Трагедијата во Стајковци го натера метеорологот Секирарски да создаде прогнозер за поплави
Објавено во: Македонија 25 Октомври, 2018
На меѓународен саем за иновации во Хрватска каде во игра беа 150 иновации од повеќе земји, македонскиот метеоролог, Борис Секирарски доби сребрен медал за уредот ЕЛИФ и апликацијата МЕЛИФ кој алармира на опасности од врнежи и поплави. Кумановецот Секирарски е професионален метеоролог со триесетгодишно работно искуство, и создаде уред – прогнозер на поплави.
Фактор: Колку време ви беше потребно за создавање на уредот ЕЛИФ и апликацијата МЕЛИФ кој укажува на опасности од врнежи и поплави?
Во сите овие години јас постојано барав можности за подобрувања во работењето. Не ми е прв пат да се појавам со резултат, но оваа идеја изгледа им се допадна на сите. Покрај долгото искуство во метеорологијата, јас имам и доволно познавања од интернет технологиите и секако од информатиката воопшто за да можам слободно да размислувам за нови идеи. Досега сè е направено со многу малку и од куќен буџет. За жал тоа го одолговлече појавувањето на уредот јавно овој септември годинава. По малку и се колебав пред некоја година околу целата идеја, но трагедијата во Стајковци беше решавачка. Тогаш веќе знаев дека мора да се изнајде нов начин на информирање, појасен и многу побрз од постојниот.
Фактор: На кој начин функционира и кои ќе бидат бенефитите за граѓаните?
Замислете го ELIF (kратенка од Electronically Led Internet Forecast) како еден семафор, но за нас луѓето кога сме изложени на невреме. Единствената разлика е веројатно способноста на овие уреди да дење и ноќе, неуморно читаат посочена содржина од една интернет локација и од тоа создаваат информација за опасноста во моментот. Иако потребните податоци би се обработувале во еден центар кој на овие простори би можел да биде и регионален, за граѓаните би биле забележливи 4 бојните семафори во заедничките простори. Сите ние кога би се нашле во ризичните сливови на брзите суводолици ќе ја прочитаме моменталната опасност и ќе си ги планираме постапките. Уредот во оваа верзија е основен и боите кои укажуваат на некоја информација, едноставно трепкаат. Белата боја е само знак дека уредот е исправен и има пристап до податоците. Поважни се сината која трепка во случај на прогласена поплава, жолтата дека и понатаму ќе врне во следните триесетина минути и последната и најважна е црвената која укажува на опасност од брза поплава..
Фактор: Ќе има ли практична примена уредот, кога и каде?
Јас би сакал уште веднаш и тоа кај нас. Сепак ова е нов пристап и треба да се избори до општа прифатеност можеби и во светот. Во прв ред кај нас би бил корисен во населените места под Шара во Полошко. Во Скопско секако кај Стајковци, но и на делови под Водно. Има доста ризични локации каде што постои опасност од брзи поплави.
Фактор: Дали со него планирате да се пријавите и на некој друг саем?
Како дел од иноваторската заедница мене здружението НАИМ ме прифати и така почна ова претставување на саемите. Најпрвин на ИНОВАМАК 2018 каде што освоив златен медал, а веднаш потоа и на Хрватскиот саем ARCA2018 каде што иновацијата ELIF и MELIF освои сребрен медал. Мене ми е особено драго што со наградата во Загреб излегов кон Европа, а ова ќе е и важно и овој пристап потполно да заживее.
Фактор: Кои се вашите идни планови, имате ли во план некоја идна иновација?
Планови има многу. Еднаш кога сето ова ќе успее потполно јас и секако нашата заедница ќе бидеме изворот на цел сет на умни покажувачи кои ќе бидат дел од идните умни градови, умни села, па и умни патишта. Светот веќе е влезен во еден голем процес на таканаречена Дигитална трансформација и ние од тука вака ќе му се придружиме на оваа движење.
Сања Атанасовска* Наградата се доделува на котирано друштво, избрано со гласање преку онлајн анкета на веб страниците на Берзата и интернет порталот „Фактор“, кој е партнер на Берзата во доделувањето на оваа награда. Гласањето се врши паралелно на двете веб страници и акцијата на издавачот што ќе има најмногу гласови од двете анкети збирно, ќе биде прогласена за Акцијата на годината по избор на јавноста за 2024 година.
Предмет на анкетата е листа од десет котирани акции, избрани врз основа на остварениот промет и транспарентноста во нивното работење.