Анализа на CNN: Што би се случило доколку Путин нареди нуклеарен напад?

Добивај вести на Viber

Како што неговите сили се повлекуваат во Украина, рускиот претседател Владимир Путин повторно почна да се заканува со употреба на нуклеарно оружје, најверојатно она што често се нарекува тактичко нуклеарно оружје.

Во минатонеделниот говор Путин предупреди дека, „во случај на закана за територијалниот интегритет на нашата земја, ако треба да ја браниме Русија и нашиот народ, секако ќе го искористиме сето оружје што го имаме на располагање“. Ова не е блеф“.

Рускиот вооружен систем вклучува 4.477 нуклеарни боеви глави, од кои 1.900 се „нестратешки“ боеви глави, познати и како тактичко нуклеарно оружје, покажуваат податоците на Федерацијата на американските научници, пренесува Си-Ен-Ен.

Што е тактичко нуклеарно оружје и како тие се разликуваат од „обичното“ нуклеарно оружје?

Еве што треба да знаете.

Тактички vs. стратешки

Тактичките боеви глави се дизајнирани за употреба на ограничено бојно поле, на пример за уништување колона тенкови или група носачи на авиони. Тие боеви глави, чија моќност е споредлива со експлозијата од 10-100 килотони динамит, се нарекуваат и „помали“ боеви глави.

За споредба, најмоќните „стратешки“ нуклеарни боеви глави на Русија имаат моќност од 500-800 килотони динамит и можат да уништат цели градови или уште повеќе.

Името „слаба“ боева глава“ за тактичко оружје не е најточно, бидејќи моќта од 10-100 килотони динамит е сè уште доволна за да предизвика масовно уништување: светот го дозна ова во 1945 година кога САД фрлија атомски бомби врз Хирошима и Нагасаки во Јапонија.

Тие бомби имаа еквивалент на динамит од 15 и 21 килотони - слично на руското тактичко нуклеарно оружје.

Во првичните напади на Хирошима и Нагасаки, 70.000 и 35.000 луѓе загинаа веднаш, а десетици илјади подоцна загинаа од ослободената радијација, според архивите на американската влада.

Алекс Велерстајн, директор на научни и технолошки студии на Технолошкиот институт Стивенс во Њу Џерси, вели дека нуклеарното оружје не се разликува толку по моќ, туку по цели.

„Атомските бомби фрлени врз Јапонија беа дел од „стратешки“ напади кои беа наменети да ја уништат мотивацијата и да го заплашат јапонското раководство да се предаде. Бомбата со динамит од 15 килотони беше „стратешка“ поради местото каде што беше фрлена“, напиша Велерштајн на безбедносен блог претходно оваа година.

Други, вклучувајќи го и поранешниот американски министер за одбрана Џејмс Матис, велат дека воопшто нема разлика.

„Не верувам дека има нешто што можеме да го наречеме „тактичко нуклеарно оружје“. „Секое нуклеарно оружје употребено во секое време стратешки ја менува целата ситуација“, рече тој на сослушувањето во Конгресот пред четири години.

Што ќе се случи ако Русија употреби нуклеарно оружје?

Русија (и порано Советскиот Сојуз) разви и одржува голем залихи на тактичко нуклеарно оружје.

Првобитното размислување беше дека употребата на такво оружје на бојното поле ќе им даде на лидерите можност да одлучат за единствен удар што ќе го спречи поразот без прибегнување кон најголемото нуклеарно оружје кое, по контранапад, ќе доведе до „нуклеарни напади што ќе ја уништат цивилизацијата“ напиша oд Здружението на загрижени научници.

На својата веб-страница здружението таквото размислување го нарекува „погрешно и опасно“.

„Тактичкото нуклеарно оружје... значи и поголема несигурност и ја зголемува можноста земјата да верува дека може да нареди ограничен напад без последици“, рече организацијата.

Некои аналитичари ја поддржуваат таа теорија.

Во коментар објавен ова лето, Сидарт Каусал и Сем Крани-Еванс од британскиот институт за Обединети услуги, велат дека употребата на тактичко нуклеарно оружје во командните центри и воздушните бази во Европа може да ги ограничи цивилните жртви во околните области.

На пример, во извештајот на институтот се вели дека лансирањето на тактичка нуклеарна бомба во коридорот Сулваки - копнената граница меѓу членките на НАТО Полска и Литванија што ја дели руската енклава Калининград од Белорусија - ќе предизвика неколку стотици цивилни жртви.

Реалноста е веројатно сосема поинаква.

„Американските експерти предвидуваат дека конфликтот кој вклучува употреба на тактичко нуклеарно оружје многу брзо ќе ескалира надвор од контрола“, вели блогот на Здружението на загрижени научници.

„Симулацијата на Универзитетот Принстон на конфликтот меѓу САД и Русија, која би започнала со употреба на тактичко нуклеарно оружје, предвидува брза ескалација во која повеќе од 90 милиони луѓе ќе бидат убиени или повредени“, велат од Здружението.

Реагирајќи на минатонеделната закана на Путин, Меѓународната кампања за укинување на нуклеарното оружје (ICAN) вели дека Европа денес е многу поопасно место за користење нуклеарно оружје отколку што беше Јапонија во 1945 година, која тогаш имаше помала популација и беше релативно изолирана.

Во Европа денес, „една нуклеарна детонација веројатно би убила стотици илјади цивили и ќе повреди многу повеќе; последователната радијација може да контаминира огромни области на териториите на неколку земји“, напиша ICAN на својата веб-страница.

„Итните служби не би можеле ефикасно да одговорат на предизвиците, би се проширила паника, што би предизвикало масовно иселување и огромна економска криза. Се разбира, повеќе детонации би предизвикале многу полоши последици“, додаваат тие.