачот на Мета, Марк Закерберг, ги крие лицата на своите деца во објавите, а извршниот директор на Гугл, Сундар Пичаи, во 2018 година изјави дека неговиот тогаш 11-годишен син нема мобилен телефон.
Стамос не е исклучок. Неговото правило е: Децата не треба да имаат социјални медиуми „сè додека не бидат подготвени“. И кога ќе бидат, нивните профили треба да бидат поставени како приватни. Тој се согласува со водителот на подкастот дека јавните социјални медиуми опаѓаат во популарност, особено кај помладите генерации.
„Тие се многу повеќе фокусирани на приватната комуникација. Мислам дека тоа е многу позитивен тренд што доаѓа од децата“, заклучува тој.
Градењето култура на отвореност е најдобрата одбрана
Последното и можеби најважно правило на Стамос е да се промовира култура на отвореност. Тој истакнува дека најлошите ситуации на интернет се случуваат кога предаторите ги убедуваат децата дека не треба да ги признаваат своите онлајн грешки на своите родители.
„Предаторите знаат дека ако можат да го натераат детето да направи грешка, можат да создадат ситуација каде што е „ти и јас против твоите родители““, објаснува Стамос. „Тие се многу добри во тоа. Ги видов тие транскрипти.“
Родителите треба да ги „вакцинираат“ своите деца против ова однесување, велејќи им: „Ако некој ви каже дека не можете да ни кажете нешто затоа што ќе се налутиме, таа личност ве лаже.“
„Важно е децата да разберат дека нема да ги сметате за одговорни за постапките на другите, особено на возрасните, и дека сите грешки што ќе ги направат ќе им бидат простени“, напиша Стамос.
Последен совет за технологија
Конечно, Стамос сподели уште еден практичен совет за техничка заштита.
„За технички контроли, опцијата „Безбедност на комуникацијата“ на Apple е исклучително важна бидејќи го блокира испраќањето и примањето голи фотографии“, напиша тој, забележувајќи дека децата над 13 години можат, „за жал“, да ја исклучат функцијата.
Извор: Пословни.хрФото: Freepik
Можеби ќе ве интересира
Австралискиот премиер го посети во болница херојот на Бонди: Ахмед ал-Ахмед e „најдоброто од нашата земја“
САД даваат безбедносни гаранции за Украина, но нема договор за територијални отстапки
Украина добива гаранции од САД слични на Член 5 од НАТО?
(ВИДЕО) Мароко брои жртви, по седум години суша се борат со поплави
(ВИДЕО) Украина тврди дека со подводни дронови погодила руска подморница
Мерц го спореди Путин со Хитлер: „Тој нема да застане“
Терористот од Сиднеј бил член на српски ловечки клуб: „Не сум го видел повеќе години...“




