Зошто руските контрасанкции ги погодија самите Руси?

Добивај вести на Viber

Само за една ноќ пред три години руските земјоделци, трговци и потрошувачи беа донесени во нова реалност. Во август 2014 година, претседателот Владимир Путин одговори на санкциите кои штотуку беа наметнати од страна на Западот во Москва поради нејзината агресија во конфликтот во Украина. Путин престана да увезува многу храна и земјоделски производи од западните земји. Тоа им наштети на земјоделците во ЕУ, но мерките имаат големи последици и во самата Русија, бидејќи нејзиниот сопствен земјоделски сектор е слабо развиен и се карактеризира со лош квалитет.

Најпрво, цените на храната значително се зголемија, ефектот сè уште се чувствува денес. Зеленчукот поскапел во просек со 46% од крајот на 2013 година до крајот на јуни 2017 година, со 39% пораснала цената на млекото, млечните производи и сирењата, 34% е растот на цената на колбасите, кај рибата и морските плодови зголемувањето е 50%, а овошјето достигнува 61%, според податоците од московското статистичко биро. Еден локален таблоиден тест покажува дека во центрите каде што неколку големи синџири на храна диктираат трговија, некои цени се во пораст.

Истовремено ралните расположливи приходи на Русите се намалуваат со повеќе од една десетина од 2014 година, пишува во својата анализа германскиот весник Frankfurter Allgemeine Zeitung.

Не само ембаргото е причина за пораст на цените. Во 2014 година цената на нафтата пропадна, Русија влезе во рецесија. Рубљата драстично изгуби од својата вредност, што ја прави скапа за оние кои сеуште може да се увезуваат. Падот на валутата ги отежна инвестициите на земјоделците, бидејќи странските машини станаа речиси невозможни за плаќање - во моментов, во кој по волјата на Кремљ требаше да се изврши модернизација на секторот. Руската земјоделска технологија не е дизајнирана за такво барање.

Со еден удар во август, трговците загубија многу снабдувачки врски во странство. Тие мораа да бараат нови пазари, а нови и често подолги транспортни патишта, исто така, придонесоа за зголемување на цените. Некои промени изгледаат чудно: Русија увезува повеќе риби од Фарските Острови отколку од Норвешка. Четвртиот по големина снабдувач на риба пак е Белорусија - држава без пристап до море, што несомнено е резултат на континуиран шверц во Евроазиската економска и царинска унија. Економското производство на рускиот земјоделски сектор во текот на изминатите две години е зголемено за нешто над 3% - секако не може да се каже за бум.

Според статистичката служба уделот на увезената храна на полиците во руските продавници се намалува од 43% во почетокот на 2014 година до 36% во почетокот на 2017 година. Попрецизно според Министерството за земјоделство уделот на увозот на свинско месо се намалува од 26% во 2013 на 8% во 2016 година. За живина од 12% до 5%. Количината на увезен зеленчук се намалува од 866 илјади тони на 463 илјади тони. Ова се должи и на запирањето на увозот на турски домати, кое Москва го воведе во крајот на 2015 година. Затоа пак Кина ја замени Турција како најголем снабдувач на зеленчук во Русија.

Свиткани приходи поради економската криза , падот на вредноста на рубљата и високите каматни стапки доведоа до фактот дека и покрај протекционизмот руските земјоделски претпријатија често се експандирани само кога Кремљ ќе ги поддржи. Во 2014 година Владата го поддржа земјоделството со 190 милијарди рубљи, потоа износот се зголеми до 242 милијарди рубљи (3,5 милијарди евра) за оваа година. Станува збор за каматни олеснувања при заеми и директни субвенции, на пример преземани се околу една петтина од трошоците за изградба на оранжерии. Сепак, поради политичка неизвесност, нема инвестициски бум. Исплатата на инвестициите во земјоделството често трае со години, а ембаргото постојано се обновува.

Сепак, Русија е во можност да произведе 80% од потребните краставици и половина од потребата за домати според Здружението на производители на зеленчук. Александар Ткачов, министер за земјоделство, сака ембаргото да трае десет години. Ова не е изненадувачки - неговото семејство ги контролира едни од најважните земјоделски стопанства во земјата. Според консултантската фирма BEFL во Москва, неговата фирма е четвртиот најголем руски кредитор минатата година.