СУБВЕНЦИИ: Колку од милионските најави за аграрот се исплатуваат?

Добивај вести на Viber

Минатата година речиси 30 проценти од вкупните пари планирани за финансиската поддршка на земјоделството и руралниот развој, не се исплатиле, покажуваат податоците од Завршната сметка на Буџетот за 2013 –та година. Дали има недоволна искористеност на субвенциите, колкав е капцитетот на земјоделците да ја апсорбираат државната помош? Дел од агроекономистите сметаат дека субвенциите не се доволно искористени бидејќи нашите земјоделци не можат во целост да ги апсорбираат субвенциите. Ако се анализираат годините од 2010 заклучно со 2013 година, за финансиска поддршка на земјоделството и руралниот развој со буџетот биле планирани вкупно 472 милиони евра, но реализирано според завршните сметки за овие години се нешто повеќе од 332 милиони евра, или 70,5 отсто од субвенциите, односно искористеноста е помала за околу 30 отсто. Најголема реализација има во 2010 година, 80,30 отсто. Од Агенцијата за финансиска поддршка на земјоделството и руралниот развој велат дека исплатата на финансиската поддршка се извршува согласно утврдените критериуми, по проверка на истите. Од Агенцијата велат дека согласно законот исплатат на субвенциите се извршува во тековната година кога е поднесено барањето и продолжува следната година, односно субвенциите се исплаќаат во две буџетски години, а дека завршната сметка е за една календарска година. Агроекономистите велат дека загрижуваат податоците од завршините сметки што во последниве четери години реализацијата на исплатата потфрлува за околу 30 отсто.Сметаат дека можеби земјоделците немаат капацитет да ги искористат субвенциите. - Не е само 2013 година, јас имам анализа и за завршните сметки за претходните 4 години. Во сите 4 години се исплатени средства помалку од планираните во буџетот. Причината за тоа е што веројатно земјоделците не можат да ги исполнат условите и барањата за да ги искористат средствата. Можеби проблемот е во високите критериуми, неорганизираноста на земјоделците и малку пропагирање дека на земјоделците им се дава 100 милиони евра , а не се кажува дека тие искористиле 70 милиони евра. Од Агенцијата велат дека тие се исплаќаат во две години, но без разлика што е така, еве на пример завршна сметка за 2010 година, тие што останале од 2009 се исплатиле во 2010. Ако за една година ги пресметувате може да се каже дека се исплаќани во следната година. Ако за 4 години имате последувателно се помалку исплатени средства значи се очекува тие пари да се акумулирале за 4 години,  треба да се направи посолидна стратегија за поддршка на земјоделството. Точно дека се исплаќаат за две години, ама тоа покажува дека помала сума се исплатени од планираните во таа година, вели агроекономистот Борис Анакиев. Од невладината “Рурална коалиција” велат дека апсорпцијата на државната помош е мала поради неправилната распределба на субвенции, но и поради критериумите. - Можеби причината зошто го немаме ефектот од субвенциите е неправилната распределба на субвенциите по гранки, оние кои даваат максимум, кои даваат голем обрт и опфаќаат поголем број на луѓе. Кога ќе ги погледнеме планираните пари, еве да ја земам следната година, од овие 140 милиони евра некаде 100 милиони евра се за директни плаќања, останатите се за рурален развој. Планираното во буџетот е различно од извештаите за реализација во завршните сметки. Според тие извештаи ќе видиеме дека годишно земјоделството се субвенционира, односно  она што се исплаќа нешто повеќе од 70милиони евра, можеби се префрлуваат следната година, но континуитетот е 70 милиони евра, нешто помалку или повеќе. Оваа сума на субвенции е постигната уште во 2010 година,  тогаш се исплатени. Кога ќе се навратиме да анализираме можеби и толкава и моќта на нашето земјоделство да апсорбира сума на пари во делот според овие критериуми како што се делат субвенциите. Завршната сметка не не изненадува бидејќи  нашата апсропција со вакви критериуми не може да апсорбира толку пари. Во нашето истражување за 2012 година напрево според податоци од Агенцијата се исплатени помалку од 27 милиони евра. Ако се исплаќаат за две буџетки години, они податоците ги објавуваат на веб страната после исплатата дали ќе биде по недела или две, и тие податоци се преработени во нашиот извештај, и така ги добивме овие бројки дека се помалку исплатени . На веб страната не ги поврзуваат со годишниот буџет, оти ние земавме податоци исплатени во февруари, во март и лани. А завршната е правена во јуни, ако зборуваме дека до јуни се што е објавено е обработено, значи за 2012 година после две години , тогаш ние една буџетска година која ќе ја најавиме од 140 милиони евра колку години ја исплаќаме, вели Трајан Димковски од “Рурална коалиција”. За земјоделската 2015-година, со буџетот за финансиска поддршка на земјоделството се планирани над 140 милиони евра. Услов за добивање субвенции за догодина ќе биде задолжително користење на сертифициран семенски и саден материјал, што ќе се воведува постепено преку поврзување со висината на субвенциите. Исто така земјоделците ќе мора да применуваат и добра земјоделска и хигиенска пракса. Ј.С