01 Декември, 2024
0.0326

АНТИБИОТИЦИ ВО ХРАНАТА ШТО ЈА ЈАДЕМЕ СЕКОЈДНЕВНО: Голема опасност по здравјето!

Објавено во: Анализа 10 Мај, 2023

Добивај вести на Viber

Антибиотиците може да се добијат и да се користат нелегално. Антибиотиците најчесто може да се најдат кај малите земјоделски производители кои чуваат кокошки несилки, потоа кај штотуку згоените прасиња, во месото, во млекото, вели експертот за хигиена и технологија на месо проф. д-р Милан Балтиќ

Антибиотиците во месото, млекото и јајцата можат да предизвикаат опасни алергиски реакции кај најосетливата популација, кои во најтешките случаи завршуваат со фатален исход. Со цел да се одржи и да се направи производството што е можно поуспешно, антибиотиците масовно се користат во одгледувањето на животни чие месо потоа луѓето го јадат. Во исто време, неконтролираната употреба на антибиотици во хуманата медицина станува се поголем глобален проблем. Лекарите предупредуваат дека современата медицина, доколку продолжи овој тренд, ќе се врати еден век наназад.

Антибиотиците лесно се пренесуваат на луѓето

Според некои проценки, неконтролираната употреба на антибиотици во сточарството и живинарството во следните три децении ќе создаде нови супербактерии опасни по здравјето на луѓето. Се верува дека околу 25.000 граѓани во Србија се разболуваат годишно поради употреба на загадена храна.

Антибиотиците во месото, млекото или јајцата лесно може да се пренесат на луѓето. Посебен проблем е лошата контрола, бидејќи малите производители имаат опција да купуваат антибиотици за говеда, свињи, живина во ветеринарната аптека по сопствена проценка. Повисоката цена на јајцата на пазарот не е секогаш гаранција дека во тоа јајце нема траги од антибиотици.

- Употребата на антибиотици за превентивни цели кај животните резултира со појави за кои денес често се зборува во стручните и научните кругови, а тоа се отпорноста на бактериите и остатоците (остатоците) на антибиотиците во храната (месо, млеко, јајца). Отпорноста на бактериите на антибиотици е првенствено поврзана со несоодветната употреба на антибиотици. Отпорните бактерии може да се пренесат на луѓето преку директен контакт со животни или преку синџирот на исхрана, на пример преку контаминирано месо. Појавата на резистентни соеви на бактерии на неколку различни антибиотици е се поголем проблем во хуманата медицина (инфекции во болницата), особено кај луѓето кои веќе имаат некои болести (хронични незаразни болести). Бактериската отпорност е проблем и во ветеринарната медицина - експерт за хигиена и технологија за месо проф. д-р Милан Балтиќ.

Алергиските реакции се најопасни кај луѓето со ослабен имунолошки систем

Како пример за несоодветна употреба на антибиотици во сточарството и живинарството, експертите наведуваат апликација која не се базира на антибиограм - проверете дали избраните антибиотици делуваат на предизвикувачите на болеста. Правилата за употреба на најефективниот антибиотик и неговото правилно дозирање не беа испочитувани до крај.

- Една од негативните последици од употребата на антибиотици е нивното наоѓање во месото, млекото и јајцата, бидејќи тие можат да предизвикаат алергиски реакции кои можат да имаат фатален исход. Алергиските реакции се најопасни кај имунокомпромитирани лица, хронични пациенти, трудници, деца - објаснува проф. Балтик.

Антибиотиците се користат за терапевтски и превентивни цели

Соговорникот на порталот еКлиника нагласува дека антибиотиците се користат повеќе од 80 години и дека тие спасиле десетици, ако не и стотици илјади луѓе од смрт. Во исто време, оваа група на лекови значително придонесе за лекување на животните.

- Се верува дека денес 70 до 80 отсто од произведените антибиотици се користат во лекување и зачувување на здравјето (одгледување) на животните. Според тоа, кај животните, антибиотиците се користат не само за терапевтски цели, туку и за превентивни цели, пред се за зачувување на здравјето на дигестивниот систем. Најголеми количини на антибиотици се применуваат на млади животни (прасиња, прасиња, риби) како најчувствителна возрасна категорија од гледна точка на развојот на дигестивниот систем. Не смее да се занемари ниту употребата на антибиотици кај кокошките несилки со оглед на условите за чување и експлоатација на целиот организам. Несомнено е дека превентивната употреба на антибиотици кај производните животни придонесе за подобри производствени резултати, односно поголемо производство на месо, млеко и јајца - нагласи проф. Балтик.

Како може да се избегне присуството на антибиотици во храната?

Од 2022 година, употребата на антибиотици за профилактички цели е забранета во Европската унија и во Србија, па наместо нив се користат различни алтернативи, како што се пребиотици, пробиотици, органски киселини, фитобиотици, чија улога е да ја зачуваат еубиозата во дигестивниот тракт.

- Еубиозата може да се подобри и со примена на мерки за биосигурност на фармите како густина на порибување, дезинфекција, одржување на хигиена, климатизација, вентилација и слично. Употребата на антибиотици е дозволена кај животните за терапевтски цели, додека мора да се почитуваат принципите на добра производна практика и стандардни оперативни процедури, односно да се постапува во согласност со препораките за употреба на избраниот антибиотик кај одреден вид животно за дијагностицирано болест- нагласи проф. Балтик.

Антибиотиците може да се добијат и преку нелегални средства

  Проф. Балтиќ објаснува дека прашањето за употребата на антибиотици во другите земји, како во развиените, така и во неразвиените и во земјите во развој, не е решено на идентичен начин.

- Прашањето за отпорност на бактерии и присуството на остатоци од антибиотици во храната затоа останува отворено, односно претставува опасност не само за домашното население, туку и за жителите на целиот свет, бидејќи сообраќајот на храна во светот се зголемува. Со оглед на состојбата на пазарот на ветеринарна медицина, реално е да се очекува присуство на антибиотици во храната од животинско потекло. Антибиотиците може да се добијат и да се користат нелегално. Најчесто, наоѓање на антибиотици може да се очекува кај малите земјоделски производители кои чуваат кокошки несилки, потоа кај штотуку одвикнати прасиња, во месо од бројлери (пилади), во млеко. Овие производители често се надвор од опсегот на инспекциската ветеринарна контрола - нагласува проф. Балтик.

Незнаење, неинформираност и слаби санкции

Според проф. Милан Балтиќ во големите системи, производителите се контролирани од нивната ветеринарна служба и ветеринарна инспекција. Тој додава дека неконтролираната употреба на антибиотици во сточарството е главно резултат на незнаење, неинформираност и слабо санкционирање на ваквите појави.

-Увезените производи од животинско потекло се под постојана контрола на граничните ветеринарни инспектори, кои врз основа на земените мостри и резултатите од анализите од овластени лаборатории дозволуваат или одбиваат увоз. Во случај на констатирање на биолошки и/или хемиски опасности, освен што не се дозволува увоз на таков производ, се поведува и постапка за тревога со цел истата стока да се повлече од промет во други земји. Идентитетот се докажува со принципот на следливост, кој го одредува потеклото на стоката - прецизира соговорникот на порталот еКлиника. На кои начини се користат антибиотиците од страна на проф. Балтиќ објаснува со пример од пракса.

- На место во близина на Белград, рибар продавал риба што ја чувал во пластичен сад со вода. За да го спречи растот на бактериите на жабрите (тоа е едно од местата каде најлесно може да се процени свежината на рибата), тој истурил антибиотик во водата. Врз основа на промената на бојата на водата, инспекторот се посомневал дека нешто е додадено во водата. Земал примерок од рибата и водата. Лабораторискиот наод за присуство на антибиотици беше позитивен - изјави проф. Балтик.

Здравствена заштита од зоонози

- Кога зборуваме за здравствена заштита, мислиме на здравствена заштита од заразни болести, особено од зоонози, која се спроведува преку планирани програми мерки што ги дефинира државата, но и за заштита од болести при размножување, кои се убедливо најчести заболувања на дигестивниот систем. Само здрав дигестивен систем може да обезбеди добри производствени резултати. Здравиот дигестивен тракт значи одржување на еубиозата, односно балансирана врска помеѓу корисната и штетната микробиота во него - вели проф. Балтик.

Животните во секоја фаза на возраст и физиолошка состојба имаат различни потреби

Нарушениот сооднос на микробиотата на дигестивниот тракт кај животните е последица на повеќе различни причини, што доведува до различни патолошки состојби кои не се рефлектираат само на здравјето на животните, туку и на резултатите од производството (тежина на животните, раст, конверзија на добиточната храна, економска профитабилност).

- Повеќето животни од денешното производство, од кои користиме месо, млеко и јајца, се високо избрани животни кои не би можеле да преживеат без човечка помош. Во секоја фаза на возраст и физиолошка состојба (бременост, доење), овие животни имаат различни нутритивни потреби и услови за чување и грижа. Ова особено се однесува на младите индивидуи кои реагираат на стресни ситуации како одвојување од мајката, промена на околината, мешање со поединци од друго легло, нагли температурни промени, густина на населеност, непочитување на правилата за благосостојба - објаснува проф. Балтик.

Телеграф.рс

* Наградата се доделува на котирано друштво, избрано со гласање преку онлајн анкета на веб страниците на Берзата и интернет порталот „Фактор“, кој е партнер на Берзата во доделувањето на оваа награда. Гласањето се врши паралелно на двете веб страници и акцијата на издавачот што ќе има најмногу гласови од двете анкети збирно, ќе биде прогласена за Акцијата на годината по избор на јавноста за 2024 година.
Предмет на анкетата е листа од десет котирани акции, избрани врз основа на остварениот промет и транспарентноста во нивното работење.